Haqqinda.az

Həyatı[redaktə]
Ağqoyunlular dövlətinin siyasətinin sahmana salımasında görkəmli diplomat və dövlət xadimi Sara xatunun böyük rolu vardı. Ağqoyunlu hökmdarı Uzun Həsənin anası, demək olar ki, bütün Şərqdə yeganə istedadlı diplomat qadın kimi məşhur olan Sara xatun, hətta Avropa ölkələrində də tanınırdı. O, bir dövlət xadimi kimi hakim sinfin mənafeyini müdafiə edir, feodal dövlətinin möhkəmləndirilməsinə çalışırdı. Bu məqsədlə feodal pərakəndəliyinə və sülalə üzvlərinin mərkəzi hakimiyyəti ələ keçirmək uğrunda ara müharibələrinə saray çəkişmələrinə qarşı mübarizə edirdi. Ağqoyunlu hakimi Cəlaləddin Əli bəyin ölümündən sonra onun oğulları, habelə bayandurlar sülaləsinin başqa nümayəndələrinin taxt-tac uğrunda ara müharibələrinin sakitləşdirməkdə onun böyük rolu olmuşdur. Bunun nəticəsində, həmin dövrdə kiçik Ağqoyunlu Ardı »

Albaniyada əhali müxtəlif dillərdə (I əsr müəllifi Strabona görə 26 dildə) danışırdı. Ona görə mənbələrdə alban etnonimi iki mənada işlənir: birincisi, Albaniya ölkəsində yaşadıqlarına görə bütün tayfaların ümumi adı kimi; ikincisi, bu tayfalardan birinin konkret etnik adı kimi, özünü adlandırması kimi. Prof. Q. Qeybullayev yazır ki, Albaniyada özünü Alban adlandıran bir tayfa yaşayırdı. Özlüyündə aydındır ki, bu tayfa ölkədə aparıcı rola malik idi. Əks halda ölkə onun adı ilə Albaniya adlanmazdı və sözsüz ki, çarlıq edən sülalə də bu tayfadan idi. Ümumi mənada alban adlanan digər tayfaların hərəsinin də etnik adı vardı.

Bir qrup alim (ermənişünas, qafqazşünas və iranşünaslar) A.Q.Şanidze, Q.A.Melikişvili, İ.M.Dyakonov, Ardı »

Təəssüf ki, Uzun Həsənin varisləri onun yaratdığı nəhəng imperiyanın qüdrətini qoruyub saxlaya bilmirlər. Daxili çəkişmələr ölkəni zəiflədir və 1499-cu ildə dövlət iki yerə parçalanır. Azərbaycan və Ermənistana Əlvənd Mirzə Ağqoyunlu, İraq və Farsa isə Murad Padşah Ağqoyunlu hökmranlıq edir. 1501 -ci ildə Şah İsmayıl Əlvənd Mirzənin, 1503-cü ildə isə Murad Padşahın qoşunlarını darmadağın edir və bununla da Ağqoyunlu dövlətinin mövcudluğuna son qoyulur. Ardı »

Naxçıvanda anadan olan Mövlana Nemətullah ibn Mahmud Şeyx Əlvan Naxçıvani, zamanın tanınmış xocalarından dərs alıb zahiri elmləri tamamladıqdan sonra təsəvvüfə bağlanmışdır. Bu sahədə də mükəmməl bilik aldıqdan sonra 1498-ci ildə Naxçıvandan ayrılmış, islam aləminin bir çox önəmli mərkəzlərini gəzmiş, bir müddət Təbrizdə qalaraq ,burada Dədə Ömər Rövşəni ilə görüşmüşdür. Daha sonra Anadoluya getmiş, Akşəhərdə yerləşmişdir. Tarixən və hal - hazırda Ağşəhərlilər arasında, Şeyx Əlva, Nemətullah Naxçıvani, Baba Nemətullah, Baba Nemət və Nemətullah Sultan kimi adlarla xatırlanan bu böyük Türk-İslam alimi və vəlisi, zamanındakı alim və vəlilərin ən fəzilətlilərindən biri hesab olunurdu. Ağşəhərdə uzun illər elmə xidmət etmiş və çoxlu sayda müridi Ardı »

Utilər – Qafqaz Albaniyasında yaşamış və Alban tayfa ittifaqında daxil olan ən böyük tayfalardan biri.

İ. P. Petruşevski Qəbələ rayonunun Nic kəndində yaşayan udinlər qədim albanların qalıqları olduğu fikrini irəli sürmüş, digər tədqiqatçılar – S.T.Yeremyan, Z.İ.Yampolski , Z.M.Bünyadov, Q.A.Klimov, A.Q.Şanidze, İ.H.Əliyev, V.L.Qukasyan, F.Məmmədova onunla həmfikir olmuşdurlar. Ancaq etnoqraf Q. Qeybulayev bu günkü udinlərin Dağıstandilli tayfaların birinin qalıqları olduğunu və utiləri alban etnosu, yəni Alban dövlətini yaradan və etnik adı alban olanlar ilə eyniləşdirilmənin doğru olmadığını yazmışdır. Strabon Atropatenada – Midiya dağları adlanan dağlıq ərazidə Xəzərin cənub qərbində alban və uti tayfalarının yanaşı yaşadığını qeyd edir və bu da alban və uti adlarının Ardı »

Həyatı[redaktə]
Mürtəzaqulu Bayat1890-cı ildə Ərak şəhərində anadan olmuşdu.

Mürtəzaqulu Bayat 1958-ci ildə Tehran şəhərində vəfat edib. Ardı »

Don Juanın İspaniyada sonrakı həyatı barədə heç nə məlum deyil. Bircə o məlumdur ki, 1605-ci ilin 15 mayında Səfəvi səfiri ilə mübahisə etmiş və qılınc döyüşündə onu öldürmüşdür. Oruc bəyin təsvir etdiyi tarixi hadisələr, onun yol qeydləri bu maraqlı şəxsiyyətin diqqətcil və ümumiləşdirmələrə meylli bir adam olmasından xəbər verir. Misal üçün Səfəvi İranı haqqında bəhs edərkən o deyir: "İndi bizdə bütün Fars elində nəcabətli sayılan 32 ailə sülaləsi var ki, ölkədə böyük nüfuz sahibidir." Sonra isə həmin soyları bir-bir sadalayır: "Ustaclı - ən əsas ailədir, Şamlı - bu ailənin üzvləri həmişə vəzifədə olur, Əfşarlar - bu ailədən olan üzvlər adətən ədliyyədə Ardı »

Gəray Vəlibəyovun döyüş yolu Ukrayna cəbhəsindən başlayıb. Qırmızı bayraqlı 28-ci qvardiya atıcı diviziyasının komandiri general Q.İ.Çurmaevin, komandanlığı altında 89-cu qvardiya atıcı polkunda təlim batalyonunun komandiri olub. Sonralar o polk komandiri vəzifəsinə təyin edilib. Şərəfli döyüş yolu keçib, onların nailiyyətləri haqqında Sovet-infarmasiya bürosu demək olar ki, bütün xəbərlərində polkun döyüş uğurları haqqında məlumatlar verirdi. G.Vəlibəyov Ukrayna, Moldava, Bolqarıstan torpaqlarının faşistlərdən azad olunmasında fəal iştirak edib. Döyüş dostu polkovnik İ.A.Vyazankin 1978-ci ildə Moskvada nəşr etdirdiyi <<За Строкой Боевого Донесения>> kitabında geniş məlumatlar verib. Ardı »