Qaraağac nahiyəsi — Qarabağ ərazisində yerləşən qədim məntəqə. Hazırkı Ağdam və Ağcabədi bölgələrinin ərazisində yerləşib. F.R.Xunci Sultan Yaqubun hakimiyyəti dövründən danışarkən yazır ki, o qış dövrünü ya Təbrizdə, ya da Qarabağda Qaraağacda keçirirdi. Ağqoyunlu tarixçisinin sözlərinə görə, Qaraağac "Təll Sultanın ətəklərində yerləşirdi və zirvəsi düşərgənin ortasında ulduzlara yüksəlirdi. Təəccüblüdür ki, meşənin ortasında ətrafı düzənlik olan belə bir zirvə necə yüksəlmişdi" Ağqoyunlu tarixçisi F.R.Xuncinin məlumatlarından məlum olur ki, bu ərazi Sultanbud torpaqlarında yerləşmişdi. Çünki, Qaraağaca gələn hökmdarı "Sultanbud torpaqları yenicə çiçək açmış gül-çiçəkləri ilə salamlamışdı". Nəzərə almaq lazımdır ki, Ağqoyunlu tarixçisinin xatırlatdığı Sultanbud torpaqları Bərdə-Ağdam yolundan şərqdə yerləşirdi.
Səfəvilər hakimiyyəti dönəmində Ağcabədi bölgəsi Qaraağac nahiyəsinə aid idi. Qarağac nahiyəsi isə Xaçın sancağına, qəzasına bağlı idi.
1593-cü ildə qələmə alınan Osmanlı vergi dəftərində Qaraağac nahiyəsinə bağlı kəndlərin siyahısı verilib. Həmin kəndlər bunlar idi:
Tuğullat
Qutni
Səralan
Xatunabad
Əlki
Köratuz
Sarımusa
Kələbəddin
Cüneydi
Qarabağ-Yekəcik
Bənövşəliabad
Mübarəkabad
Həsən Əgrə
Nəhri Mübarəki
Arazbun
Miyanəci
Hacıbəy Murad
Öpməcə
Usunçayı
Ataşa
Xuraman
Qızqala
Mustafa
Mustafa Molla Məhəmməd
Baban Abdal
Ağca kənd
Xaçıqan
1725-ci ildə qələmə alınan Mirzə Səmianın "Təzkirət əl-müluk" əsərinə görə Qarabağ bəylərbəyiliyi dövlətə 286149 tümən 435 dinar vergi ödəyirdi. Bu miqdardan Qaraağac qəzasının üzərinə düşən pay göstərilən kimidir.
1.Qaraağac ………………………….636 tümən 5434 dinar vergi. Qaraağac hakimi 210 nəfərlik dəstəyə malik idi.
Qaraağac nahiyəsi Osmanlı dönəmində, 1727-ci ildən sonra Bayad nahiyəsi adlandı.
Tarix: 08.01.2015 / 13:48 Müəllif: Feriska Baxılıb: 69 Bölmə: Ümumi