Haqqinda.az

Axtardığın haqqında - Hər gün yeni məlumat öyrən

Baysunqur mirzə (Teymurlu)

Həyatı
Əmir Teymurun nəvəsi, Sultan Şahruxun oğlu və ünlü alim Uluğbəyin qardaşıdır. Anası Gövhərşad xatundur. Gənx yaşda devlet işleriyle ilgilenmeye başladı ve 1414-cü ildə Tus, Nişapur və Astrabad baş valiliğine getirildi. 1417'de babasıyla birlikte devlet işlerinin yürütüldüğü Divan-ı Ali-i Əmiriyə girdi ve fiilen veliaht oldu.[1] 1420-ci ildə Təbriz, 1431-ci ildə də yeniden Tus, Nişapur və Astrabad baş valiliğine atandı. Bununla birlikte genellikle devlet merkezi Herat'ta kaldı ve babasının seferde olduğu dönemlerde ona vekalet etti. İçkiye düşkünlüğü nedeniyle genç yaşta Herat'ta öldü.

Büyük kardeşi Uluğ Beyin matematik ve astronomideki ününe karşılık büyük bir hattat ve sanatların koruyucusu olarak tanındı. Aklam-ı sitte denen altı tür yazıyı Şemseddin adlı bir hattattan öğrendi ve celi sülüs yazının büyük ustalarından oldu. Herat'taki özel kütüphanesini dönemin seçkin hattat, minyatürcü, tezhipçi ve cilt sanatçılarını bir araya getirerek bir tür sanat akademisi oluşturdu. Bu sanatçıların çoğu çalışmalarında "Baysunguri" takma adını kullanmıştır. Şahnamə'nin çeşitli nüshalarını bir araya getirerek yeniden düzenleyen Baysungur, Firdovsinin yaşamöyküsünü yazarak kitabın başına ekledi. Annesi Gevherşad'ın 1430'da Məşhəd'de yaptırdığı caminin yazıtı ve büyük boydaki bir Quran, Baysungur'un en önemli yapıtlarıdır. Yazıt bugüne ulaşmış, Kuran zamanla harap olmuş ve günümüze ancak birkaç sayfası gelebilmiştir.[2]

Baysungur tarihle de ilgilenmiş ve Əmir Timurun tarixçisi Hafız Əbruya, Fəzlullah Rəşidəddinin Cami üt-təvarix'ini tamamlatmak üzere Türk, Monqol və dünya tarixini əhatə edən Zübdetü't-Tevarih-i Baysunguri adıyla bir genel tarih yazdırmıştır.


Tarix: 13.01.2015 / 18:44 Müəllif: Feriska Baxılıb: 103 Bölmə: Azərbaycanla bağlı tayfa və qəbilələr‎
loading...