Günümüzün sosial-iqtisadi şərtləri səbəbiylə uşaqlar zamanlarının böyük bir hissəsini bağlı sahələrdə televiziya izləyərək keçirirlər. Bu səbəblə ana ataların televiziya mövzusunda şüurlu davranması lazımdır.
Televiziya mövzusunda ailələr nələrə diqqət yetirməli?
- 0-3 körpəlik və erkən uşaqlıq dövrüdür. Bu yaşlar uşaqların beyin inkişafının ən kritik olduğu dövrdür. Uşaqların beyin inkişafların böyük bir hissəsi bu dövrdə tamamlanar. Uşaqlar xüsusilə 2 ilə 3 yaş arasında kəşf edərək, yetkinlərlə ünsiyyət quraraq inkişaflarını dəstəklərlər. Digər tərəfdən televiziya passiv bir fəaliyyətdir. Bu dövrdə uzun saatlar televiziya izləyən uşaqların inkişafda gerilik ola bilir. Bu səbəblə uşaqlar 0-3 yaşa qədər televiziyadan uzaq tutulmalı, 3 yaş sonrası isə təlimatçı istiqaməti olmadığı təqdirdə gərəksiz yerə televiziya izləməsinə icazə verilməməlidir.
- 3-6 yaş məktəbdən əvvəl dövrdür. Bu dövrdə mümkün olduğunca televiziya qarşısında az zaman keçirilməli, qısa seanslar şəklində televiziya izlənilməlidir. Məsələn arxa arxaya 30 dəqiqə televiziya izləmək yerinə 15 dəqiqə izləyib, 1-2 saat ara verdikdən sonra 15 dəqiqə daha izləyə bilərlər. Uşaqların arxa arxaya saatlarla televiziya izləməsi bilişsel funksiyalarını mənfi təsir edə bilir.
- Kiçik uşaqların izləyəcəyi xətt filmlərin içerigine diqqət yetirilməli, şiddət məzmunlu filmlər izletilmemelidir. Uzun saatlar televiziya izləmək məktəb əvvəli dövrdə uşaqların psixologiyalarını mənfi təsir edər. Uşaqlar izlədikləri hər şeyi təqlid etmək istər. Məsələn süperman kimi uçmağı təcrübə edə bilərlər. Çünki uşaqlar bu dövrdə xəyal ilə gerçəyi ayırt edə bilməzlər. Ən günahsız xətt film belə olsa uşaqların xətt film fanatiki olması, nizamlı izləməsi doğru deyil.
- Uşaqların yaşına uyğun sujet filmlər də olsa uşaqların sujet film fanatiki olmasına icazə verilməməlidir. Xüsusilə Pepee, Kayu kimi günahsız görülən sujet filmlərində mənfi təsirləri olduğu unudulmamalıdır.
- 6-12 yaş məktəb çağı dövrüdür. Bu yaşda uşaqların yoldaşlarıyla çölə oyunları oynamağa, hərəkət etməyə, idman etməyə ehtiyacı vardır. Uşaqlarda artan obezitenin ən böyük səbəbi uzun saatlar hərəkət etmək yerinə televiziya qarşısında tez bazar istehlak etməkdir. Televiziyada izlədikləri məzmunun təsirini müzakirəyə ehtiyac yoxdur. Xüsusilə bu yaşlarda uşaqlar bəzi serialların fanatiki olub, güc, döyüş, silah, öldürmə kimi mövzulu seriallardakı qəhrəmanları təqlid edərlər. Son illərdə edilən araşdırmalar məktəblərdə şiddət nisbətinin uşaqların televiziyada izlədikləri şiddət məzmunlu filmlərlə əlaqəli olduğu ortaya çıxarmışdır. Bu yaşda uşaqların serial film fanatiki olmasına maneə olunmalı və ictimailəşəcəyi fəaliyyətlərə istiqamətləndirilməlidir.
- Uşağınız hansı yaşda olursa olsun televiziya izləmə yerinə çölə oyunlarına istiqamətləndirin. Uşağınızın yoldaşlarıyla bir araya gələcəyi fəaliyyət fürsəti yaradın.
-12 yaş və sonrası yetkinlik dövrüdür. Bu dövrdə uşaqlara sərhəd qoyulmadısa televiziyada nə izləyəcəyinə, nə qədər müddət ilə izləyəcəyinə qarışmanız yetkinlik dövründə kritik olan ünsiyyətinizi mənfi təsir edə bilər. Bu səbəblə ana atalar uşaqlarının televiziya izləmələri mövzusunda daha erkən yaşlarda şüurlu davranılmalıdır.
Uşaqlarınızı mümkün olduğunca televiziyadan uzaq tutmanız və çölə fəaliyyətlərinə istiqamətləndirməniz diləyiylə,
Tarix: 03.01.2015 / 14:06 Müəllif: Aziza Baxılıb: 41 Bölmə: Körpəyə qulluq