Haqqinda.az

Budaq Budaqov coğrafi təkanın, sel ocaqlarının təsnifatını vermiş, təbiətin dağıdıcı hadisələrini sistemləşdirmiş, Böyük Qafqazın Azərbaycan hissəsinin geomorfologiyasını, yeni tektonik hərəkətlərini, qədim buzlaşmasını öyrənmiş, ərazinin xəritələrini (1:200000) tərtib etmişdir. İlk dəfə (1956) Qafqazda 3600 m mütləq yüksəklikdə Üst Sarmaq yaşlı dəniz faunasını aşkara çıxarmışdır. Azərbaycanın təbii və antropogen landşaftını, orada baş verən səhralaşmanı, landşafın geokimyasını öyrənmişdir. İlk dəfə Azərbaycanda təbii-dağıdıcı hadisələrin intensivliyinə görə ekoloji-coğrafi şəraiti tədqiq etmiş və ərazinin 1:500000 xəritəsini tərtib etmişdir. Aerokosmik üsullarla Böyük və Kiçik Qafqazın şərq hissəsinin morfostruktur quruluşunun qanunauyğunluqları və landşafın differensiasiyası müəyyənləşdirilmişdir. İlk dəfə Şərqi Avropada və Asiyada türk mənşəli Ermənistan və Gürcüstanda isə Azərbaycan mənşəli Ardı »

Həşim bəy Hacıyev — Azərbaycan Zəngəzur qəzası maarif müdiri.

Həyatı[redaktə]
Həşim bəy Kərbəlayı İbrahim bəy oğlu Hacıyev ‎1897-ci ildə Zəngəzur qəzası Sisian mahalının Şıxlar kəndində anadan olmuşdur. Azərbaycanın Zəngəzur qəzası Sovet hakimiyyəti tərəfindən ermənilərə bəxş ‎edilən ilk torpaqlarımızdandır. 1920-ci ilin noyabr-dekabr aylarında bolşeviklərin ‎birbaşa göstərişləri ilə Azərbaycanın ən səfalı qəzalarından olan Zəngəzur, guya ‎daş-kəsəkdən ibarət və kənd təsərrüfatı üçün əhəmiyyətsiz olduğuna görə ‎‎(Orconikidze, Mikoyan və Stalinin canfəşanlığı ilə) ermənilərə bağışlanılmışdı. ‎Zəngəzurun əhalisinin mütləq çoxluğunu azərbaycanlılar təşkil etdiyindən, sovet ‎hakimiyyətinin ilk illərində onların da nümayəndələri müxtəlif vəzifələrə təyin ‎edilirdi. Belə vəzifələrə təyin edilənlərdən biri də Həşim bəy Kərbəlayı İbrahim ‎bəy oğlu Hacıyev olmuşdur. ‎

Həşim Ardı »

Məqalələri[redaktə]
"Haqq deyənin, Haqdan əli üzülməz" (ön söz), Sərraf Şiruyə, "Seçilmiş əsərləri" VII cild, Bakı, Nurlan, 2011.
"Ustad sənətinə yaxşı nəzər sal", Bütöv Azərbaycan qəzeti, №02(90), 19-25 yanvar 2011-ci il. səh.12.
"Hu çəkib Allah desə", Bütöv Azərbaycan qəzeti, №20(152), 13-19 iyun 2012-ci il.
"Sənətin sərrafı, sözün sərrafı", Bütöv Azərbaycan qəzeti, №31(163), 12-18 sentyabr 2012-ci il. səh.8.
"Bəhmən həsrətiynən, Bəhmən eşqiynən", Bütöv Azərbaycan qəzeti, №42(174), 5-11 dekabr 2012-ci il. səh.7.
Kitabları[redaktə]
"Yazanda elə yaz..." 1997-ci il.
"Dərələyəz deyə-deyə" 2003-cü il.
"El başına dolanardım bir vədə" Bakı, Nurlan-2009. 264 səh. 300 tiraj.
Məsləhətçisi olduğu kitablar[redaktə]
Aşıq Faxfur Ağbabalı, "Telli sazım"
Eldar Ağbabalı, "Yada düşdü Ağbaba"
Redaktoru olduğu kitablar[redaktə]
Tacir Səmimi, "Dingəm dinar"
Tacir Səmimi, "Bu yan Ağbabadı, o Ardı »

Tarixi[redaktə]
Qəmərli rayonu 1930-cu il sentaybrın 9-da yaradılıb. 1945-ci il sentyabrın 4-nə qədər Qəmərli rayonu, həmin tarixdən etibarən isə Artaşat rayonu adlanıb. Ərazisi 507 kv km-dir. Rayon mərkəzi respublika tabeli Qəmərli (dəyişdirilmiş adı Artaşat) şəhəridir. Rayon mərkəzindən İrəvan şəhərinə olan məsafə 29 km-dir.

Rayonun sərhədlərindən Zəngi və Araz çayları axır.

