Haqqinda.az

Zəbur (ərəb dili: زبور, ibrani dili: תְּהִלִּים Təhillim, yunan dili ψαλτήριον Psalterion). Qədim ibrani dilində תְּהִלִּים (Təhillim) kəlməsi “Həmdlər” mənasına gəlir, qədim yunan dilində ψαλτήριον (Psalterion) kəlməsi isə sitraya bənzər çox simli bir alətin adı idi. 150 mədh və dualardan ibarət olan bu kitab yəhudi Müqəddəs Yazıları olan Tanaxın Yazılar (כְּתוּבִים Kətuvim) hissəsində yer alır.Mündəricat [gizlə]
1 Zəburun bölünməsi
2 Zəburun müəllifləri
3 Zəburun əhəmiyyəti
4 Zəburun məzmunu
5 İstinadlar
6 Mənbələr
7 Xarici keçidlər

[redaktə]
Zəburun bölünməsi

Zəbur 150 məzmurdan (ruhani nəğmə) ibarətdir. Yəhudi Müqəddəs Yazılarının ən qədim tərcüməsi Septuagintada məzmurların sıra sayı Zəburun ibrani mətnindəkindən bir az fərqlənir. İbrani mətni ilə qədim yunan tərcüməsində (Septuaginta) olan sıra Ardı »

Erkən kilsədə ibrani xristianlar Pasxa bayramında Məsihin dirilməsini qeyd etməyə başlamışlar. II əsrdə bu bayram artıq bütün kilsələrdə keçirilir, Məsihin ölümü və dirilməsi yad edilirdi.[9]

Asiyadakı kilsələr bayramı yəhudi Pasxası ilə eyni gündə qeyd edirdilər, lakin Roma, İsgəndəriyyə və Qərbdəki digər şəhərlərində olan kilsələrdə başqa bir ənənə meydana gəldi. Pasxa adında bayram yəhudi Pasxasından sonra ilk bazar günündə keçirilirdi. Beləliklə, xristian kilsəsində indiyədək davam edən ziddiyyət yarandı: İsanın dirilməsi Qərbdə və Şərqdə fərqli vaxtlarda qeyd olunur.

Birinci ümumdünya kilsə məclisində bütün kilsələrdə Pasxanın eyni gündə keçirilməsi üçün cəhd göstərildi. Lakin XV əsrdə Roma papası XIII Qriqorinin islahatı nəticəsində Yuli təqvimi Qriqori təqvimi ilə Ardı »

Bibliya və ənənə - Bibliya xristianların Müqəddəs Yazılar toplusudur, ənənə isə tarixən meydana gələrək nəsildən-nəslə keçən adətlər, əxlaq normaları, görüşlərdir[1]. Xristian ənənəsi dedikdə, bir qayda olaraq, kilsədə müəyyənləşib sabitləşmiş qayda-qanunlar, üsullar, normalar, əqidələr, kanonik müddəalar, habelə kilsə tərəfindən qəbul olunmuş liturgiya mətnləri və kilsə atalarının əsərləri nəzərdə tutulur.

Ənənə mənasına gələn yunanca paradosis “παράδοσις” kəlməsi (ötürmə, ötürülən təlim) Əhdi-Cədiddə 13 dəfə işlənmişdir. 10 dəfə mənfi mənada (“insan adət-ənənəsi”) işlənən bu kəlmə 3 dəfə müsbət mənada işlənmişdir. Müsbət mənasında bu kəlmə Əhdi-Cədidin Azərbaycan dilinə yeni tərcüməsində “təlim” deyə tərcümə olunmuşdur:

Hər işdə məni xatırladığınız və sizə tapşırdığım təlimlərə sadiq qaldığınız üçün sizi tərif edirəm. Ardı »

Yerəruyk monastırı – Qərbi Azərbaycanda (indiki Ermənistan respublikası), Şörəyel mahalının Agin rayonu ərazisində, Arpaçay çayının sol sahilində qədim türk [1] [2] məbədi.

