Haqqinda.az

Baptizm — Xristian protestant məzhəbidir. Yunan dilindən tərcümədə "suya batırmaq, suda vəftiz etmək" mənasını ifadə edən baptizmin meydana gəlməsi konkret bir ölkə ilə əlaqədar olmamışdır.Mündəricat
1 Baptizmin tarixi
2 Baptizmdə Allah inancı
3 Vəftiz (xaç suyuna çəkilmə) ayini
4 Baptistlikdə axirət inancı
5 Baptistlərdə ibadət
6 Baptistlər Azərbaycanda


Baptizmin tarixi

Baptizmin yaranması prosesi Hollandiyada başlamış, İngiltərədə isə başa çatmışdır. Baptistlər öz tarixlərinin Yəhya peyğəmbər və İsa Məsihin dövründən başladığını iddia etsələr də, tarixi qaynaqlar onun XVII əsrin əvvəllərində ortaya çıxdığını təsbit edir. Baptistlərin ilk icmasının əsası 1609-cu ildə Amsterdamda qoyulmuşdur. Onun üzvləri özlərini bu vaxt baptist adlandırmasa da yeni dini cərəyanın bünövrəsini qoymuşlar. Yetkin insanın şüurlu şəkildə öz etiqadını müstəqil müəyyənləşdirməsi və vəftiz edilməsi ideyalarını müdafiə etmişlər. Onlar siyasi əqidələrinə görə təqib edildiyindən İngiltərədən Hollandiyaya köç etmiş kalvinçi immiqrantlar idi. 1606-cı ildə İngiltərədə kilsə əleyhinə yönəlmiş hərəkat nəticəsində ölkəni tərk etməli olan kalvinçilər Hollandiyada müstəqil iki qrup kimi fəaliyyətlərini davam etdirmişlər. Con Robinsonun başçılıq etdiyi qrup Hollandiyanın Leyden şəhərinə, digər qrupa rəhbərlik edən Con Smit (1570-1612) isə Amsterdam şəhərinə sığınmış və orada müstəqil kilsələrini quraraq fəliyyət göstərmişlər.

1612-ci ildə İngiltərədə dini təqiblərə son qoyulduqdan sonra Con Smitin yaxın tərəfdaşları olan Tomas Helvis və Con Mertonun başçılığı ilə vətənə dönən Amsterdamdakı kalvinçilər Londonda İngiltərədəki ilk baptist icmasını təsis etdilər. Məhz İngiltərədə onlar özlərini baptistlər adlandırmışlar. Con Smit yeni dini cərəyanın qurucusu hesab edilir.

Bu cəmiyyət qısa müddət ərzində İngiltərədə və digər Avropa ölkələrində çoxlu tərəfdar toplamışdır. Cəmiyyət yeni kilsənin nizamnaməsini hazırlamışdı. Bu nizamnamədə baptist kilsəni digər kilsələrdən fərqləndirən xüsusiyyətlər qeyd edilmişdir.

Baptizmin Şimali Amerikada kök salması 1638-ci ilə təsadüf etmişdir. Bu dövrdə Rocer Uilyamsomun başçılıq etdiyi bir qrup missioner Providens və Nyuport şəhərlərində ABŞ-da ilk baptist kilsəsini təsis etmişdir.

Cərəyanın Avropa qitəsində geniş yayılmasında da ingilis və amerikan missionerlər böyük rol oynamışlar. Məhz onların fəaliyyətinin nəticəsi olaraq, XIX əsrin 20-30-cu illərində Fransa və Almaniyada baptist icmalar yaranmışdır. Sonradan, keşiş Onkenin rəhbərlik etdiyi bir qrupu alman baptistin sayəsində Almaniya, Skandinaviya və digər Avropa ölkələri arasında baptizm təliminin mərkəzinə çevrilmişdir.

Hazırda dünyada ən böyük protestant konfessiyası sayılan baptizm, təxminən 100 milyona yaxın insanı birləşdirir. Onların təqribən səksən faizi ABŞ-da məskunlaşmışdır. Dünyada mövcud olan baptist kilsələri Ümumdünya Baptist İttifaqında birləşmişlər. İttifaq 1905-ci ildə Londonda təsis edilmişdir. Dünyanın demək olar ki, bütün bölgələrini əhatə edən 214 baptist icması bu ittifaqda birləşmişdir. İttifaqın aparıcı strukturu olan Ümumdünya Şurası Vaşinqtonda yerləşir.

Beynəlxalq Baptist Təşkilatı lüteranlarda olduğu kimi "yumuşaq" struktura malikdir. Yəni, aparıcı strukturlar olan Ümumdünya şurasının və Beynəlxalq baptist konqresinin (onun iclasları beş ildən bir keçirilir) qərarları tövsiyə xarakteri daşıyır. Yerli baptist təşkilatları fəaliyyətlərində müstəqildirlər.

XIX əsrin 60-cı illərində xüsusi baptistlər Zaqafqaziya və Şimali Qafqaza ayaq açmışlar. 70-ci illərin sonlarında isə Peterburqda ilk ümumi baptist icması yaranmışdır.