Qəmərli sözünün etimolji izahı /qam+ər+li/ bu sözün qədim türk mənşəyindən xəbər verir. Mütəxxəssislərin fikrincə qam sözü kiçik fonetik dəyişikliklərlə türk dillərində şəxs, tayfa və yer adlarında işlənir.

Ermənistan rəhbərliyi tərəfindən hələ SSRİ dövründə Qəmərli rayonu İrəvan şəhərinə yaxın yerləşdiyinə və münbit Ağrı vadisi torpaqlarını əhatə etdiyinə görə dəfələrlə inzibati dəyişikliklərə məruz qalmışdır. Belə ki, 1932-ci Ardı »

Alagöz (Ələyəz) - İndiki Ermənistanda inzibati ərazi bölgüsü, rayon.

Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət heyətinin 15 mart 1972-ci il fərmanı ilə Abaran, Artik və Spitak rayonlarının bəzi əraziləri - kəndləri əsasında yaradılmışdır. Sahəsi 382,2 km2 - dir. Rayonun adı Azərbaycan dilində Ələyəz formasında qeyd edilir. Ələyəz «Alagöz»ün fonetik formasıdır. Rayon Alagöz (Ələyəz) dağının ətəyində yerləşir.

Toponim alagöz türk etnonimi (407, s.120) əsasında əmələ gəlmişdir, Etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir.

Erməni mənbələrində rayonun adı Araqadz formasında qeyd edilir. Ardı »

Həyatı[redaktə]
Nəbi Həsənоğlu 1934-cü ildə Qərbi Azərbaycanın qədim Göyçə mahalının Daşkənd kəndində məşhur еl şairi Həsən Xəyallının оcağında anadan оlmuşdur. İlkin yaşlarından atası Həsəndən dərin ruhani təhsili almış, ərəb və fars dillərində nəinki yazıb охumaq, hətta danışıq dillərini də öyrənmişdir. Nəbi sözün həqiqi mənasında qarеyi-quran оlmuşdur. 1941-ci ildə Daşkənd kənd оrta məktəbində təhsil almağa başlayan Nəbi 1951-ci ildə Daşkənd kənd оrta məktəbini bitirmişdir. Hələ məktəbli оlarkən 1941-1945-ci illərdə Böyük Vətən Müharibəsi zamanı atası Həsənin müharibəyə gеtməsi ilə əlaqədar ailənin çətinliyi böyük оğul kimi оnun üzərinə düşmüşdür. 1953-cü ildə Göyçə mahalından dеpоrtasiya оlunduqdan sоnra Bərdə rayоnunun Yеni Daşkənd kəndində məskunlaşmışdır. Nəbi mükəmməl ruhani Ardı »

1930-cu il iyun ayının 19-da Bakı Dövlət Universitetinin tibb fakültəsinin bazasında Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutu yaradılır. Əziz Əliyev o illərdə ADTİ-nin yaradılmasında böyük rol oynayır. 1932-ci ildə o həmin institutun rektoru olur.

Əziz Əliyev 1934-cü il mart ayının 30-da paytaxtda səhiyyə işlərini yaxşılaşdırmaq məqsədi ilə Bakı şəhər səhiyyə şöbəsinin müdiri təyin edilir. Ancaq az keçməmiş, 1935-ci il yanvarın 14-də Azərbaycanda yüksək ixtisaslı milli tibb kadrlarının hazırlığını gücləndirmək məqsədilə o, yenidən ADTİ-nin rektoru vəzifəsinə qaytarılır. ADTİ-yə rektor təyin edildikdən az sonra onun rəhbərliyi altında həlli vacib sayılan bütün məsələlər üçün geniş tədbirlər planı hazırlanır. O, azərbaycanlı kadrları işə cəlb edərək onların fəaliyyət dairəsini Ardı »

Kasax Bazilikası – Qərbi Azərbayanın (indiki Ermənistan) Abaran rayonunun mərkəzi olan Baş Abaran (qədim Kasax) şəhərində, İrəvan – Gümrü şose yolunun üstündə yerləşən qədim türk məbədi.

Bütün əlamətlərinə (tarixi, arxeoloji, memarlıq) görə Qərbi Azərbaycan ərazisində ən qədim məbədlərdən biri olan Kasax bazilikasının inşa tarixi V yüzilə aid edilsə, bir çox mütəxəssislər tərəfindən politeizm dövrünün yadigarı kimi xarakterizə edilir.

Üçnüfli bazilika şəklində olan məbəd 1947 – 1948 – ci illərdə Ermənistan Memarlıq Abidələrinin Mühafizəsi Komitəsi tərəfindən bərpa olunmuş və ona bir sıra erməni və xristian elementləri əlavə olunmuşdur. Abidənin yerləşdiyi yerin istər Abaran, istərsə də daha qədim Kasax adı qədim türk etnonimlərindən törəmədir Ardı »