Haqqinda.az

Qedir-Xum" hedisi haqqinda elave delilldr .

EHLI-SÜNNEDEN olan bezi insanlar Eli (e) -in Peygember (s) terefinden özünnen sonra fasilesiz rehber elan etdiyini - " Men her kimin mövlasiyamsa Eli de onun mövlasidir " - beyan eden - " Qediri-Xum" hedisinin sehih olmasini qebul etmirler. Sebeb olaraq iddia edirler ki , BUXARI ve MÜSLIM bu hedisi sehih hesab etmemi$ ona göre de özünün " Sehihi-Buxari " ve "Sehihi-Müslim" kitablarinda neql etmemi$ler .

BELE DÜ$ÜNEN INSANLARA CAVAB OLARAQ YAZIRAM :

Evvela "Qedir-Xum" hedisi 116 nefer sehabe ve 84 ravi terefinden neql olunmu$ bu hedisin sehih olmadigini idda etmek bir qeder aglasizmazdir.
Hemçinin , " EQIDE , EHKAM ve diger sahelerde mövcud olan bir çox hedislerin "Sehihi-Buxari " ve "Sehihi-Müslim" kitablarinda neql olunmamasina baxmayaraq , Ehli-sünne alimleri onlara istinad etmi$ ve heç vaxt bu hedisleri "Sehihi-Buxari" ve "Sehihi-Müslim" kitablarinda neql olunmadigi üçün qeyri-sehih saymayiblar .

Onda bele bir maraqli sual ortaya çixir : Bes onda niye "Qedir-Xum " hedisi haqda bele dü$ünürler ???

2-ci Unutmayaq ki , "Sehihi-Buxari" kitabinda neql olunmu$ hedislerin sayi 7563 , "Sehihi-Müslim"de ise 3033 ededdir .
$übhesiz ki , bu hedisler Peygember (s)-den neql olunun hedislerin hamisini te$kil etmir ve heç kim de bu kitablarda neql olunan hedislere istinad etmeyi düzgün ,diger kitablarda neql olunan hedisleri ise etibarsiz saya bilmez . Bele bir fikir heç bir elmi ve mentiqi tefekküre sigi$an bir fikir deyil .!

3 . Bu hedisin "Sehihi-Buxari" ve "Sehihi-Müslim" kitablarinda neql olunmamasi teeccüblü bir mesele deyildir. Çünki ,bu kitablarda neql olunmami$ hedis ve revayetlerin sayi heddinden artiq çoxdur. Bu sözü testiq eden esas delillerden biri de ,tarix boyu bu kitablara yazilmi$ "el-Müstedrek" adli kitablarin olmasidir.
"El Müstedrek" ise bu kitablarda NEQL OLUNMAMI$ HEDISLERI EHTIVA EDEN ve SONRADAN toplanmi$ HEDIS KITABLARINA DEYILIR. Bu barede Hafiz Darquntinin "el-Istidrakat vet-tetebbü" , Ebu-Eli Gessaninin "Teqyidul-mühmel" ve xüsusile de ,Hakim Ni$apurinin "el-Müstedrek eles-Sehiheyn" kitablarinin adlarini çekmek olar.
Ehli-sünnenin böyük alimlerinden biri olan Hakim Ni$apuri (vefati - 405 h.q ) "Sehihi-Buxari" ve "Sehihi-Müslim" kitablarinda neql olunmami$ hedisleri etiva eden ve sonradan toplanmi$ 8839 hedisi özünûn "el-Müstedrek eles-Sehiheyn" adli deyerli kitabinda toplami$dir ki ,bu hedisler BUXARININ ve MÜSLIMIN HEDISI SEHIH BIR HEDIS KIMI QEBUL ETMELERI üçün QOYDUQLARI $ERTLERI ÖDEYIR ,amma ,BUXARI ve MÜSLIM bu HEDISLERI özünün "SEHIHI-BUXARI" ve "SEHIHI-MÜSLIM" kitablarinda NEQL ETMEMI$LER.

Hakim Ni$apuri "el-Müstedrek eles-Sehiheyn" kitabinda "Qedir-Xum " hedisini neql etdikden sonra yazir :
"BU HEDIS BUXARI ve MÜSLIMIN hedisi SEHIH BILMEKLERI üçün TEYIN etdikleri $ERTLER ESASINDA SEHIH HEDISLERDEN SAYILSA DA ,ONLAR bu HEDISI öz KITABLARINDA NEQL ETMEMI$LER ".
bax: "el-Müstedrek eles-Sehiheyn" 3/109

Ehli-sünnenin diger bir taninmi$ alimi Hafiz Ibn Cezeri "Esnel-metalib fi-menaqibi Eli ibn Ebu-Talib " kitabinin 48-ci sehifesinde "Qedir-Xum" hedisini neql etdikden sonra onun haqqinda yazir :
"Bu hedis ,bu senedle "hesen" ,habele ,müxtelif sened ve yollarla ise SEHIH ve DÜZGÜN sayilir. Hemçinin ,bu hedis Emirel -mömin Eli ve Peygemberden (s) "MÜTEVATIR" hedde qeder neql olunmu$dur . Bir çoxlari da bu hedisi neql etmi$ler . ODUR KI ,BU BAREDE MELUMATI OLMAYIB ,BU HEDIS $ÜBHE ALTINA SALMAQ ISTEYENLERE ETINA ONUNMAMALIDIR ".

