Haqqinda.az

Yeməklərinizdə, şirniyatlarınızda, çörək istehsalında, qısacası mətbəxin hər anında istifadə edəcəyiniz, ləzzətin sağlamlıqla inteqrasiya olunduğu kiçik sirləri göz ardı etməyin.

Kətan toxumu
Kətan toxumu yüksək nisbətdə çoxlu doymamış yağ turşuları, aşağı nisbətdə doymuş yağ turşusu, yüksək nisbətdə liflə birlikdə bol miqdarda kalium, az miqdarlarda isə maqnezium, dəmir, mis, sink və müxtəlif vitaminlər ehtiva edər.
Kətan toxumunu təbii məhsul dükanlarından əldə edə bilərsiniz. Təzəliyini anlamaq üçün çəmənlənib çəmənlənmədiyinə baxa bilərsiniz, əgər çəmənlənmirsə götürdüyünüz yerə qaytarın. Üyüdülmüş kətan toxumunun həzmi çox daha asandır. Kətan toxumu otaq istiliyində bir il təzəliyini qoruyar. Mətbəxdə kətan toxumunu əl altında saxlayaraq, üyüdülmüş halda salatlarınıza, qatığınıza səpə bilər, sobada etdiyiniz xəmir işlərinə qata bilər, plovdan suplara, şirniyatlardan duzlulara hər yeməyinizdə istifadə edə bilərsiniz.


Arpa
Buğdalılardan bir bitkidir . Bu çörək və pivə istehsalında istifadə edilən, heyvanlara yem olaraq verilən dənələrinə arpa deyilir. Arpa, buğdala birlikdə dünyanın ən köhnə mədəniyyət bitkisidir. Tarix əvvəli dövrlərdə ilk mədəniyyət bitkisi olan arpanı insanlar qida olaraq istifadə etmişlər. Dənələri baxımından arpalar üç qrupda toplanar: ağ arpa, tünd rəngli arpa, çaxar arpa növlərində olur. Arpa, yaddaşsızlıq, göbələk qaşınmalarına qarşı çox yaxşı gəlir. Arpa qaynadılıb içilsə əzələ ağrılarına yaxşı gəlir.
Bu gün belə, buğdanın əkilə bilmədiyi qütb bölgələri və yüksək dağlıq bölgələrdə arpa əkilərək qida maddəsi olaraq istifadə edilər. Arpanın unundan çörək edildiyi kimi, manna yarması, unundan yenə xəmir xörəkləri, sup və bəzi ölkələrdə qəhvə də edilir. Ən əhəmiyyətli istehlak sahəsi pivə istehsalı və heyvan yemidir.


Zerdeçal
Zerdeçal, zəncəfil növündən olub, qaynadıldıqdan ya da buxarda gözlədildikdən sonra qurudular və parçalanar. Yüngül bir aroması vardır. Zəncəfilə bənzər, iti bir dadı vardır. Koru sousu istehsalında istifadə edilən bir ədviyyatdır. Zerdeçal, antioksidan təsirlidir. Curcuminin antioksidan təsirinin E və C vitaminlərindən daha güclü olduğu görülmüşdür. İltihab aradan qaldırıcı xüsusiyyəti vardır. Qaraciyəri gücləndirər və toksinlərin atılmasına kömək edər. Tənəffüs yolu infeksiyaların müalicəsində faydalanılar.
Zerdeçal, hisə verilmişlər, turşular və kekslərdə istifadə edilər. Yumurtalı yeməklərdə də istifadə edilməkdədir. Suplara əlavə edilər və zəfəranın istifadə edildiyi hər yerdə istifadə edilə bilər. Bir miqdar marqarini əritdikdən sonra içinə zerdeçal əlavə edərək tərəvəz, makaron və kartofun üzərinə tökərək bir sous əldə edə bilərsiniz.

Zeytunyagı
Zeytunyağı, zeytun xam yağının təbii trigliserid quruluşunda dəyişikliyə gətirib çıxarmayan metodlarla rəfinə edilmələri nəticəsi əldə edilən, sarının dəyişik tonlarında rəngi olan, özünə xas dad və qoxuda bir yağdır. Zeytunyağı, 75% nisbətində oleik turşu gliseritleri daşıyar. A, E vitaminləri və az miqdarda fitoserol maddəsi bünyəsində tapılar. Xüsusilə bağırsaq hərəkətlərini təşkil edici və öd daşını tökdürücü təsiri vardır.
Zeytunyağı Türk mətbəxində əhəmiyyətli bir yerə malikdir. Yeməklərdən salatlara, xəmir işlərindən qızartmalara hər ləzzətdə istifadə edilən mətbəxində mühüm yerini alır. İşıq, isti hava və zaman faktorlarından təsirlənər. Sərin bir yerdə dayanmalıdır. Soyuducuya qoyulmamalıdır. Şüşə və tünd rəngli şüşələr içində saxlanmalıdır.

Kinoa
Bu taxıl düşünün ki, görünüş olaraq yarmaya ya da çox kiçik bir mərcimək dənəsinə bənzəyir. Amma ət qədər zülallı və bədəndə süddən daha yaxşı istifadə edilə bilən yüksək miqdarda kalsiuma sahibdir. Çox lif nisbətinə sahib olduğu kimi, gluten ehtiva etmədiyi deyilir. Xolesterol ehtiva etməyən, yağdan kasıb, asan həzmi sayəsində körpələr və uşaqlar üçün də çox qidalandırıcı bir taxıldır.
Kinoa, bir neçə saat suda gözlədib, içindəki fermentləri hərəkətə keçirdikdən sonra yalnız on beş dəqiqə kimi qısa bir müddətdə bişir. Kinoayı düyü istifadə etdiyiniz hər yerdə istifadə edə bilərsiniz.




Tahin
Tahin, ehtiyac duyduğunuz yağ turşularının meydana gəlməsinə qatqı təmin edən bir qida olaraq ədəbiyyatdakı yerini alır. Həmdə qidaların mədəmizdə uzun müddət qalmasına köməkçi olaraq toxluq hissi verir. Tahinin xammalı tozun 30% üzərində zülal, 55% nisbətində yağ ehtiva etdiyi bilinir.
Tahin yalnız bəkməz və bal ilə istifadə edilməməkdədir. Xəmir işlərində, yeməklərdə və souslarda seçilən tahin, yüngül laksatif və sidik çökdürücü xüsusiyyətinin yanında A, B və E vitaminləri ilə də zəngindir.