Haqqinda.az

İnsan intellektinin öyrenilmesinin erken tarixi

İngilis polimat (müxtelif sahelerde geniş biliklere malik adam), antropoloq, tedqiqatçı, psixometrik ve statistiki F. Galton (qalton oxunur) dövrünün qabaqcıl adamlarının bioqrafiyalarını araşdıraraq qabiliyyetlerin irsen keçmesini öyrenen tedqiqat apardı. Bu tedqiqatı o 1869-cu ilde Hereditary Genius kitabında tesvir etdi. Bir neçe il sonra Galton öyrendiyi saheye aid sorğu tertib etdi ve onu Kral Cemiyyetine (Royal Society) daxil olan elm adamlarına gönderdi. Bu sorğu ile o müeyyenleşdirmeye çalışdı ki, onun respondentlerinin ailelerine aid cehetlerile (dünyaya gelme sırası, meşğuliyyet, irq) onların elme maraqları arasında elaqe varmı. Galton bu araşdırmaları 1874-cü ilde, English men of science: their nature and nurture Ardı »

Əlbəttə ki, həyatda uzun illər çətinliklərlə qarşılaşmaq da olar, uzun illər bu çətinliklərin ağrısı ilə yaşamaq da. Ancaq həyatımızın müəyyən mərhələsində bir qərara gəlməli və gələcəyə «yolumuzu açmaq» üçün hər şeyi unutmalıyıq. Hətta, lazım gəlsə, bu yolda dəyişməyə də hazır olmalıyıq. Lap qartallar kimi...eagle

Qartal quşlar arasında ən uzunömürlü olanlardandır. Hətta, 70 ilə qədər yaşayan qartallar da yox deyil. Ancaq bu yaşa çatmaq üçün qartal 40 yaşında çox ciddi və çətin bir qərar qəbul etməlidir. Çünki bu yaşa çatanda qartalın pəncələri sərtləşir. Və buna görə də, o, ovunu tuta bilmir. Təbii ki, məsələ bununla da bitmir. 40 yaşına çatanda qartalın dimdiyi Ardı »

Dünya tarixində öz dərin yerini qoymuş Koko Şanel...
Uşaqlıqda atası tərəfindən atılmış bu qız yetimxanada böyüyüb. Bəs o bu şöhrətə və müvəffəqiyyətə necə sahib olub?

Koko Şanelin 7 uğur üsulu:

Dunyaya fərqli gozlə baxan Şanel 1. Qabriel (Koko) Şanel hər səhər yeni dünyaya gəlmiş kimi oyanardı. Həmin gün keçmişdə heç bir şey baş verməmiş kimi yaşayardı. Onun uşaqlığı və gəncliyi çox sıxıcı və mənasız keçib. Yalnız buna baxmayaraq o yaddaşından bütün bu günləri silə bilirdi. O öz gününü yeni fikirlərlə və gələcək bioqrafiyasını yazmaqla keçirirdi — dünəni yox bugünü və sabahi düşünməklə....

2. Həyatında olan maneələr onu fikrindən ayırmırdı. Düşünürdü ki, maneələr Ardı »

Hər uşağın tərbiyəsində istər atanın, istərsə də ananın «nizam-intizamına» böyük ehtiyac var.
Ancaq ailə daxilində daha sistemli və daha prinsipli bir həyat üçün tətbiq edilən bu «nizam-intizam»dan yerində və vaxtında istifadə edilməlidir. Əks halda, bu sahədə atdığınız hər addım faydalı olmaq əvəzinə ziyanlı ola bilər.
Ata-anaların «nizam-intizam» məsələsində yol verdikləri səhvlərdən biri də gün ərzində yaşadıqları stresi və bu streslə bağlı yaşadıqları yorğunluğu öz uşaqlarına əks etdirmələridir. Halbuki, belə vəziyyətdə, istər ata olsun, istər ana, sağlam düşünə bilmir və bir qayda olaraq daha çox «hücuma keçməyə» üstünlük verir. Buna görə də, ata-analar uşaqları ilə bağlı problemlərə stresli olduqları vəziyyətlərdə «reaksiya Ardı »

