Haqqinda.az

Azərbaycan müəllimlərinin II qurultayı — 25 avqust 1907-ci ildə keçirilmişdir.

II qurultayın gündəliyindən[redaktə]
Azərbaycan müəllimlərinin birinci qurultayının qərarı üzrə II qurultay 1907-ci ilin yayında Gəncədə keçirilməli idi. Lakin bu ali məclis Gəncədə deyil, yenə də Bakıda, avqustun 25-də öz işinə başlayıb.

"Füyuzat" jurnalının 1907-ci il 30 və 31-ci nömrələrində dərc olunmuş materiallardan aydın olur ki, qurultay boyu on bir inqad (yığıncaq) keçirilib.

Bu qurultayda H.B.Zərdabi və N.Nərimanov iştirak etməyiblər.

Qurultayda əsas yer ruhani məktəblərinin işini nizama salmağa verilmişdi. İlahiyyat dərslərinin üsuli-cədidlə aparılması üçün mollalara pedaqoji kurs açmaq məsələsi qaldırılmış, ərəb əlifbasının islahı təklif olunmuş (F.Ağayev, S.B.Axundov və A.B.Əfəndiyevin təklifi panislamistlər tərəfindən etirazla qarşılanıb), ibtidai qızlar məktəbi Ardı »

Abbasabad qalası — Naxçıvan şəhərinin 6 km. cənub-şərqində, Araz çayı sahilində yerləşən hərbi istehkam tipli qala.

Qala fransız hərbi mütəxəssislərinin layihəsi əsasında 1809-1810-cu illərdə tikilmişdir. Beşbucaq şəklində olan qalanın bürcləri var. Qala divarlarının hündürlüyü 4 m. 30 sm, qalınlığı 60 sm. idi. Qala hər tərəfdən 10 m. enində arxla əhatə olunmuşdu.

Abbasabad qalası hərbi zərurətdən yaranmış bir оbyekt оlmuşdur. Birinci Rusiya-İran müharibəsinin gedişində (1804-13) dəfələrlə ağır məğlubiyyətə uğrayan İran tərəfi Naxçıvan xanlığının ərazisində özünün hərbi mövqelərinin möhkəmləndirilməsinə böyük diqqət verirdi. İran kоmandanlığı bu məqsədlə qalaları təmir etdirir və özünün dayaq nöqtəsi оla biləcək yeni qalalar tikdirirdi. Belə qalalardan biri şahzadə Abbas Mirzənin arzusu Ardı »

Türbə ikiqatlı olub, hər iki qatı planda səkkizbucaqlı biçimdədir. Sərdabə yer altına salındığından türbə bayırdan birqatlı qüllə kimi görünür. Yusif Küseyir oğlu türbəsi ilk baxışdan tutumunun həndəsi təmizliyi, nisbətlərinin incəliyi və harmonik gözəlliyi ilə yadda qalır.

Sərdabə ikiüzlü plana uyğun ortası yastı olan günbəzlə örtülüdür. Üst qüllədə isə səkkizüzlünün həm içəri, həm də bayır üzlərində dayaz sivri tağçalar (içəridə sivri, bayırda düzbucaqlı) verilmiş, iç məkan sferonik, bayır prizmatik tutum isə səkkizüzlü uca piramidavari günbəzlə örtülmüşdür. Bütün türbə bişmiş kərpicdən tikilib, yüksək tikinti texnikası ilə seçilir.

Türbənin yuxarı kamerasının döşəməsində düzəldilmiş səkkizbucaqlı deşik, onun altında yerləşən sərdabəyə açılır. Sərdabənin damı mürəkkəb günbəz şəklindədir. Divar Ardı »

Atropatenanın Atropatidlər sülaləsindən olan sonuncu hökmdarı V Artavazd idi. Onun dövründə Atropatenada Kiçik Arşakilər sülaləsinin və ya Atropatena Arşakiləri sülaləsinin əsasını qoyulmuş, III Artaban hakimiyyət başına keçdi. Arşakilərin Atropatenadakı kiçik qolu Sasanilərin hakimyyət başına gəlməsinə kimi hakimiyyət başında olmuşdur. Arşakilərin hakimiyyət başına gəlməsi ilə Atropatenada baş verən bütün siyasi cərəyanlar birmənalı şəkildə Romanın əlehinə çevrilmişdir.

Arşakilər hakimiyyətini ələ keçirən II Artaban öz qardaşı Vanonu Atropat Midiyasının təyin etdi. Eramızın 10-40-cı illərində hakimiyyət başında olmuş Atropatena hökmdarı III Artaban ana tərəfindən Parfiyanın Şimal – Şərq zonasında yaşayan zadəgan köçəri tayfaya mənsub olmuş, atası sə Atropatena hökmdarı olmuşdur. Məhz bu səbəbdən də III Artaban Ardı »

Şəhidlər Xiyabanında dəfn olunanlar — Sumqayıt şəhərində Azərbaycanın müstəqilliyi və ərazi bütövlüyü uğurunda şəhid olanların dəfn olunduğu məzarlıq.



