Haqqinda.az

Bu gün Hicri təqvimlə Məhərrəm ayının dördüncü günüdür.

Gün.Az xəbər verir ki, bu ay müsəlman aləmində ağır aylardan sayılır.

40 gün və ondan sonrakı "Səfər ayı” deyilən 10 gün ərzində müsəlmanlar şadlıq mərasimləri keçirmir, müxtəlif xeyriyyə aksiyaları təşkil olunur.

Haram ay kimi tanınan bu ayda savaş etmək, müharibələrə qoşulmaq, səhər və axşam namazları arasındakı vaxtda şadyanalıq etmək kimi əməllər günah sayılır.

Bəs görəsən, Azərbaycanda Məhərrəm ayının şərtlərinə nə dərəcədə əməl olunur və ümumiyyətlə insanlar bu ayla bağlı nə dərəcədə məlumatlıdır?

Təzəpir məscidinin axundu Hacı Faizin verdiyi məlumata görə, Azərbaycan xalqı Məhərrəm ayının xüsusiyyətlərinə çox ciddi şəkildə əməl edir:

"Məhərrəm ayının başlamasından bir necə gün keçir.

Artıq paytaxt ərazisində Ardı »

Həzrət Əlinin(ə) şəahadət yatağında etdiyi
vəsiyyət
Bu vəsiyyətin o həzrətin iki oğlu–Həsənlə-
Hüseyn (ə) üçün edilməsinə baxmayaraq,
həqiqətdə dünyanın sonuna qədər olan bütün
insanlar üçün örnəkdir. Bu vəsiyyəti mərhum
Seyyid Rəzidən əvvəl və sonra yaşamış bir çox
tarixçilər və mühəddislər mötəbər sənədlə
qeyd etmişlər.[Tarixi-Yəqubi, c.2, səh.213]
Əlbəttə, vəsiyyətin əsli Seyyid Rəzinin "Nəhcül-
Bəlağə"də qeyd etdiyindən çoxdur. İndi onun
bir hissəsini burada qeyd edirik:
"Sizə tövsiyə edirəm ki, təqvalı olub Allahdan
qorxasınız, dünya sizin sorağınıza gəlsə də,
siz dünyanın ardınca getməyəsiniz; dünyada
əlinizdən çıxan bir şey üçün təəssüflənməyin,
haqq söz deyin və (ilahi) əcr və savab üçün iş
görün, zalımların düşməni və məzlumların
dostu, himayəçisi olun."
***
"Mən sizə və bütün övladlarıma, əhlimə və bu
vəsiyyətnaməninçatacağı hər bir kəsə təqvalı
olub Allahdan qorxmağı, öz Ardı »

İsa (ə) bəşər tarixində Adəmdən (ə) sonra atasız doğulan ilk və hələ ki, yeganə insandır. O, körpə ikən, bələkdə dil açıb danışmış, gələcək hadisələri xəbər vermişdir: "Mən, həqiqətən, Allahın bəndəsiyəm. O, mənə müqəddəs kitab ("İncil") verdi, özümü də peyğəmbər seçdi" (Məryəm, 30).

İsa (ə) Allahın ən qüdrətli və möcüzəli adını ("ismi-ə’zəm") bilirdi. Bu adı söyləməklə ölüləri dirildir, sağalmaz xəstələrə şəfa verir, palçıqdan quş heykəlləri düzəldirdi və onlara üfürdükdə heykəllər canlanaraq uçurdu. İsaya (ə) dörd səmavi kitabdan biri - "İncil" nazil olmuşdur. O, pak doğulmuş, pak yaşamış, insanları haqqa hidayət etmək yolunda heç nədən qorxub-çəkinməmişdir. Nəhayət, ölümə bircə addım məsafədə olduqda Allah onu Ardı »

Allahu təalə Əsr surəsində buyurmuşdur:
1-And olsun axşam çağına (ikindi vaxtına, əsr namazına, zamana və ya Peyğəmbərin əsrinə) ki,
2-İnsan (ömrünü bihudə işlərə sərf etməklə, dünyanı axirətdən üstün tutmaqla) ziyan içindədir?
3-Yalnız iman gətirib yaxşı əməllər edən, bir-birinə haqqı tövsiyə edən və səbri tövsiyə edən kimsələrdən başqa! (Belələri Cənnətə nail olub əbədi səadətə qovuşanlardır!)

İmam Şafii (A.r.e) demişdir: “Mən çox kitablar oxudum, çox insanlar ilə həmsöhbət oldum, hikmət əhlindən çox söz eşitdim və anladım ki, bütün bunların özü əslində bu üçlükdə cəmlənib:
I-Vaxt bir qılınc kimidir, sən onu kəsməsən, o səni kəsəcəkdir.
Hər halda bizə verilən bu qiymətli neməti bu cür şərh etmək daha doğru Ardı »

Üçüncü fəsil: Fitnələrin ürəklərə ərz olunması və orada ləkə salması.