"Ədəbiyyat söhbətləri" layihəsi çərçivəsində müsahiblərim ortada olan əsərləri dəyərləndirmək məqamında ən çox «zövqlər müxtəlifdir» fikrinə istinad edirdilər.
Doğrudanmı, zövqlər müxtəlifdir? Ümumiyyətlə, zövq necə təsnifatlandırılmalıdır?zovqlər muxtəlifdir
Öz adımdan kəsin deyim ki, zövq ədəbiyyatda birmənalı şəkildə birmənalıdır! Bütün dünya üçün bir ədəbi zövq var — o zövq ki, kriteriyaları Homeri də, Ezopu da, Kafkanı da, Dostoyevskini də, Markesi də, Əkrəm Əylislini də, Tolstoyu da Lermontovqarışıq qəbul edir.
Zövqün açımına yol tapmaq üçün ilk növbədə bilmək lazımdır: insanın baş (fikir, düşüncə), göz (gözəllik), dil (dad), vücud (can) yaddaşı var.
Zövqün böyük mənada insanlıq üçün psixoloji, zaman və millilik aspektindən yanaşılanda belə ölçüləri yalnız və yalnız ədəbiyyatda üst-üstə düşür, Ardı »

Bütün dünyada olduğu kimi, Azərbaycanda da psixoloji fikrin yaranması və inkişafını iki mərhələyə ayırmaq olar: elmə­qədərki və elmi psixologiyanın təşəkkülü və inkişafı. Əlbəttə, onların arasında kəskin sədd qoymaq, sərhəd çəkmək də düzgün olmazdı. Onlar bir-birinin daxilində formalaşmış, biri digərinin inkişafına zəmin yaratmışdır.
Elməqədərki psixoloji fikirlərin yaranması tarixi çox qədim­dən, eramızdan əvvəldən başlanır. O, bir tərəfdən Şərq fəlsəfi fikrindən, digər tərəfdən xalq yara­dıcılığından bəhrələn­mişdir. O bir tərəfdən həyatın özündən, ictimai-tarixi proseslər­dən asılı olaraq inkişaf etmiş, digər tərəfdən baş verən proseslər psixoloji fikrə öz təsirini göstərmişdir.
Azərbaycanda psixoloji fikrin, psixologiya elminin tarixinin araşdı­rıl­masını dünya psixologiya elminin inkişafı kontekstindən ayır­mamağı lazım bildik.
Professorlar Ə.S.Bayramov və Ə.Ə.Əlizadə elməqədərki Ardı »

Artıq övladınızın məktəbə getmək vaxtıdır, lakin o buna hazırdırmı? Əgər həmyaşıdları ilə oynamağa can atırsa, demək, məktəbə getmək istəyir. Bəs siz bu “ayrılığa” necə reaksiya verəcəksiniz, yəni uşağı məktəbə yollamağa qorxmayacaqsınız ki? Çalışın qorxu-hürkünü özünüzdən uzaqlaşdırın. Uşağın məktəbə getmə dönəmində sizə daha çox ehtiyacı var, bu mənada ona dəstək olmağa çalışın. Bəs uşağı məktəbə necə hazırlamalısınız? Uşağı məktəbə yollamazdan əvvəl bir neçə dəfə özünüz də onunla məktəbə gedin. Ona məktəb haqqında danışın, kitablar oxuyun, məktəbdə nələr edəcəyini başa salın, uşaqlarla oynamaq üçün məktəbə aparın. Beləcə, məktəbə ilk başladığı gün məktəbdə tanışını tapa biləcək və təklik qorxusu yaşamayacaq.

Məktəb kitabxanasından kitab götürün, yaxud Ardı »

Histeriya (yunan sözündən götürülb mənası “hystera” – uşaqlıq deməkdir) müxtəlif psixiki amillərlə əlaqədar olaraq meydana çıxan və çox vaxt hərəki, hissi pozulmalar şəklində təzahür edən nevrozdur.

İ.P.Pavlovun fikrinə görə, histeriya, siqnal sistemlərinin fəaliyyəti kifayət dərəcədə səlis olmayan adamlarda ali sinir fəaliyyətinin pozulması, birinci siqnal sistemi fəaliyyətinin ikinci siqnal sisteminin fəaliyyətindən üstün olması nəticəsində baş verir. Histerik simptomların özləri emotivliyi və təlqinə həssaslığın artması nəticəsi hesab olunmalıdır. İ.P.Pavlov histeriyanın əmələ gəlməsində bu iki amilin əhəmiyyətini qeyd edir.

Simptomları: Bütün histerik simptomların ruhi iztirabla aydın əlaqəsi olub, kəskin surətdə baş verməsi və xüsusilə birmomentli təlqin təsirindən qəflətən keçib getməsi, onların fərqləndirici cəhətidir.

Xəstələrdə histerik tutmalar Ardı »