A[redaktə]
Abbasov Faiq Yaqub oğlu (1970-1994)
Abbasov Mustafa Babalar oğlu (1953-1995)
Abbasov Şəmşir Şahmar oğlu (1967-1992)
Abdullayev Faiq Mehdi oğlu 1972.04.10 - 1992.05.13
Ağayev Cavanşir Cəmil oğlu (1965-1992)
Ağayev Fazil Cəlil oğlu (1969-1992)
Aslanov İslam Xanış oğlu (1973-1994)
Atakişiyev Şahin Şiraslan oğlu (1970-1994)
C[redaktə]
Cabbarov Cavanşir Hacif oğlu (1967-1992)
Cabbarov Elnur Zakir oğlu (1973-1994)
Cabbarov Taleh Cəmil oğlu (1971-1994)
Cəfərov Şirin Allahverdi oğlu (1962-1994)
E[redaktə]
Eyvazov Qorxmaz Abış oğlu (1967-1994)
Ə[redaktə]
Əliyev Əlövsət Əbülfət oğlu (1957-1992)
H[redaktə]
Hacıyev Bəxtiyar Oqtay oğlu (1974-1993)
Hümbətov Əhməd Məhəmməd oğlu (1965-1994)
Hümbətov Rizvan Humay oğlu (1954-1992)
Hüseynov Ehtiram Aydın oğlu (1970-1992)
İ[redaktə]
İsmayılov Məzahir Sədi oğlu (1961-1994)
K[redaktə]
Kərimov Müşfiq Bəhmən oğlu (1971-1994)
Q[redaktə]
Qorçuyev Əfqan Ardı »

Qalanın adının türk dilində olması şübhə doğurmur. Bəzi tədqiqatçılar Qazançı qalasının adını Kitabi Dədə Qorqud dastanının baş qəhrəmanlarından biri olan Qazan xanın adı ilə əlaqələndirirlər. Ardı »

Şəməsi döyüşü 1494-cü ildə Şeyx Heydərin oğlu, Şah İsmayılın böyük qardaşı Şeyx Sultanəli ilə Ağqoyunlu hökmdarı Rüstəm Mirzə arasında baş verib.
Döyüşdən əvvəl[redaktə]
Şeyx Heydərin öldürülməsindən sonra onun ailəsi İstəxr qalasında əsir kimi saxlanılırdı. Rüstəm Mirzə Ağqoyunlu hökmdarı olduqdan sonra onları həbsdən azad etdirir və Təbrizə gətirdir. Bundan sonra Şeyx Heydərin oğlu Sultanəli Rüstəm Mirzənin tərəfində vuruşmağa başlayır. 1493-cü ildə Ağqoyunlu taxtı uğrunda baş vermiş Rüstəm Mirzə ilə Baysunqur Mirzə arasındakı Əhər yaxınlığında baş vermiş döyüşdə Sultanəli tərəfdarları ilə birlikdə Rüstəm Mirzə tərəfdə vuruşurdu. Döyüş Rüstəm Mirzənin qələbəsilə başa çatdı və bu qələbədə Sultanəli və tərəfdarlarının da rolu oldu.

Döyüşün baş verməsi[redaktə]
Ərdəbildəki Səfəvi tərəfdarlarının Ardı »

Son beş yüz ildə Azərbaycan təxminən 20 dəfə bölünmə siyasətinin qurbanı olmuş və bu faciələri yaşamaq məcburiyyətində qalmışdır. Həmin faciələrin xronoloji ardıcıllığı belədir:[1]

1534 – cü il
Azərbaycanın cənub-qərb bölgəsi olan Mosul, Kərkük, Ərbil, Süleymaniyyə şəhərləri Səfəvi dövləti ilə Osmanlı dövləti arasında baş verən müharibə zamanı Osmanlı imperiyasının tərkibinə keçmiş və 1926-ci ildə Türkiyə ilə İngiltərə arasında bağlanan “5 iyun müqaviləsi” nəticəsində İngiltərənin himayəsinə verilmişdir.

1736 – cı il
Gəncə bəylərbəyi Cavad xan Ziyad oğlu Nadirinin Muğanda şah elan olunmasının əleyhinə çıxdığı üçün Nadir şah Borçalını Qazax mahalı ilə birlikdə Gəncə bəylərbəyliyindən ayırıb Kartli-Kaxeti çarlığına bağışlamış, sonralar isə 1801- ci ildə Rusiya ilə Gürcüstan arasında Ardı »