Haqqinda.az

Şafi’i məzhəbinə mənsub fəqih idi. Əbü’l-Qasım Bərdəi adı ilə tanınan alim məşhur mühəddis Əbü’l-Həsən Əli Darəqutninin (öl. 995) yaxın dostu idi. Əbü’l-Qasım Bərdəi həmçinin istedalı şair idi. O, imam Şafi’ini (öl. 819) mədh edən qəsidələr yazmışdı. Dostu Əbü’l-Qasım Bərdəinin vəfatından mütəəssir olan Əbü’l-Həsən Əli Darəqutni bu münasibətlə bir qəsidə qələmə almışdı. İbnü’s-Səlah həmin qəsidənin bir neçə beytini öz əsərində qeyd etmişdi (1) Əbü’l-Qasım Bərdəinin ölüm tarixini müəyyənləşdirmək mümkün olmamışdır. Darəqutninin müasiri olduğuna görə onun X əsrdə yaşadığını təxmin etmək olar.

(1) Təqiyəddin Əbu Əmr Osman ibnü’s-Səlah ŞƏHRƏZURİ, Təbəqatü’l-Füqəhai’ş-Şafi’iyyə, (Hzr. M. Ə. Nəcib), C. I, s. Ardı »

Ən vacib məsələlərdən biri də insanları bir-birinə isindirəcək şeylərin nələr olduğunu araşdırmaqdır. Çünki, bu əlaqələrin vəziyyətinə əsasən cəmiyyətlərin sağlam və ya çürük olması ortaya çıxır. İslam qardaşlığı dünyadakı müsəlmanları bir-birinə bağlayan ən uca vasitədir.

Bu gün dünya vəhşətdən və döyüşdən təmizlənmiş, insanların bir-birinə gözəl bir şəkildə davrandığı xoş bir həyatın bütün imkanlarını təmin edən, əminamanlıq içində yaşanılan xoşbəxt bir həyat axtarışındadı. Bu və buna bənzər bütün məsələlər ancaq və ancaq iyrənc cahiliyyə təəsübünə boyun əyməkdən, zalımlıqdan və düşmənlikdən tamamilə uzaq olan İslam əqidəsinin yayılması, yer üzündə əsas götürülməsi və İslam qardaşlığının ortaya çıxmasıyla mümkündür.


İslam Kölgəsində Hərtərfli Qardaşlıq

İslam günəşi doğunca İslam kölgəsi Ardı »

Qeybətin tərifi. əl-Hafiz ibn Həcər (Allah ona rəhmət etsin!) buyurur: “Alimlər qeybət barəsində ixtilaf ediblər. Üstün rəyə görə qeybət başqasının eybini ehtiyac olmadan dilə gətirməkdir”.
Imam Qazali buyurur ki, qeybət müsəlman qardaşının sonradan xəbəri olsa belə, xoşuna gəlməyən bir şeyi barəsində danışmaqdır.

Ibn əl-Əsir “ən-Nihəyə” əsərində qeyd edir ki, bir insan, başqasının eybi olsa belə onun xəbəri olmadan haqqında pis danışarsa qeybət etmiş olur.
Nəvəvi İmam Qazaliyə istinadən yazdığı “Zikrlər” kitabında qeyd edir: “Qeybət bir insanın başqası barəsində istəmədiyi bir şeyi xatırlamasıdır. Haqqında danışdığı şey onun şəxsiyyətinə, dininə, dünyasına, fitrətinə, əxlaqına, maddi imkanına, ailəsinə, paltarına, davranışına, danışığına və xasiyyətinə aid ola Ardı »

Bir gün Əbu Hureyra (radıyAllahu anhu) yanında dayanan bir kəsə deyir:
- Müsəlmanlardan bir kimsə xəstə olduğu zaman, Allah (subhənəhu və təalə) onun sağındakı mələyə deyir:
- Sağlam ikən quluma yazdığın yaxşı əməli yaz!
Solundakı mələyə isə deyir:
- Xəstə ikən qulumun günahlarını yazma!

Həmin kişi dedi:
- Yə Əbu Hureyra! Kaş ki, mən həmişə xəstə olardım.
Əbu Hureyra (radıyAllahu anhu) buyurdu:
- Qul günahları sevməz!

Hər bir möminin keçdiyi çətin zaman, çəkildiyi çətin bir sınaq vardır. Lakin mömin bu halında da, yalnız Allaha təvəkkül edər və bu hala düşdüyünə səbəb olan xəstəliyi verən Allaha (subhənəhu və təalə) həmd edər.

