Haqqinda.az

Çanaqqala döyüşü — Birinci Dünya Müharibəsi əsnasında 1915-1916-ci illər arasında Osmanlı Dövləti ilə İttifaq Dövlətləri (İngiltərə, Fransa, Anzaklar) arasında edilən dəniz və quru müharibələridir. İttifaq Dövlətləri Osmanlı Dövlətinin paytaxtı İstanbulu alaraq boğazların idarəsini ələ keçirmək, Rusiyayla etibarlı bir əkinçilik və əsgəri ticarət yolu açmaq, Alman müttəfiqlərindən birini zəiflətmək məqsədləri ilə ilk hədəf olaraq Çanaqqala boğazına girmişlər. Ancaq hücumları müvəffəqiyyətsiz olmuşdur və iki tərəfin də çox ağır itkinlər verməsiylə İttifaq Dövlətləri geri çəkilmişlər. Bu döyüş məhv olma vəziyyətində olan bir ölkənin möhtəşəm qələbəsi kimi olaraq əfsanələşib, hər vətəndaşın xatirəsində qalmışdır. Bir millətin gücünü ortaya çıxararaq nələr edə biləcəyini göstərmiş olan bu döyüş Ardı »

Səfəvilər dövləti Orta çağda olmuş digər qurumlarə görə çox kamil dövlət idi. Dövlət inzibati-ərazı baxımından əyalətlərə bölünürdü. Azərbaycan bu dövlətin tərkibində Cənubi Azərbaycan (paytaxtı Təbriz), Qarabağ (paytaxtı Gəncə), Şirvan (paytaxtı Şamaxı) və Çuxursəəd (paytaxtı İrəvan). Əyalətlərə mərkəzdən, şah tərəfindən təyin olunan bəylərbəyi başçılıq edirdi. Bəylərbəyilərin əsasən xan titulu olurdu. Əyalətlər vilayətlərə bölünürdü.Azərbaycan əyalətinin tərkibində Qaradağ, Ərdəbil, Urmiya və başqa vilayətlər vardı. Vilayətlərə hakimlər rəhbərlik edirdilər. Hakimlərin xan, bəzən də sultan titulu olurdu. Vilayətlər qəzalara bölünürdü.Qəzalara hakim və Qazı başçılıq edirdi.Qəzalar mahallara ayrılırdı. Mahallara naiblər, bəzi hallarda isə məliklər rəhbərlik edirdilər. Mahallar nahiyələrə ayrılırdı. Nayiyələrə bəylər başçılıq edirdilər. Nahiyələr kənd və obalara Ardı »

Nadir şah Əfşar (fars. نادر شاه‎ Nâdir Şâh; 22 oktyabr 1688 – 19 iyun 1747) – İran şahı (1736-1747) və türk-soylu əfşarlar sülaləsinin banisi. Tarixdə həmçinin Nadirqulu bəy və Təhmasibqulu xan adları ilə də tanınır. Hərbi nailiyyətlərinə görə bəzi tarixçilər ona Şərqin Napoleonu və ikinci Makedoniyalı İsgəndər kimi ləqəblər vermişlər.Mündəricat [gizlə]
1 Nadirin II Şah Təhmasib dövründə fəaliyyəti
2 III Şah Abbasın dövründə Nadirin fəaliyyəti
3 Nadirin şah elan olunması ilə Əfşarların hakimiyyətə gəlməsi
4 Oğulları
5 Həmçinin bax

[redaktə]
Nadirin II Şah Təhmasib dövründə fəaliyyəti

XVII əsrin sonu-XVIII əsrin əvvəllərində Səfəvilər dövləti qorxunc bir iqtisadi və siyasi böhran keçirirdi. Ölkənin mərkəzi və şərq hissəsi əfqan işğalı Ardı »

III Şah İsmayıl Əbu Turab (fars. شاه‌اسماعیل سوم‎), III İsmayıl Səfəvi, Şah İsmayıl Seyid Murtuza oğlu Səfəvi – İran şahənşahı, Səfəvilər dövlətinin XIII hökmdarı. Faktiki olaraq heç bir qüvvəsi olmamışdır. Dövləti onun adından Kərim xan Zənd idarə etmişdir.Mündəricat [gizlə]
1 Həyatı
2 Qalereya
3 İstinadlar
4 Ədəbiyyat
5 Həmçinin bax
6 Xarici Keçidlər

[redaktə]
Həyatı

Şah İsmayıl 1733-cü ildə anadan olmuşdur. Sultan Hüseynin nəslindəndir, atası Seyid Murtuza Mirzə, anası Səfəvi hökmdarı Sultan Hüseynin qızı Məryəm bəyimdir.