4. Onu da qeyd edim ki "Qedir-Xum" hedisi Ehli-sünne mezhebinin möteber saydigi atli hedis kitabinin ("Sihahi-sitte"-in) bir çoxunda ,o cümleden , Tirmizinin "Süneni-Tirmizi" ,Ibn Mace Qezvininin "Süneni-Ibn Mace Qezvini" ve Ehmed ibn Henbelin "El-Müsned " "kitablarinda ve Müslimin "Sehihi-Müslim" kitabinda "SEQELEYN" adliyla me$hur olan hissesi ve diger bir çox taninmi$ alimlerinin kitablarinda neql olmu$ ve "SEHIH" ve "MÖTEBER" oldugunu etiraf edilmi$dir.

Tirmizi bu hedisi öz kitabinda neql etdikden sora yazir:
"Bu hedis (hesen) sehih ve düzgün bir hedisdir ".
bax : "Süneni-Tirmizi" ,5/633/3713

"QEDIR-XUM" HEDISININ "MÜTEVATIR" OLMASINI ETIRAF EDEN EHLI-SÜNNE ALIMLERI.

1. Celaleddin Süyuti - "Fevaidül-mütekasire fil-exbaril-mütevatire" ve "el-Ezharül-mütenasire fil-exbaril-mütevatire" adli iki kitabinda
2. Celaleddin Etaullah ibn Fezlullah $irazi - "el-Erbein"
3. Ellame Menavi $afei - "et-Teysir fi-$erhil-Camiis-segir" 2-ci cild ,seh 442
4. Mehemmed ibn Ismayil Yemani - "er-Rövzetül-nediyye"
5. Mehemmed Sedr Alim - "Mearicül-ula fi-menaqibil Mürteza"
6. $eyx Abdullah $afei - "Erbein"
7. $eyx Ziyaeddin Müqbili - "el-Ebhasül-müseddede fi-fünunil müteeddide"
8. Ebül-Fida Ismayil ibn Kesir $afei - "el-Bidayetu ven-nihaye"(Mehemmed ibn Cerir Teberinin tercümeyi halina hesr etdiyi hissede)
9. Ebu-Abdullah Hafiz Zehebi (Ibn Kesir onun bu barede etirafini özünün "el-Bidayetu ven-nihaye" kitabinin 5-ci cild ,213-214 sehifelerinde neql etmi$dir.)
10. $eyx Hisameddin Mütteqi - "el-Müxteser"
11. $eyx Senaüllah - "es-Seyfül-meslul"
12. Mehemmed Mübin Kehnevi - "Vesiletun-necat fi-fezailis-sadat" seh 104

"Qedir-Xum" hedisini neql eden alimler tekce ele yazdiqlarim deyil . Bu hedisi Ehli-sünne mezhebininin bir çox en möteber ,görkemli ve taninmi$ alimi terefinden neql olunmu$ ki ,onlardan bir çoxu bu hedis haqda ayrica kitab bele yazmi$lar.
Onlardan en möteberlerinden bir neçesini qeyd edirem :
1. Cerir Teberi (224-310 h.q ) - "el-Vilayetu fi-turuqi-hedisil-Qedir "
2. " Ibn Üqde" leqebi ile taninmi$ Ebul-Abbas Ehmed ibn Mehemmed ibn Seid Hemedani (vefati-333 h.q ) - " Kitabul-Vilayet "
3. "Cüabiyy" leqebi ile taninmi$ Ebu-Bekr Mehemmed ibn Ömer ibn Mehemmed ibn Salim Temimi Bagdadi (vefati-355 h.q) - "Men reva hedise Qediril-Xum "
4. Hafiz Ebu-Seid Mesud ibn Nasir Secistani(vefati-477 h.q ) - "ed-Diraye fi hedisil-vilaye "
5. Ebul-Qasim Übeydullah ibn Abdullah Hesekani (vefati-471 h.q) - "Duatul-hudat ila-edai heqqil-muvalat "
6. $emseddin Mehemmed ibn Ehmed Zehebi (vefati-748 h.q) - "Teriqu hedisil-velayet "
7. $emseddin Mehemmed ibn Mehemmed Cezeri Deme$qi $afi (vefati -833 h.q) . O ise "Qedir-Xum" hedisinin "MÜTEVATIR" hedislerden oldugunu sübüt etmek üçün - "Esnel-metalib fi menaqibi Eliyyibni Ebu Talib " adli kitabini yazmi$dir .

Bele bir halda nece iddia ede bilerik ki "Qedir-Xum" hedisi sehih ve etibarli bir hedis deyil ????

Bele bir iddiani ireli sürenler ya agildan kem , ya elmi ve mentiqi tefekkürü heç olmayan ve ya çox a$agi seviyyede olan ve öz alimlerinin yazdiqlarindan xeberi olmayan ,ya da qesden ,bile-bile haqqi gizledib ,iftira ,böhtan ve yalanlarla nifaq salmaq isteyenlerdir.

Sözümün sonunda bele insanlara üzümü tutub müqeddes Qurani-Kerimin iki ayesini xatirladiram :

"Bile-bile haqqi batile qari$dirmayin ,haqqi gizletmeyin ! "
" Beqere " suresi aye 42

"Kitabda insanlara a$kar etdiyimiz delillerden sonra gönderdiyimiz ni$aneleri ve dogru yol gösteren ayelerimizi gizleden kimseler Allahin lenetine dükar olar ve bütün lenet ede bilenler de onlara lenet oxuyar."
"Beqere" suresi aye 159