Məbədin bütün yan divarları salamat qalmış, lakin tavanı, üçnefli zalın arakəsmələri və s. tikililər uçub dağılmışdır. Tədqiqatçılar yekdil olaraq məbədin bölgədə xristianlığın ilk çağlarına aid olması və onun IV – V yüzillərdə tikilməsi qənaətindədirlər. [3]

Məbəd erkən orta əsrlər alban bazilikaları, xüsusilə Azərbaycan respublikasının Qax rayonu ərazisindəki Qum bazilikası ilə xeyli oxşar xüsusiyyətlərə malikdir. Yerəruyk monastırının yerləşdiyi ərazi tarixən türk boylarının anayurdu olmuşdur. Şörəyel // Şirək – el adı da bu yerlərin qədim sakinləri olan şirak türk tayfasının adı ilə bağlıdır. Ardı »

Keşiş dağ məbədi (həmçinin Qaraca məbədi, David Qareci məbədi) — Azərbaycanın Gürcüstanla sərhəddində, hazırda mübahisəli ərazi sayılan zonada yerləşən qədim Alban məbədi. Dəniz səviyyəsindən 850 metr hündürlükdə olan və böyük coğrafi sahəni əhatə edən məbəd kompleksinin bir hissəsi Gürcüstanın Saqareco rayonu, digər bir hissəsi isə Azərbaycanın Ağstafa rayonu ərazisində yerləşir.

Keşikçi məbədinin mənşəyinə dair azərbaycan və gürcü mənbələri arasında tarixi konsensus mövcud deyildir. Azərbaycan mənbələrinə görə Keşikçi məbədi qədim alban mənşəli olub, Qafqaz Albaniyasının mədəni irsinə aiddir. Əksər gürcü mənbənləri isə məbədin gürcü mənşəli olub tarixən Gürcü Pravoslav Kilsəsinə tabe olduğunu iddia edirlər.

Azərbaycan tarixçilərinə görə məbəd gürcülər tərəfindən yalnız IV Qurucu Davidin Ardı »

Con Baptist (ibranicə: יוחנן המטביל, Yoḥanan ha-mmatbil, ərəbcə: يحيى Yəhya və ya يوحنا المعمدان Yəhya əl Mamdan, aramicə: ܝܘܚܢܢ Yohanan) – xristianlığın ilk vaizi[1] və İordan çayında baptizm mərasiminin əsasını qoymuş[2] ən mühüm xristian dini obrazlardan biri[3]. Əksər tarixçilər onun həmçinin Hz. İsanı (ə.s.) da xaç suyuna çəkməsini qeyd edirlər.[4]

Con bütün müqəddəs İncil mətnlərində, o cümlədən yəhudi tarixçisi Cozefin əsərində xatırlanmışdır.[5] O, növbəti yəhudi peyğəmbərinin gəlməsi haqqında işarələri duyan və hazırlıqlara başlayan ilk şəxs olmuş, çətin həyat sürmüş, günhalara təhrik edən qanunlara qarşı çıxmış və Allahın ədalətinə ümid etmişdir. Con həm Xristianlıqda, həm də İslamda[6] xüsusi hörmət edilən şəxslərdəndir. Həmçinin Bahailik[7] Ardı »

Məbəd Laçın rayonunun Minkənd kəndinin mərkəzində yerləşir və XV əsrdə tikildiyi güman edilir. Məbəd sovmə tipli alban məbədləri sırasına daxildir. Məbəd binası yerli bozalt daşlardan və əhəng-gəc qatışığından inşa edilib. Məbəd hazırda erməni silahlı birləşmələri tərəfindən işğal altındadır və erməniləşdirilir. Ardı »

Qabaqtəpə məbədi - Daşkəsən rayonu Qabaqtəpə kəndinin mərkəzində, yolun kənarında yerləşən məbəd. Məbəd albanlara məxsus olmuşdur və tikilmə tarixi 15 əsrə aid edilir. Məbəd üçnefli düzbucaqlı bazilikadan ibarətdir. Bazilikanın xarici ölçüləri 21.75 X 13.30 metrdir. Təəssüf ki, erməni barmağı bu məbəddən də yan keçməyib. Məbədə məxsus nadir əşyalar başqa ünvanlara daşınıb. Daxildən möhtəşəm görünən bu məbədin xarici quruluşu olduqca yığcam formadadır. Məbədin hazırda bərpaya ehtiyacı var. Ardı »