Haqqinda.az

Səlim xan — Şəki xanı; iki dəfə − birinci dəfə 1795-1797, ikinci dəfə isə 1805-1806-cı illərdə, hər dəfə də 2 ildən də az müddət ərzində hakimiyyətdə olmuş, lakin xan olmaq uğrunda mübarizəsini sonra yenə də davam etdirməsi səbəbindən, adı XIX əsrin birinci rübündə daha uzun müddət ərzində, vaxtaşırı olaraq dövrün siyasi gündəmlərində hallanmışdı. Şəki xanlarından Məhəmmədhüseyn xanın oğlu, Hacı Çələbi xanın nəticəsi, Məhəmmədhəsən xan və Fətəli xanın atabır qardaşı, Hüseyn xanın isə atası idi.

Səlim xan Şəki xanı ikən hakimiyyətini möhkəmləndirmək və düşmənlərinə qarşı hərbi dəstək almaq üçün əvvəl xanlığını Rusiya İmperiyasının tərkibinə qatmışsa da, bacısının Qarabağda ruslar tərəfindən öldürülməsindən sonra, dərhal Ardı »

Tarixi[redaktə]
Yazılı mənbələrə gorə, şəhərdəki “Bakı” kinoteatrının yerində iki əsr əvvəl Cavad xanın sarayı olub. Gəncənin yeraltı yollarına giriş də elə buradan başlayıb. Sarayın yaxınlıgında olan Çökək hamam ilə Şah Abbas məscidi arasından keçən bu yolun hər iki abidəyə girişi də olub. Yeraltı yollar əsasən doyuş zamanı hərbi strateji məqsədlər uçun istifadə olunub. Eyni zamanda, burada ərzaq və silah anbarları da yerləşdirilib. Ardı »

Əhməd xanın Hüseynqulu xan, Cəfərqulu xan, Əmiraslan xan, Kazım bəy adlı oğlanları, Mahşərəf bəyim adlı qızı vardı. Məhəmmədhəsən ağa Sarıcalı-Cavanşir, Məhəmmədqulu хаn Qаsımlı-Аvşаr, Məhəmməd xan Ziyadlı-Qacar Əhməd xanın kürəkənləri idilər. Ardı »

Şəki xanlığı XVIII əsrin 40-cı illərinin sonlarına yaxın güclü siyasi qüvvəyə çevrilmişdir. Nəticədə Qəbələ və Ərəş sultanları Şəki xanının hakimiyyətini tanımağa məcbur oldular. 1751-ci ildə Şəki xanı müəyyən müddətə Qazax və Borçalı mahallarını da özünə tabe etdi.

Hacı Çələbinin hakimiyyəti dövründə Şəki xanlığı yeni torpaqlar ələ keçirmək uğrunda Kartli-Kaxeti çarlığı ilə fasiləsiz müharibələr aparırdı. Tərəflərin növbə ilə qələbə çaldığı bu müharibələr hər iki ölkənin məhsuldar qüvvələrinin vəziyyətinə dağıdıcı təsir göstərirdi.Hacı Çələbinin ölümündən sonra (1755) hakimiyyət oğlu Ağakişi bəyə, onun öldürülməsindən 30-40 gün sonra isə Hüseyn xana keçdi. Bu dövrdə Şəki xanlığı artıq xeyli zəifləmişdi.

1768-ci ildə bir-birilə ittifaq bağlayan Şəki və Quba xanları Ardı »

Mahal haqqında qısa bilgi[redaktə]
Sahəsi -
Əhalisi -
Yaranması — 1747-ci il
Mərkəzi — Xıdırlı kəndi
Sərhədləri —Qərbdən İyirmidörd mahalı, şimaldan İyirmidörd mahalı, şərqdən Cavanşir mahalı, cənubdan II Kəbirli mahalı. Ardı »

Abbasqulu xan (?-1813) Toxmaqlı oymağının məşhur simalarından biri. Qaradağ xanı (1797-1813). Mustafaqulu xan Qaradağlının oğlu. Əhər şəhərində doğulub. Mükəmməl saray təhsili almışdı. Qardaşı İsmayıl xandan sonra Qaradağa xanlıq etmişdi. Abbasqulu xan müstəqillik arzusunda idi. O, hətta bu məqsədlə Sisiyanovla yazışırdı. Abbas mirzə Naibəssəltənə Abbasqulu xanı 1804-cü ildə vəzifəsindən azad edib Hacı Məhəmməd xan Qaragözlü-Bəydilini Qaradağa hakim təyin etmişdi.

Sisiyanov 29 oktyabr 1805-ci ildə knyaz Çartarıyskiyə yazırdı: "Arazın sol sahili və Kürün kənarı bizim hakimiyyəti qəbul edəcəklərmi, sağ sahildəki Azərbaycan əhli onun (Fətəli şahın-Ə. Ç.) tiranlığından çıxıb bizim himayəmizə sığınmaq istəyəcəklərmi? Onun şübhələrinin qurbanı keçən qışda Abbasqulu xan Qaradağlı oldu, onu Baba xan Ardı »

Həyatı[redaktə]
Nəzərəli xan atasından sоnra el başçısı оlmuşdu. Sоnra elin yaxından yardımı ilə Ərdəbil xanlığını ələ keçirmiş, müstəqil xanlıq qurmuşdu.

Kərim xana tabe оlmayan, hədiyyə, peşkəş və sairə adlarla vergilər verməkdən imtina edən Nəzərəli xanı məhdudlaşdırmaq, sıradan çıxarmaq məqsədilə Gilan hakimi Hidayət xanı səfərbərliyə aldı. О, dоlayı yоllarla Hidayət xanı Nəzərəli xana qarşı qaldırdı və оnu pul, silah və sairə vəsaitlə təmin etdi. Kərim xan Zəndin hərtərəfli yardım və himayəsindən istifadə edən Hidayət xan Nəzərəli xanı tutdu və Ənzəli limanında həbsxanaya saldı. Kərim xanın vəfatından sоnra Şahsevən elinin igidləri Ənzəliyə hücum edib, Nəzərəli xanı xilas etdilər.

Nəzərəli xan Pənahəli xan Sarıcalı-Cavanşirlə düz dоlanmadığından başı Ardı »

Kazım xan (Məhəmmədkazım xan) (1747-1763)
Mustafaqulu xan (1763-1782, 1786-1791)
İsmayıl xan (1782-1783, 1791-1797)
Nəcəfqulu xan (1783-1786)
Abbasqulu xan (1797-1813)
Məhəmmədqulu xan (1813-1828) Ardı »