Haqqinda.az

Dalmaçiya, Antik bir Roma əyaləti. Bölgə adını bir ehtimala görə Eradan əvvəl 1 minildə Adriatik dənizi sahillərində yaşamış bir İlliryalı ktayfa olan Dalmatlar almışdır.

Tarixi

Bölge, MÖ 4. yüzyıldan MÖ 220 ve MÖ 168 yılları arasındaki İllirya Savaşlarına kadar geçen sürede[1]İlliriya Krallığının kuzey toprakları olarak varlığını sürdürür. Bu tarihten sonra Roma respublikası Neretva nehrinin güneyinde kalan toprakları kendi himayesine almıştır. Neretva'nın kuzeyinde kalan topraklar MÖ 37-32 yılları arasında Illyricum eyaleti kurulanan kadar geçen sürede yavaş yavaş Roma topraklarına katılmıştır.

Dalmaçya bir süre Roma Cumhuriyeti olan Illyricum sınırlarına dahil edilmiştir. 6 ve 9 yıllarında Dalmaçyalıların Pannonianyalılarla beraber Romaya karşı girştikleri isyan hareketi 10 yılında bastırılmış ve Illyricum eyaletinin toprakları Pannonia ve Dalmaçya adlarıyla iki farklı eyalet olarak yeniden düzenlenmiştir. Dalmaçya eyaletinin sınırları tüm Dinar Alplarıni ve Adriyatiğin doğu kıyılarını içine alacak şekilde genişletilmiştir. Dalmaçya, Roma İmparatoru Diocletianus'un doğum yeridir.[2]

Tarihçi Theodor Mommsen, (Roma İmparatorluğunun eyaletleri adlı kitabında) Dalmaçyalıların tam olarak Romanize olduğunu ve dördüncü yüzyıldan itibaren Latın dilində danışmağa başladıqlarını yazır. Ancaq bu dönemden ele keçirilen tarixi buluntuların analizi bu Romanizasyon işleminin daha seçici olduğunu ortaya koyur. Kıyı ve iç bölgelerdeki kent merkezlerinin tamamı Romanize olmuşken taşrada durum tamamıyla farklıdır. İlliryalılar benzer bir Romanizasyon baskısı ile karşı karşıya kaldıkları halde kendi yerel dillerini konuşmaya ve kendi tanrılarına tapınmaya devam etmişlerdir.[3]

Qərbi Roma imperiyasınun 476 yılında yıkılması ve kavimler göçünün başlamasıyla bölge 535 yılına kadar Qotlar tarafından yönetilmiş ve bu tarihten itibaren de I Yustinian tarafından Bizans imperiyası topraklarına katılmıştır.