Haqqinda.az

Bismilləhir-Rahmənir-Rahim!


Bəşəriyyət, tarix boyu heç bir mövzuya, kamil insan axtarışı qədər böyük diqqət yetirməmişdir. Bəs görəsən insanı öz mahiyyətini daima təhlil etməyə və özünü daha çox dərk etməyə nə vadar edir?

Bu suala cavab kimi müxtəlif səbəblər göstərmək olar. Lakin, düşünürük ki, bunların hamısının kökündə insanın praqmatikliyi durur. İnsan, özünün mövcudluğundan və ona verilmiş imkanlardan ən maksimal mümkün ola bilən nəticə əldə etmək istəyir. Və bu maksimal nəticə məfhumunu bəşəriyyət, kamil insan anlamına inikas etmişdir.

Əgər insanın idrakının inkişaf mərhələlərini təhlil etsək, məlum olur ki, bu gün bu axtarışlar, özünün böhran həddindədir. Ola bilsin ki, bu böhran müasir insanın öz varlığının mahiyyətinin primitivləşdirilməsinə qarşı Ardı »

Ədalət nədir?
Alimlər ədalət anlayışına bu cür tərif vermişlər: ədalət hər şeydə ən əlverişli orta həddi gözləməkdir. Müəyyən bir məsələdə ifrata varmaq (yəni həddi aşmaq) və təfritə yol vermək (yəni lazım olan həddə çatmamış durmaq) ədaləti pozmaq deməkdir. Həm ifrat, həm də təfrit bəyənilməzdir.

Dediklərimizi sadə misallarla sübuta yetirək:

Məlumdur ki, insanda səxavət və əliaçıqlıq gözəl xüsusiyyətlərdən sayılır. Səxavətli şəxs hamı tərəfindən sevilir və möhtərəm bilinir. Səxavətin təfrit halı – simiclik və xəsislik isə insan üçün pis xasiyyət hesab edilir. Habelə, bir kəs ifrat dərəcədə səxavətli olsa, yəni bütün var-dövlətini, evini, geyimlərini və s.-ni camaata bağışlasa, öz yaşayış ehtiyaclarını ödəmək üçün başqalarına möhtac olar, Ardı »

Gol kenarında yaslı bir adam dalğın-dalğın suretle axan suya baxırdı. Genc adam ona yaxınlasıb: “Emi, çox dalmısan, neye baxırsan ele?” deye sorusunca qoca baba içini çekerek: “Axan omrume baxıram”dedi. Genc adam bembeyaz saqqallı, nur uzlu yaslıdan maraqla sorusdu: “ Bir insan omru ne qeder olur ki?” Yaslı adam sirin bir gulumseme ile “Azanla namaz arası qederdir” deyince o ozunu saxlaya bilmeyibheyecanla “Nece yeni, omur bu
qeder qısadırmı?” deye sorusar. Qoca baba: “Beli, omur namazsız azanla azansız namaz arası qederdir”. Genc adamın teeccublu baxıslarını gorunce izahetmeye basladı qoca baba. Yeni, dunyaya bir korpe geler,
onun qulağına azan oxunar elemi? Bax, o azanın namazı Ardı »

Allah-tәala Qur’anı özü nazil еtdiyindәn, оnu bütün digәr mövcudlardan daha yaхşı tanıyır vә Qur’ana tә’rif vеrilmәsinә bütün digәr nәzәr sahiblәrindәn daha layiqdir. Allah Qur’anı bәşәriyyәtә "nur” adı ilә tanıtdırır:
"Еy хalq! Sizin hidayәtiniz üçün Allah tәrәfindәn möhkәm bir dәlil gәldi vә sizә dоğru parlaq bir nur (Qur’an) göndәrdik.” ; İman gәtirin Allaha, Оnun rәsuluna vә nazil еtdiyimiz nura (Qur’ana).”
Qur’anın nuranilik хüsusiyyәti budur ki, оnun maarifi aydın vә şübhәlәrdәn uzaqdır. Hәm dә bәşәr cәmiyyәtini hәr cür е’tiqad, әхlaq azğınlığından, yоl sеçimindә çaşqınlıqdan azad еdir vә işıqlı "siratе-müstәqim”, yә’ni dоğru yоl şәbistanına çatdırır. Çünki Qur’an "Allah göylәrin vә yеrin nurudur” mәnbәsindәn nazil оlmuş Ardı »

