Haqqinda.az

Göytəpə şəhəri (əvvəlki adı Prişib) - Azərbaycanın Cəlilabad rayonunda şəhər.Mündəricat [gizlə]
1 Tarixi
2 Əhalisi
2.1 Tanınmış şəxsləri
3 Təhsil
4 Tarixi abidələr
5 Mənbə

[redaktə]
Tarixi

Azərbaycan tarixçilərinin yazdığına görə, Rusiya İmperiyası XIX əsrdə Azərbaycan xanlıqlarını işğal edəndən sonra özünə dayaqlar yaratmaq üçün bölgəyə 250 min nəfərdən çox rus millətindən olan şəxs köçürüb. Onlar həm Bakı və Gəncə kimi böyük şəhərlərdə yerləşdirilirdi, həm də bölgələrdə. O vaxt ruslarına bir hissəsi də indiki Cəlilabad ərazisində yerləşdirilib. Cəlilabad rayonunda rus yer adları çoxdur - Astraxanovka, Tatyanovka, Nikolayevka, Petrovka, Privolnoye, Mixaylovka və s.

XIX əsrdə Azərbaycana köçürülən ruslar üçün münbit torpaqlar ayrılır, onlara yerli əhaliylə müqayisədə müxtəlif güzəştlər edilirdi. Cəlilabad Ardı »

Rusiyanın Azərbaycan torpaqlarının işğalı prosesində həyata keçirdiyi siyasi xəttinin əsas cəhəti xanlıqların ləğvi ilə bərabər xanlıq üsul-idarəsinin aradan götürülməsi idi. Xanlıq idarəçiliyi kommendant idarə sistemi ilə əvəz edilmiş, xanlıqların yerində yeni inzibati bölgü - əyalətlər yaranmışdı. Ləğv edilən hər bir xanlıq əvəzinə yalnız bir əyalət yaradılırdı. Azərbaycan ərazisində yaradılan əyalətlərin idarəsi üçün əyalət rəisi vəzifəsi təsis edilmişdi. Bir qayda olaraq bu vəzifə əyalətdəki rus qarnizonunun komandiri - komendanta həvalə edilirdi. Komentdant yalnız xristian məzhəbindən olan mayor, podpolkovnik və ya polkovnik rütbəli zabitlərdən təyin edilirdi. Belə inzibati idarə sistemi komendant idarə sistemi adlanırdı. Rus rəsmi sənədlərində bu inzibati sistem «hərbi-xalq rejimi» adlansa Ardı »

Respublikanın iqtisadi inkişafı əhalinin sosial-mədəni həyatını və onların maddi rifah vəziyyətini müəyyən edirdi.
70-80-ci illərdə bu sahədə əsaslı dönüş başlamışdı. 1989cu il siyahıyaalınmasına görə, respublikada 7,1 milyon əhali yaşayırdı.
Əhali. 70-80-ci illərdə Azərbaycanın iqtisadi inkişafı əhalinin sosial strukturunda ciddi dəyişikliklərə, əhalinin sayının artmasına səbəb oldu.
1970-1988-ci illərdə Azərbaycan əhalisinin artım dinamikası aşağıdakı cədvəldə öz əksini tapmışdır:


Illər
Əhalinin sayı (min)

Şəhər əhalisi

Kənd əhalisi

1970

5117

2564

2553

1971

5227

2632

2595

1972

5339

2707

2632

1973

5444

277

2667

1974

5544

2854

2690

1975

5644

2921

2728

1976

5734

2993

2741

1977

5828

3065

2763

1978

5924

3128

2796

1979

6028

3200

2828

1980

6112

3254

2858

1981

6202

3313

2889

1982

6303

3373

2930

1983

6399

3429

2970

1984

6506

3486

3020

1985

6614

3553

3061

1986

6708

3617

3091

1987

6811

3678

3133

1988

6917

3748

3169

Cədvəldən göründüyü kimi, əhalinin sayı 1970-ci ildəki 5117 min nəfərdən 1988-ci ildə 6917 min nəfərə çatmışdı.

