Haqqinda.az

Novruz bayramı hədislərdə

Azərbaycan, İran və orta asiyada qeyd olunan milli bayramlardan biri də Novruz bayramıdır. Novruzda insanlar təmizlik işləri görür, yaxınlarının və xəstələrinin görüşünə gedir, bir-birinə hədiyyə verir , küsülüləri barışırdırır, yeni paltarlar geyir və bir çox gözəl insani xüsusiyyətlər.

Bu gözəl xüsisiyyətlər dinimiz də bəyənilmiş sifətlərdəndir və bu haqda məsumlarımızdan çoxlu hədislər nəql olunmuşdur. İmam Zeynəlabidin (ə) buyurur: Namazdan sonra ən üstün əməl mömini sevindirməkdir. (Biharul-ənvar, 4/194)

İmam Baqir (ə) buyurur: İnsanın qardaşının üzünə təbəssümü və onun çətinliyin həll etməsi gözəl əməldir. Allah yanında mömini sevindirməkdən gözəl əməl yoxdur. (Biharul-ənvar, 71/288)

İmam Sadiq (ə) buyurur: Musa peyğəmbər (ə) Allah-təalaya dedi: İlahi! məni xəstənin görüşünə getməyin savabından agah et. Allah-təala buyurdu: Onu anadan olduğu kimi günahsız edirəm. Bir mələkə tapşırıram ki, qiyamət gününə qədər onu ziyarət etsin. (İrşadul-qulub, 1/108)

Peyğəmbər (s) buyurur: İnsanın namazdan, küsülüləri barışdırmaqdan və gözəl əxlaqdan üstün əməli yoxdur. (Cəvamiul-kəlim, səh, 698)Peyğəmbər (s) buyurur: Küsülüləri barışdırmaq bütün namazlardan və oruclardan üstündür. (Biharul-ənvar, 73/43)

Novruz bayramının adət-ənənələrində bu qədər gözəl islami əxlaqlar olduğu üçün onun haqqında çoxlu hədislər buyurulmuşdur. Hədislərimizdə Novruz bayramı dini rəhbərlər tərəfindən təsdiqlənmiş və onun qeyd olunmasına təşviq edilmişdir. Hətta novruz bayramı üçün bir sıra ibadətlər də qeyd olunur. Biz bu hədisləri oxucuların diqqətinə çatdırırıq.

Novruz bayramını təsdiqləyən və ona təşviq edən hədislər:

İmam Əli (ə) buyurur: Hər günümüz novruzdur. (Mən la yəhzuruhul-fəqih, 3/ 300)

İmam Əli (ə) üçün faluzəc (şirniyyat) hədiyyə gətirdilər. Buyurdu: Bu nədir? Dedilər: Bu gün novruzdur. Buyurdu: Əgər bacarsanız, hər gün novruz edin. (Yəni: Allaha xatir bir-birinizə hədiyyə verin və bir-birinizin görüşünə gedin) .(Dəaimul-islam, 2/326)

Novruz bayramının əməlləri:

İmam Sadiq (ə) buyurur: Novruz bayramında qüsl et, təmiz paltar geyin, ətir vur və oruc tut. Zöhr namazının nafiləsindən sonra dörd rükət namaz qıl. Birinci rükətdə Fatihə surəsindən sonra on dəfə Qədr surəsin oxu. İkinci rükətdə Fatihə surəsindən sonra on dəfə Kafirun surəsi, üçüncü rükətdə Fatihə surəsindən sonra on dəfə İxlas surəsi dördüncü rükətdə isə Fatihə surəsindən sonra Fələq və Nas surəsini oxu. Namazdan sonra şükr səcdəsi və dua et. (Misbahul-mütəhəccid, s, 591)

Novruz bayramında baş verən mühüm hadisələr:

İmam Sadiq (ə) buyurur: Novruz bayramı Allah-təalanın ona ibadət etməsi, peyğəmbərlərinə və höccətlərinə iman gətirməsi üçün əhd aldığı gündür. Bu gün Nuh peyğəmbərin (ə) gəmisinin Cudi dağında oturduğu gündür. Novruz bayramında Cəbrail Həzrət Muhəmmədə (s) nazil olmuşdur.

Bu gün Peyğəmbər (s) Əlini (ə) çiyninə aldı və Qüreyşin bütlərin sındırdı, Həzrət İbrahim (ə) bütləri sındırdı, Peyğəmbər (s) səhabələrə Əliyə (ə) beyət etmə əmri verdi. Bu gün bizim Qaimimiz ( 12-ci imam) qiyam edəcək. Biz hər novruzda fərəci arzulayırıq. Çünki bu gün bizim və şiələrimizin günüdür. (Biharul-ənvar, 56/91)

Bu hədisləri mütaliə etdikdən sonra belə nəticə almaq olar ki, Novruz bayramı insanlıq, mehribanlıq və məhəbbət bayramı olduğundan İslam dini gələndən sonra bu bayramın keçirilməsini qadağan etməmiş, əksinə insanları onu qeyd etməyə təşviq etmişdir. Çünki bu bayramın İslamın bəyəndiyi adətləri vardır.

Necə ki, İmam Əliyə (ə) novruz hədiyyəsi verəndə Həzrət buyurur: Əgər bacarsanız, hər gün novruz edin. İmam (ə) bu kəlamı ilə demək istəyir ki, Allaha xatir bir-birinizə hədiyyə verin və bir-birinizin görüşünə gedin. Bununla yanaşı dinimizdə bayram günü üçün xüsusi əməllər qeyd olunmuşdur.

Bu da bayramın dində önəmli bir gün olduğunu bildirir. Bu mətləb sonuncu hədis gözə çarpır. İmam Sadiq (ə) bu günün İmam Zaman (ə.f) ağanın zühur günü olduğunu və bu günün Əhli-beytə (ə) məxsus olduğunu qeyd edir