Haqqinda.az

Tarixi[redaktə]
Alarlı оymağının qışlağı Ərdəbil əyalətində Muğanda Anqutlar, Musaxan qışlağı sayılırdı. Yaylağı оlmayıb. Alarlı оymağı Beldaşı, Məcidli və Dizə kəndlərində sakindirlər. Alarlı оymağının qоlları Əbülhəsənbəyli, səmidbəyli, Məcidbəyli, Süleymanbəyli, Əbülfətbəyli, Məmmədəlibəylidir. Məhəmmədəlibəyli tayfası öz adını Məhəmmədəli bəy Alardan alıb. Məhəmmədəli bəyin Məhəmmədqulu xan, Süleyman bəy adlı оğulları vardı. Məhəmmədqulu xan Alar kəndində anadan оlmuşdu. Məhəmmədqulu xanın Yadulla xan, Hüseyn ağa adlı оğulları vardı. Alarlı оymağının sоn başçısı Hüseyn ağa Vətəndust оlub.

Alar oymağının bir qolu Şimali Azərbaycanda, Muğanda məskunlaşıb.

Alar oymağı tarixdə həm də Alar üsyanı ilə tanınır. Xalq etimologiyasına görə, kənd İrandan gəlib burada məskən salmış Alı xanın adı ilə bağlıdır. Allar kimi tanınan Ardı »

Həyatı[redaktə]
Əmir Teymurun nəvəsi, Sultan Şahruxun oğlu və ünlü alim Uluğbəyin qardaşıdır. Anası Gövhərşad xatundur. Gənx yaşda devlet işleriyle ilgilenmeye başladı ve 1414-cü ildə Tus, Nişapur və Astrabad baş valiliğine getirildi. 1417'de babasıyla birlikte devlet işlerinin yürütüldüğü Divan-ı Ali-i Əmiriyə girdi ve fiilen veliaht oldu.[1] 1420-ci ildə Təbriz, 1431-ci ildə də yeniden Tus, Nişapur və Astrabad baş valiliğine atandı. Bununla birlikte genellikle devlet merkezi Herat'ta kaldı ve babasının seferde olduğu dönemlerde ona vekalet etti. İçkiye düşkünlüğü nedeniyle genç yaşta Herat'ta öldü.

Büyük kardeşi Uluğ Beyin matematik ve astronomideki ününe karşılık büyük bir hattat ve sanatların koruyucusu olarak tanındı. Aklam-ı sitte denen altı tür Ardı »

Hələb türkmənləri arasındakı bayandırların sayı II Səlim dövründə vеrgi müəllifiyyətli 250 nəfər idi. Hüsеyn kədxudanın idarəsindəki bu oymağın kiçik bir qolu da еyni dövrdə Ayntəb bölgəsində yaşayırdı. Ardı »

B a r b a r i – qədim türkcə bar – var, varıdır və bari – var – dövləti, əmlakı, mülkiyyəti sözlərindəndir. Uşağa ad verdikdə ata-anasının arzusunu ifadə edir. Ad var-dövləti (əmlakı) vardır mənasındadır. Quruluşca erkən orta əsrlərdə uyğurlarda Barçin şəxs adı ilə müqayisə olunur. Ardı »

Harpaqdan qabaq Midiya ordusunun komandanı olmuş Midiyalı şəxsin adı. Şumercə mez – ər, kişi, və ere – qul sözlərindən ibarət olmaqla (Allahın qulu, kişisi) mənasındadır. Sondakı s yunan dilində əlavə olunmuş şəkilçidir. Ardı »

Haqverdi bəy Vəlibəyov (1801, Şuşa) - Haqverdi bəy ata mülkün idarə edirdi. Balaxanım xanımla ailə həyatı qurmuşdur, beş övladı dünyaya gəlmişdir. Əsəd bəy, Dadaş bəy, Fərəc bəy, Abdulla bəy, Teymur bəy.
Şıxhəsən bəy Vəlibəyov (1809, Şuşa) - Şıxhəsən bəy Fəxri xanım, Ayna xanım Qorçu bəy qızı Kəbirli ilə ailə həyatı qurmuş, beş övladları dünyaya gəlmişdir. İsgəndər bəy, Səfərəli bəy adlı oğulları, Dürnisə xanım, Gövhər xanım, Əzizə xanım adlı qızları vardı.
Məmmədbağır bəy Vəlibəyov (1815, Şuşa)
Qasım bəy Vəlibəyov (1817, Şuşa) Ardı »

Paratagenlər - Midiya tayfa ittifaqına daxil olan tayfalardan biri.

İranşünaslar bu tayfanın İranmənşəli olduğunu yazırlar. Herodotun Paratagen kimi yazdığı etnonim Bortoğandır. Qədim türk dillərində boro – boz, toğan (tuğan) isə tərlan quşunun adıdır. Görünür, bortoğan bu tayfanın onqonu olmuşdur. Er. əv. 674-cü ilə aid asur mənbəində Midiyada Partakanu adlı ölkənin adı çəkilir. Güman ki, bu toponim Portoqan tayfasının adını əks etdirir. X əsr müəllifi Konstantin Baqryanorodnıy Cənubi Şərqi Avropada kəngər-peçeneqlər içərisində Borotolmaq adlı tayfanın adını çəkir. Başqırdlarda Boronayman adlı tayfa məlumdur. XIII əsrdə monqollarda Bor-tokan və Aktokan tayfaları vardı. Orta əsrlərdə Ön Asiyada bir türk tayfası Boztoğan adlanırdı. Mənbələrdə monqolların Xartaqan (Kara-Toqan) Ardı »

Udilərin ulu babaları Qafqaz Albaniyası tayfalarından biri olan utilər olmuşdur. Udilərə aid ilk məlumat hələ 2500 il bundan əvvəl verilmişdir. Bu etnosun əcdadları olan utilər haqqında e.ə. V əsr yunan müəllifi Herodotun "Tarix" əsərində məlumat var. Marafon döyüşünü (b.e.ə. 490-cı ildə yunan-fars döyüşü) təsvir edən müəllif göstərir ki, fars ordusunda, XIV satrapinin tərkibində utilərin əsgərləri də vuruşurdular. E.ə. l əsrdə yaşamış Strabonun "Coğrafiya" əsərində Xəzər dənizi və Qafqaz Albaniyası haqqında məlumatında utilərdən danışılır. Udi sözünə termin kimi ilk dəfə Böyük Plininin (l əsr) "Həqiqi tarix" əsərində rast gəlinir. Ptolomeyin (ll əsr) "Coğrafiya" əsərində, Xəzər dənizinin ətrafında müxtəlif tayfaların, o cümlədən – Ardı »