Huzeyfə (r.a) belə rəvayət edir: “Biz Ömərin yanında idik. Bizdən: “Peyğəmbərin (s.a.v) fitnə haqqındakı hədisini kim eşitdi?” deyə soruşdu. Camaat dedi: “Biz onu eşitmişik.” O dedi: “Ola bilsin siz, adamın ailəsi, malı və qonşusu barəsindəki fitnəsini nəzərdə tutursunuz?” Onlar “Bəli” dedilər. Ömər dedi: “(Xeyr!) o fitnəyə namaz, oruc və sədəqə kəffarə olar. Lakin Peyğəmbərin dəniz dalğası kimi dalğalanacaq olan fitnələri izah edərkən hansınız eşitdi?” Hüzeyfə dedi: “O zaman camaat susdu. Mən isə “Onu eşitmişəm!” dedim. Ömər dedi: “Sənmi! Allah atana rəhm etsin!” Hüzeyfə belə dedi: “Peyğəmbərin belə buyurduğunu eşitdim: “Fitnələr ürəklərə həsir Ardı »

81. Allah, yaratdıqları şeylərdən sizin üçün kölgələr əmələ gətirdi, dağlarda sizin üçün mağaralar saldı, sizi istidən qoruyacaq paltarlar və döyüşdə mühafizə edəcək zirehli geyimlər düzəltdi. Beləcə, Allah öz nemətini sizə tamamlayır ki, bəlkə müsəlman olasınız.
82. Əgər üz çevirsələr, bilki, sənin vəzifən ancaq aşkar təbliğat aparmaqdır.
83. Onlar Allahın neməti haqqında bildikləri halda sonradan onu inkar edirlər. Onların çoxu kafirdir.

84. Hər ümmətdən bir şahid göndərəcəyimiz gün, kafirlərə üzürxahlıq etməyə izn verilməyəcək və üzür diləmələri də tələb olunmayacaqdır.
85. Zalimlər əzab çəkməyə başladıqda, onların əzabı yüngülləşdirilməyəcək və onlara möhlət də verilməyəcəkdir.
86. Müşriklər Allaha qoşduqları şəriklərini gördükdə deyəcəklər: “Ey Rəbbimiz! Bunlar bizim Səndən başqa ibadət Ardı »

Nənəsinin sözləri əks-sədalandı qulaqlarında:"Oğulum namaz heç bu vaxta buraxılarmı?" Nənəsinin yaşı yetmiş olmu., amma azan oxunduğu vaxt yerindən sıçrayar, yaşından gözlənilməyəcək bir sürətlə dəstəmazını alır və namazını edərdi. Özü isə, nəfsini heç cür məğlub edə bilmirdi.

Nə olursa, həmişə... namazı son dəqiqələrə qılır, bu səbəblə namazını tələm-tələsik əda edirdi. Bunu düşünərək qalxdı yerindən, gözü saata qeydi. Şam azanının oxunmasına on beş dəqiqə qalmışdı.Başını hər iki istiqamətə peşmanlıqla yelləyərək, "Yenə gecikdirdim namazı" dedi öz-özünə. Cəld hərəkətlərlə dəstəmazını aldı və daha əlini yüzünü tam qurulamadan özünü otağına atdı. Məcbur olaraq, sürətli hərəkətlərlə namazı əda etdi. Tesbihatını edərkən nənəsini düşünmədən edə bilmədi.

"Bu halımı görsə, şirin-sərt Ardı »

Etməyəcəyi şeyləri demək Qur`an əxlaqına uyğun yaşamayan, Quran əxlaqından xəbərsiz olan insanlara xas xüsusiyyətlərdəndir.

Belə insanlar özlərini olduqlarından üstün və vacib insan kimi göstərmək, lovğalanmaq məqsədi ilə edə bil­məyəcəklərini deyir, öhdəsindən gələ bilməyəcəkləri işlərdən bəhs edirlər. Müvəqqəti xeyir və mənfəətlər əldə etmək üçün əslində etməyə niyyətləri olmadığı şeyləri vəd edirlər.
Bu qeyri-səmimi hərəkətlər cəmiyyətdə çox da unudulmayan və əhəmiyyət verilməyən, vərdiş edilmiş bir davranışdır. Halbuki insanların edə bilməyə­cəklərini demələri Allah dərgahında sevilməyən və günah kimi xarakterizə edilən bir davranışdır:

«Ey iman gətirənlər! Etməyəcəyiniz bir şeyi niyə deyirsiniz? Etməyəcəyiniz bir şeyi demək Allah ya­nında böyük qəzəbə səbəb olar» («Səff» surəsi, 2-3).

Ayələrdə pislənən bir çox mənfi Ardı »