Haqqinda.az

Tibb dilində həddindən artıq tüklənmə "hirşutizm" adıyla təyin olunar. Qadınların ortalama yüzdə 10 nunda görülən həddindən artıq tüklənmə problemi yaşamaqdadır. Həddindən artıq tüklənmə ümumiyyətlə yetkinlik dövrü ilə 40 yaş arası arasında görülər.

Bir insanda ümumiyyətlə 50 milyon ədəd ət kökü tapılar. Bu ətlərin 150 mini baş dərisində iştirak edərkən, gerisi bədənin digər sahələrinə yayılar. Ət kökünün olmadığı bölgələr isə ayaqlarınızın döşəmələri, ovuc içləri və dodaqlarınızdır. Qadın doğum etdikdən sonra et köklərinin sayında az da olsa bir artım olar. Qadın və ya kişi 40 yaşına gəldikdən sonra et köklərinin sayında azalma başlar.

Hirşutizm, yəni həddindən artıq tüklənmə probleminin altında yatan səbəblər araşdırıldığında, yumurtalıqların və böyrək üstü bezlərinin həddindən artıq çalışması, kişilik hormonun çox çalışması kimi diaqnozlara rast gəlinə bilər. Həddindən artıq tüklənmə, köklük, nizamsız adətlər, sonsuzluq kimi problemlər böyrək üstü bezlərində yaxşı və ya pis xasiyyətli şişlərin varlığından söz edilə bilər. Hipofiz bezindən qaynaqlanan bəzi hormon pozuqluqları da hirşutizme yəni həddindən artıq tüklənmə probleminə yol aça bilməkdədir. Bunların yanında həddindən artıq tüklənmə, həddindən artıq tüklənmə fenitonin, minoksidil, danazol, anabolik steroidler, kortizon və idiopatik kimi səbəbi hələ bilinməyən faktorlarla meydana gələ bilməkdədir.

Həddindən artıq tüklənmə, həddindən artıq tüklənmə kimi problemlər baş göstərməyə başladığında, qətiliklə dərhal həkiminizə müraciət etməlisiniz və həkiminiz polikistik yumurtalıq xəstəliyi kimi bəzi əhəmiyyətli sağlamlıq problemlərinizin olub olmayacağını araşdıracaq. Əgər həddindən artıq tüklənmə probleminizin altında hormon mənşəli bir problem varsa və bu problem müalicə edilməzsə, çöldən hər hansı bir mexaniki üsulla yox edilməsi mümkün olmur. Siz əsl səbəbi öyrənib onun müalicəsini etdirmədən çöldən tük aradan qaldırıcı həllərin arxasına düşsəniz, həddindən artıq tüklənmə probleminizə həll tapa bilmədiyiniz kimi birdə bu əsnada həddindən artıq tüklənməyə səbəb olan xəstəliyin irəliləməsi vəziyyəti də olar.

Həddindən artıq tüklənmə, həddindən artıq tüklənmə problemi ilə həkiminizə müraciət etdiyinizdə həkiminiz yaşınızı, tüklənmənin inkişaf sürətini, ədəd nizamlarınızı, kilo götürüb vermə əhvalatınızı, səsinizin qalınlaşmasını soruşar və bu məlumatlar üzərindən həddindən artıq tüklənmə səbəblərinə çatmağa çalışar. Həddindən artıq tüklənmə problemi olan qadınların qanında ki testeron və DHEAS dəyərləri araşdırılar. Əgər həddindən artıq tüklənmə problemi olan qadında bir hormon problemindən şübhələnsə, buna istiqamətli bəzi hormon tədqiqləri edilər. Bunun yanında edilən hormon tədqiqlərində polikistik over xəstəliyi kimi tapıntılar düşündürülsə ya da böyrək üstü bezləri ilə əlaqədar bir problem olduğu düşünülsə qadına ultrasonografik araşdırmaları edilməsi gərəyə bilər. Bunun yanında həddindən artıq tüklənmə şikayəti olan qadınlara diyabet və hipertansiyon problemi olub olmadığı da araşdırılmalıdır.

Həddindən artıq tüklənmə, həddindən artıq tüklənmə probleminin müalicəsi sizə edilən müayinə nəticəsində görə təyin olunur. Həddindən artıq tüklənmə probleminin səbəbi təyin olunduqdan sonra lazımlı dərman müalicələrinə və tüklərin mexaniki olaraq yox edilməsi üçün lazımlı müalicələrə başlanır. Əgər yumurtalıq ya da böyrək üstü bezi şişləri ortaya çıxarsa cərrahı baxımdan çıxarılması gərəyə bilər. Lazımlı görüldüyündə Spironolaton, siproteron asetat, oral kontraseptifler və glukokortikoidler kimi dərmanlayar təkliflə bilər. Ancaq burada diqqət yetirilməsi lazım olan ən əhəmiyyətli bu cür dərmanlayarın qətiliklə həkim tövsiyə ilə istifadə edilməsi lazım olduğudur. Çünki bu dərmanlayarın əhəmiyyətli yan təsirləri ola bilər. Həddindən artıq tüklənmə, həddindən artıq tüklənmə problemi müalicəsi üçün hormon müalicəsi tətbiq olunacaqsa, səbirli olmanız lazımdır. Çünki 6 ay ilə 12 ay arasında həddindən artıq tüklənmə problemi üçün hormon müalicəsi tətbiq olunar. Var olan həddindən artıq tüklərin yox edilməsi üçün çöldən epilyasiya, depilatuvar üsulu kimi mexaniki uzlaşdırma üsullarına gedilə bilər. Həddindən artıq tüklənmə müalicəsində ortalama 6 ayda yüzdə atmış nisbətində bir azalma görülə bilər. İstifadə edilən dərman müalicəsi ilə var olan etlərin rəngində açılma və incelme görüldüyü kimi et sayında da azalma görülə bilər. Ancaq həddindən artıq tüklənmə problemi 6 ay içində azalmaya başladı deyə qətiliklə müalicə yarım buraxılmamalıdır və 12 ay qətiliklə tamamlanmalıdır.