əl-Varis – «Həqiqətən dirildən də, öldürən də Bizik, (hər şeyə) Varis olan da Bizik!». (əl-Hicr 23). Varis - hər bir şeyin yox olmasından sonra Bəqi (qalan) deməkdir. Bütün valıqların varlığı Onun əlindədir və yalnız Ona bağlıdır. Onun varlığı isə heç bir varlığa bağlı deyildir. Ardı »

Gözləri kor,ayaqları şikəst bir kişi yol kənarındakı ağacın kölgəsində əllərini açmış,görməyən gözlərini bir nöqtəyə dikərək dua edirdi:
- Ey bir çox zənginə vermədiyi nemətləri mənə verən Rəbbim, yarpaqların, ulduzların sayı qədər Sənə şükrlər olsun!

Bu vaxt buradan keçən İsa peyğəmbər (aleyhissəlam) kişinin bu duasını eşidərək ayaq saxlayır və ona yaxınlaşıb buyurur:
- Ey Allahın qulu, sənin üzərində nə nemətlər vardır ki, bir çox zənginə vermədiyi neməti mənə verən Rəbbim, deyə dua edirsən?
Dua edən görməyən gözləri ilə səs gələn tərəfə yönəlir və cavab verir:
- Rəbbim mənə elə bir qəlb vermişdir ki, o qəlb ilə Onu tanıyıram. Elə bir dil vermişdir ki o dillə də Ona Ardı »

Insan təbiətcə mədəni, fitrətcə isə sosial varlıqdır. Insanların dostlara sahib olmaları, dostların gediş-gəlişləri normal haldır. Hətta, bunlarsız həyat çətin olur.

Ziyarətlər ailəvi hal aldıqda isə kişilərin qadınlarla bir yerdə olmamaq prinsipinə riayət etməklə şərə sədd çəkmək lazım olur. Qadınların kişilərlə qarımasının haram olduğunu bəyan dəlil Allah taalanın ayəsidir: “Onlardan bir şey soruşduqda, pərdə arxasından soruşun (evlərinə daxil olmayın). Bu həm sizin, həm də onların ürəklərinə daha çox təmizlik bəxş edər. (əl-Əhzab, 53)
Ailəvi ziyarətlərdə kişilərin qadınlarla bir məclisdə oturmasının törətdiyi pis nəticələrə nəzər salsaq bir çox fəsadlara qapı açdığının da şahidi olarıq:
1. Kişilərin qadınlarla bir yerdə oturduqları məclislərdə qadınların çoxu Ardı »

Bəzi alimlər uydurma hədisə əsaslanaraq Qiyamətin 7000 ildən sonra qopacağını söyləyirlər. Lakin səhih görüş odur ki, bu hədis alimlər tərəfindən zəif və uydurma qəbul edilmiş və Qiyamətin qopma vaxtını Allahdan başqa heç kəs bilməz.

Bəzi alimlər uydurma hədisə əsaslanaraq Qiyamətin 7000 ildən sonra qopacağını söyləyirlər. Lakin səhih görüş odur ki, bu hədis alimlər tərəfindən zəif və uydurma qəbul edilmiş və Qiyamətin qopma vaxtını Allahdan başqa heç kəs bilməz. (-Albani “Camius Sağirin Zəifləri” 3/160, H. 3013 uydurma. )

İbn Qeyyim – rahmətullahi aleyhi - deyir ki: “Uydurma hədisin Quranın sözlərinə zidd olmasıdır. Dünyanın ömrü 7000 min ildir. Biz indi yeddinci minillikdəyik – hədisi kimi. Ardı »