Haqqinda.az

Əl-Əqsa məscidi (yaxud Beytul-Müqəddəs) (Ərəbcə: المسجد الأقصى), İslam dinində olanlar üçün müqəddəs yerlərdən biridir. Azərbaycanca "Ən uzaqdakı məscid" mənasını verir. Qüds şəhərində yerləşir.

II xəlifə Ömərin dövründə kiçik bir məscid kimi olmasına baxmayaraq, Əməvilər sülaləsinin hakimiyyətdə olduğu dövrdə böyüdülüb, genişləndirilmiş və 705-ci ildə tamamlanmışdır. Daha sonralar müxtəlif səbəblərdən bir neçə dəfə dağıdılan məscid əvvəldən inşa edilmişdir. Bugünkü məscid 1033-cü ildə zəlzələ nəticəsində dağılldıqdan sonra Fatimilər tərəfindən tikilən variantdır. Sonralar bir çox hökmdarlar tərəfindən müxtəlif elementlərlrə bəzədilmişdir. Quranda deyilən İsra hadisəsi burada cərəyan etmiştir. Başqa bir adı Həram-uş-şərif (Əll-Həram əl-Qudsi əş-Şərif).

İsra surəsinin birinci ayəsində adı çəkilir.

Əl-Əqsa məscidi müsəlmanların ilk qibləsidir. İnşasına Davud peyğəmbər Ardı »

Qəzvin Cümə Məscidi – Azərbaycanın ən qədim məscidlərindən birinin daxil olduğu kompleksə məsciddən başqa bir neçə mühüm tikili də daxildir. Qəzvin cümə məscidi Azərbaycan memarlığında özünəməxsus yeri olan abidələrdəndir.

Qəzvin Cümə Məscidi uzun formalaşma tarixi olan və iç həyət ətrafında müxtəlif çağlarda tikilmiş bina və yerləşgələr toplusundan ibarət mürəkkəb quruluşlu abidədir. Onun ilk özül daşı VIII yüzildə qoyulmuş, son tikintisi XX yüzilin ortalarında aparılmışdır. Bu tarixlər arası müddətdə Came məscidi dəfələrlə genişləndirilib, yenidən qurulmuşdur. Qəzvin Cümə məscidi kompleksinə daxil olan abidələrdən ən dəyərlisi sözsüz ki, Əmir Xumartaş Türbəsi, ya da Xumartaş Məqsurəsi adı ilə tanınan Səlcuqlu dövrü abidəsidir. Abidə xalq arasında daha Ardı »

1915-ci ildə Zəngəzur və İrəvan quberniyasının ərazisində 382 şiə məscidi, 9 sünni məscidi fəaliyyət göstərib. İrəvan quberniyasında məscidlərin artma dinamikası 1904-cü ildə 201, 1911-ci ildə 342, 1915-ci ildə 382 şəklində olub. Bu artım dinamikası bölgədə müsəlman əhalisinin sürətlə artmasından və bu ərazidə müsəlman ruhanilərinin güclü mövqeyindən xəbər verir. Məscid prixodları Zəngəzurun Şəki, Vaqudi, Mərdhuz, Qarraq, Saldaş, Karkyal, Ağbəs, Ağbağ, Hacıəmi, Ballıqaya, Karkas, Çaralı, Xardcmaqlı, Dəstəkərd, Qalacıq, Cicimli 1, Cicimli 2, Qaroaçalı, Seydlər, Mollalar, Təzə Kilsə, Nərcan, Zor, Əfəndilər, Pasan, Xurtekes, Hacıqəmbər, Qarabağlar, Dəmirçilər, Dondarlı, Kurdaluq, Ulaclı, Saraclı, Dərzili, Oxçi, Kaqlar kəndlərində fəaliyyət göstərib. Ümumilikdə İrəvan quberniyasının Eçmiədzin uyezdində 36 prixod məscidi, Ardı »

Sərşəhər məscidi — Ordubad şəhərində məhəllə məscidi

Memarlıq baxımından 18-ci əsrə xas üslubu və tipoloji xüsusiyyətləri əks etdirir. İkimərtəbəli məscidin mehrabı, ağac sütunları, şəbəkəli pəncərələri və meydanı var. 1986-cı ildə bərpa və təmir edilmiş, meydan kompleksi şəklinə salınmışdır. Ardı »