1747-ci ildə Nadir şah öldürüldükdən sonra İranda və Azərbaycanda hakimiyyət uğrunda mübarizə başlandı. İranın cənubunda isə özlərinə Şiraz şəhərini paytaxt seçən fars Zəndlər sülaləsi hakimiyyət uğrunda mübarizə aparırdı. Onlara çox gözəl aydın idi Ardı »

Əsas məqalə: On üç il müharibəsi

On üç il müharibəsi 1722-1735-illərdə Səfəvilər ilə Hotaki, Rusiya, Osmanlı arasında baş verən müharibədir. Səfəvilər ilə Hotakilər arasındakı müharibə nəticəsində Səfəvilər Qəndəhar, Xorasan əyalətləri itirdi. 1722-ci ildə Hotakilər Gülnabad döyüşündə Səfəviləri məğlub etdikdən sonra paytaxt İsfahanı da ələ keçirdi. Bu vaxt Rusiya və Osmanlı Səfəvilərin kifayət qədər zəiflədiyini görürdü. Nəhayət 1722-ci ildə Rusiya, 1723-cü ildə Osmanlı Səfəvilərə qarşı müharibəyə başladı. Bununlada yüz minlələ insanın ölümünə səbəb olan On üç il müharibəsi başladı. Rusiya 1722-1723-cü illərdə apardığı hərbi əməliyyatlar nəticəsində Dərbənd, Bakı, Lənkəran, Rəşt əsasən Xəzər dənizinin Səfəvilərin nəzarətində olan sahillər ələ keçirildi. 1723-1726-cı illərdə Osmanlıların apardığı Ardı »

Tarixi

Luanti sülaləsi – 攣鞮 – Hun imperiyasının mərkəz bölgəsində otururdu. Əsasən Ordos vadisi torpaqları hesab olunurdu. Hun imperiyasını idarə edən 3 qəbilədən ən güclüsü idi. Tuman Şanyuy bu qəbilədən idi. 46-cı şanyu Yuan Hai tərəfindən soyad Liu-ya dəyişdi. Liu – "Fəth et" anlamına gəlir.
[redaktə]
LuantiXaqan adıŞəxsi adıillər
Tuman—Eradan əvvəl 220—209
Mete xaqan—Eradan əvvəl 209—174
LaoşanTitzuEradan əvvəl 174—161
Günçen—Eradan əvvəl 161—126
İçiz—Eradan əvvəl 126—114
Uvey—Eradan əvvəl 114—105
Uşilu—Eradan əvvəl 105—102
Suylihu—Eradan əvvəl 102—101 Ardı »

Аzәrbаycаn iki әsr öz pаytахtlıq mövqеyini qоruyub sахlаyа bilir. Bеlә ki, Еlхаnilәr dövründәn bаşlаyаrаq vә оnlаrdаn sоnrа türkmәnlәrin hаkimiyyәt dövründә Tәbriz pаytахt kimi İrаnın böyük hissәsinә nәzаrәt еtmişdir. Әrdәbildәn bаş qаldırаn Sәfәvilәr dә hәm bir nеçә illik tәcrübә, hәm dә Аnаdоludаn әldә еtdiyi ictimаi güc bахımındаn dәfәlәrlә İsfаhаnа gеdiş-gәliş еdib оrаyа qеyri-rәsmi pаytахt аdını vеrsәlәr dә, Tәbriz hәlә dә pаytахt оlаrаq qаlırdı. Tәhmаsib şаh Оsmаnlı sultаnı Sülеymаnlа sülh sаzişi imzаlаdıqdаn sоnrа Аnаdоludа dаhа çох nüfuzа mаlik оlаcаğındаn mәyus оlub İrаnın mәrkәz vә şәrq nаhiyәlәrindә diqqәti özünә cәlb еtmәk fikrinә düşür. Bu sәbәbdәn dә diqqәtini әtrаf mәntәqәlәrdә güclәndirmәk mәqsәdilә pаytахtı Qәzvin şәhәrinә Ardı »

Böyük Dara (MÖ 549 - MÖ 485, Əski Farsca: Ardı »