Müjdələr olsun sənə, ey xəstə! Axı Allah (subhənəhu və təalə) qüdsi Ardı »

Günahların ən təhlükəli nəticələrindən biri də qulun qəlbində saleh əməl etmək istəyinin zəifləməsi və günaha meylliliyin artmasıdır. Onun tövbə etməyə iradəsi tədricən azalır və nəhayət tamamilə itir. Bu heç olmasa yarısına kimi azalsaydı onda o, Allah qarşısında tövbə edərdi. O yalandan dili ilə bağışlanma və tövbə barəsində dualar edir, lakin qəlbi günahlarla zəncirlənib.

O imkan əldə edən kimi günahların işlənməsində qətiyyətlidir və onları etmək üçün inad edir. Həqiqətən bu ən təhlükəli və həlak edici xəstəliklərdəndir.
Günahlara nifrət günahkarın qəlbini tərk edir və onlar onun üçün adi iş olurlar. Insanların onun günah etməsini görmələri və ya buna görə onu qınamalarını o, eyib hesab Ardı »

Tevbe ve İstiğfar


Hâris bin Süveyd diyor ki:
Abdullah ibn Mes'ud -radıyallahu anh- bize biri Nebiyy-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-den, diğeri de kendisinden olmak üzere iki hadîs tahdîs etti. Nebiyy-i Ekrem'den olan hadîs-i şerîfi şöyle rivâyet etti:

"Mü'min günâhlarını bir dağ altında oturup da üzerine dağın hemen çöküvereceğinden korkan bir kimse gibi görür. Fâcir ise günâhlarını burnunun üzerine konup uçmuş bir sinek gibi görür."

Râvi diyor ki, Ebû Şihâb eliyle burnunun üzerini göstererek bu hadîs-i şerîfi rivayet etti.

Sonra Abdullah ibn Mes'ud diyor ki:

Muhakkak Allah Teâlâ Hazretleri kulunun tevbe-sinden şöyle bir kimsenin sevincinden daha fazla sevinir ki, bu kimse uzun bir yolculuk esnasında Ardı »

Tövbə və bağışlanma istəmək.
a) “(Tövbə edib) Rəbbinizdən bağışlanmağınızı diləyin. Çünki O, (tövbə edən bəndəsinin günahlarını) çox bağışlayandır! O sizə göydən bol yağış göndərər; O sizə mal-dövlət, oğul-uşaq əta edər. O sizin üçün bağlar-bağçalar yaradır və çaylar axıdar! (Nuh surəsi 10-12-ci ayələr).

“Və Rəbbinizdən bağışlanmağınızı diləyəsiniz. Sonra Ona tövbə edin ki, müəyyən bir müddət (ömrünüzün sonunadək) sizə yaxşı gün-güzəran versin və hər bir əməl sahibinə (əməlinin) mükafatını ehsan buyursun. Əgər (imandan, mənim dəvətimdən, öyüd-nəsihətimdən) üz döndərsəniz, bilin ki, mən (müsibəti) böyük günün (qiyamət gününün) sizə üz verəcək əzabından qorxuram” (Hud surəsi, 3-cü ayə), “Ey camaatım! Rəbbinizdən bağışlanmanızı diləyin. Sonra Ona tövbə edin ki, Ardı »

Başqa sözlə qadın-kişi arasındakı romantik əlaqə. Bir çox cəmiyyətlərdə eşqbazlıq, gənclərin romantik baxımdan yetkinləşmələrini, müxtəlif komplekslərindən xilas olmalarını, cinsi əlaqə mövzusunda məlumatlanmalarını, yoldaşların evlilik əvvəlində bir-birlərini tanıyaraq şüurlu bir birlik meydana gətirmələrini təmin edən bir təcrübə və təhsil forması olaraq qəbul edilib və bu da ətraf tərəfindən xoş görülür.

Lakin, romantik əlaqələr, özünə bağlı bütün düşüncə və fərziyyələri dəyişdirib sürətlə fiziki əlaqəyə çevrilə bilər. Qadın-kişi arasında sərbəstcə qurulan əlaqələrin fərqli bir nəticəyə çatması mümkün deyil.

Cinslər arasındakı əngəllərin yox olması vəziyyətində romantik əlaqələrin qarşı qoyulmaz bir cinsi istəyə çevrilməsi qaçınılmazdır. Bu cinsi istəyin tək məqsədi də birləşməkdir. Bu səbəblə bu cür əlaqələr düşünüldüyünün Ardı »