Bu adın digər istifadə formaları üçün, bax: Cümə məscidi.ŞAH ABBAS MƏSCİDİ


Xəritədə yeri


Şah Abbas məscidi
Məlumatlar

ÖlkəAzərbaycan
BölgəGəncə
Yerləşdiyi əraziŞah İsmayıl Xətai prospekti
Dinİslam
Tikildiyi dövr1606
StatusuMəscid


Şah Abbas məscidi — 1606-cı ildə memar Şeyx Bahəddin Məhəmməd Amilin layihəsi əsasında inşa edilmişdir. Şah Abbas məscidi Cümə məscidi kimi də tanınır.
[redaktə]
Layihəsi

Məscidin kəsiyi və planı

Şah Abbas məscidi XVII əsr Azərbaycan memarlığı üçün səciyyəvi olan qiymətli abidədir. Ümumi həcmi kub şəklində olan bu abidənin böyük diametrli günbəzlə örtülməsi, ümumiyyətlə, həcm cəhətdən diqqəti cəlb edən quruluş yaradır. Burada binanın həcminin həllinə daha çox diqqət yetirilmiş, xaricə açılan portal-eyvanlar sadə, lakin dərin həcmli verilmişdir. Şah Abbas məscidinin ətrafında yerləşən mədrəsə hazırda dağılmışdır. Məscidin Ardı »

Heydəriyyə Mədrəsəsi – Güney Azərbaycanın Qəzvin şəhərində yerləşən və Azərbaycan memarlığının dəyərli abidələrindən olan tarixi abidə.

İndi Heydəriyyə mədrəsəsi adlanan böyük abidənin baş tikilisi olan əski məscid binası Xumartaş Günbədinə yaxın bir tarixdə – XI – XII yüzillərin qovşağında tikilmişdir. Bu abidələrin hər ikisinin memarlıq həlli bir-birinə çox yaxındır.

Heydəriyyə günbədi bitkin plan-məkan quruluşu və yüksək bədii tərtibatı olan nadir memarlıq əsəridir. İbadət salonunun bütün hündürlüyü boyu qalxan və rəngli gəc bəzəkləri ilə bol süslənən hündür mehrabı yanlarında incə biçimli tağçalar yüksəlir. Salonun quzey tərəfi çox təntənəli işlənmişdir – ortadakı iri olmaqla üç sivri açırım buranın baş giriş olduğunu gözə çarpdırır. Yan divarlarda Ardı »

Əjdərbəy məscidi — 1905-cı ildə inşa edilmişdir. "İttifaq" məscidi kimi də tanınır.
[redaktə]
Layihəsi

Ötən əsrin əvvəllərində, 1912-1913-cü illərdə tanınmış xeyriyyəçi Əjdər bəy Aşurbəyov tərəfindən Bakı şəhərində tikilib istifadəyə verilmiş məscid Azərbaycanda mötəbər dini ibadət mərkəzlərindən biridir. Bu müqəddəs məbəd müsəlmanların birliyinin rəmzi kimi ilk vaxtlar "İttifaq" məscidi adı ilə tanınmışdır.[1]

Bakı müsəlmanlarının ən qədim və iri ibadətgahlarından olan bu məscid Hacı Əjdərbəyin şəxsi büdcəsi hesabına tikilib. O zaman bu ziyarətgah 400 nəfərin ibadəti üçün nəzərdə tutulub. Ancaq sovet hökuməti dağıldıqdan sonra bu məscidə də ziyarətə gələnlərin sayı xeyli artdığından ərazidə böyük sıxlıq yaranırdı. Elə bu səbəbdən də Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi məscidin yenidən qurulmasını, ibadət Ardı »

Ambaras məscidi — Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunda tarixi-memarlıq abidəsi.
[redaktə]
Tarixi

Ambaras məscidi XVII əsrdə dağın üstündə Türk imperatorunun adına tikilib. Tarixçilər bu məscidin əslində XVI əsrə aid olduğunu iddia edirlər. Məscid çinar ağacının nəhəng budağının sınması nəticəsində uçub dağılmışdır. Ordubad elmi bərpa işləri kollektivinin səyi nəticəsində yenidən bərpa olunmuşdur. Abidə "Mir Cəfər" və "Sultan Murad" adları ilə də tanınır. Bu Sultan Muradın adına tikilməsi və Mir Cəfər tərəfindən bərpa edilməsi ilə əlaqədardır. Ardı »