Haqqinda.az

Fəziləti: Əbu Hüreyrədən rəvayət olunur ki, Rəsulullah (s) buyurur: "Cənazə namazını qılana kimi həmin cənazədə iştirak edən hər kəs üçün bir əcr var. Meyidin dəfn olunmasına kimi iştirak edən kimsə üçün isə iki əcr var". Ondan (s) iki əcrin nə olduğu barəsində soruşduqda belə cavab verir: "İki böyük dağ kimi". Bu hədisi Buxari və Müslim özlərinin "Səhih" kitablarında qeyd etmişlər.

Hökmü: Fardu-kifayədir. Yəni bəziləri bu əməli yerinə yetirsə, digərlərinin etməmələrinə baxmayaraq günah yoxdur. Qalanları üçün bu əməli yerinə yetirmək müstəhəbdir. Lakin hamı bu əməli tərk etsə, günah etmiş olarlar.
Şərtləri: Niyyət, qibləyə yönəlmə, övrət yerlərinin örtülü olması, namaz qılanın və ya namazı qılınan şəxsin təmiz olması, nəcasətdən uzaq olmaq, namaz qılanın və namazı qılınanın müsəlman olması, əgər vətəndədirsə, cənazəni təşkil etmək və namazı qıldıranın dinin hökmlərini yerinə yetirməyə məsul olması şərtdir.
Rüknləri: Qiyam, dörd təkbir, fatihə surəsinin qiraəti, peyğəmbərə (s) salavat gətirmək, meyit üçün dua etmək və salam vermək.
Bəyənilən əməllər: Hər təkbirdə əllərin qaldırılması, fatihə surəsinin qiraətindən əvvəl Allaha sığınma, özünə və bütün müsəlmanlar üçün dua etmək, qiraəti səssiz etmək, dördüncü təkbirdən sonra - salamdan əvvəl bir az dayanmaq, sağ əli sol əlin üzərinə qoyaraq hər ikisini sinənin üstünə qoymaq və salamda sağa çevrilmək.
Forması: İmam kişi cənazəsinin sinəsi önündə, qadın cənazəsinin isə tən ortasında tək dayanır. Digər namaz qılanlar imamın arxasında dayanırlar. İmamın arxasında üç sıra düzəltmək sünnətdəndir. Sonra ehram təkbiri verilir. Təkbirdən dərhal sonra "əuzu billəhi minəş-şeytanir-racim" daha sonra isa "bismilləhir-rahmanir-rahim" deyilir, Fatihə surəsi oxunur. Daha sonra təkbir edilib adi namaz təşəhhüdündə olduğu kimi Peyğəmbərə (s) salavat verilir. Sonra təkbir edilib varid olan qaydada ölü üçün dua edilir. Həmin dualardan biri aşağıdakı kimidir: "Allahım dirimizi və ölümüzü, iştirak edənlərimizi və etməyənlərimizi, kiçiyimizi və böyüyümüzü, kişimizi və qadınımızı bağışla! Həqiqətən sən bizim axirətimizi və əbədi məskənimizi bilirsən. Sən hər şeyə qadirsən. Allahım bizlərdən kimi diriltsən İslam və doğru yol üzrə dirilt və bizlərdən kimi öldürsən yenə də İslam və doğru yol üzərində öldür! Allahım, onu bağışla. Ona mərhəmət et, onu himayə et, onun günahlarından keç, ona qonaqlayacağı yerlər bəxş et və daxil olacağı məkanı genişlət! Ağ paltar kirdən təmizləndiyi kimi, onu su ilə, qar ilə və dolu ilə yu! Günahlardan, xatalardan təmizlə! Ona evindən daha xeyirli ev, zövcəsindən daha xeyirli zövcə qismət et! Onu cənnətə daxil et, qəbir və cəhənnəm əzabından qoru! Ona qəbrində fərahlıq bəxş et və qəbrini nurlandır."
Əgər namaz qılınan uşaq olarsa, belə dua edilir: "Allahım, onu valideyinlərinin xəzinəsi və şəfaətçisi et! Ona bol mükafat ver! Allahım, onun tərəzisini bunlarla ağırlaşdır və mükafatını bol et! Onu saleh möminlərin sələfləri sırasında et və İbrahimin himayəsində saxla! Allahım, öz rəhmətinlə onu cəhənnəm odundan qoru!" Sonra təkbir edilir və bir az gözlənilir. Sonra isə sağ tərəfə bir dəfə salam verilir. Kim ki, cənazə namazının bəzi yerlərinə çatmayıbsa, namaza daxil olduğu yerdən imamla bərabər davam etsin. İmam salam verdikdən sonra isə namazını tamamlasın! Yox əgər cənazənin qaldırılması ehtimalı varsa, təkbirləri bir-birinin ardınca davam etdirsin və salam versin! Kim ki, dəfndən əvvəl meyit namazı qıla bilməyibsə, qəbri önündə qıla bilər.
Hər hansısa bir şəxs cənazənin qaldırıldığı yerdə olmamasına baxmayaraq bundan xəbər tutarsa, vəfat edən şəxs üçün cənazədə birbaşa iştirak etmədən niyyət edərək namaz qıla bilər. Əgər hamilə bir qadın uşağını ölü olaraq düşürürsə və həmin uşağın dörd ayı tamam olubsa, onun üçün cənazə namazı qılına bilər. Yox əgər dörd ayı tamam olmayıbsa, onun üçün namaz qılınmır.

Saleh bin Fövzan bin Abdullah əl-Fövzan