Şəhər əhalisi respublika əhalisinin ümumi sayının 54 faizini, kənd əhalisi isə 46 faizini təşkil edirdi. Müvafıq olaraq 1970-ci ildə kişilərin sayı əhalinin ümumi sayının 49 faizini, qadınlar isə 51 faizini Ardı »

XVI əsrin 70-ci illərin orta əsrlər şərqində tarix səhnəsinə son dərəcə cəngavər bir dövlət çıxdı. Onun əsasını mürəkkəbləşmiş barlas tayfasından olan Teymurləng (1336-1405) qoymuşdu. Tarixdə Topal Teymur, Tamerlan, «dəmir axın» adları ilə xatırlanan Əmir Teymur 1370-1507-ci illər arasında mövcud olmuş Teymurilər dövlətinin əsası qoymuşdu.
Teymurləng siyais xadim və sərkərdə kimi XIV əsrin 60-cı illərinin əvvəllərindən yüksəlməyə başlamışdı. 1361-ci ildə monqol xanı Toğrul Teymur Mavraünəhrə hücum etdiyi zaman Teymur onun yanında qulluğa girdi və Qaqqadəya vilayətinin idarəsi ona tapşırıldı. Elə həmin ildə də Teymur Əmir Hüseynlə yaxınlaşdı və onların ittifaqı Teymura Toğrul Teymurun vassal asılılığından çıxmağa kömək etdi.
1362-ci ildə Seistanda baş Ardı »

Ucar — Azərbaycan Respublikasında rayon. İnzibati mərkəzi Ucar şəhəridir. Ucar rayonunun sahəsi 853 km²-dir.Mündəricat [gizlə]
1 Tarixi
2 Coğrafi mövqeyi
2.1 Relyefi
3 İri yaşayış məntəqələri
4 Əhalisi
4.1 Görkəmli şəxsləri
5 İqtisadi xarakteristikası
6 Mədəniyyət
7 Maddi-mədəni irsi
8 Mətbəx
9 Yerli media
10 Şəkillər
11 Mənbə
12 İstinadlar
13 Xarici keçidlər
14 Həmçinin bax

[redaktə]
Tarixi

Ucar rayonu 24 yanvar 1939-cu ildə təşkil olunmuşdur. Rayonun adı, qədim yaranma tarixi haqqında müxtəlif fikirlər söylənilir. Ərəb coğrafiyaşünası Əl-Sitəkrinin "Məmləkətlərin yolları" kitabında adı çəkilir. Ucar Azərbaycanda orta əsr şəhəri kimi qeyd olunur. XV əsrdə yaşamış Azərbaycan şairi Bədr Şirvaninin yazılarında da Ucar sözünə rast gəlinir. Bəzi mülahizələrə görə rayonun adı Azərbaycan dilindəki "Uçar" sözundən əmələ gəlmişdir. Digər Ardı »

Kəngərli – Azərbaycanda, Naxçıvan Muxtar Respublikasının tərkibində rayon.

Babək və Şərur rayonlarının arasında yerləşir. Rayonun cənub hissəsi İranla, şimalı Ermənistanla həmsərhəddir. Rayon dağlıq relyefə malik olmaqla, Dərələyəz dağlarında yerləşir. Muxtar Respublikanın hər yerində olduğu kimi, iqlimi kəskin kontinentaldır – yayda çox isti, qışda soyuq olur. Rayonun ərazisindən, Azərbaycanla İranın dövlət sərhəddi boyunca Araz çayı axır. Dağlıq relyef, iqlimin xüsusiyyətləri və kiçik çayların olmaması yerli bitki örtüyünü şərtləndirir. Onlar əsasən, yarımsəhra və dağ növləri ilə (kolluqlar, otlar, nadir ağaclar) təmsil olunur.

Bu kənd təsərrüfatı rayonunda tütün, üzüm, dənli bitkilər, tərəvəz və bostan məhsulları yetişdirilir.

Naxçıvan Muxtar Respublikasının hər yerində olduğu kimi burada da böyük sayda Ardı »

Şuşa — Azərbaycanda rayon. 1930-cu ildə təşkil edilmişdir. Kiçik Qafqazda Qarabağ silsiləsi ərazisində yerləşir. Ərazisi 289 km²-dir. Əhalisi 26,7 min nəfərdir (01.01.2006). Şuşa rayonunun ərazisinə bir şəhər və 31 kənd daxildir. İnzibati mərkəzi Şuşa şəhəridir. 1992-ci ildən rayon erməni silahlı dəstələrinin işğalı altındadır. Şəhər 8 may 1992-ci ildə işğal edilmiş və vəhşicəsinə dağıdılmışdır. Şuşa rayonunun əhalisi hazırda qaçqındır və Azərbaycanın müxtəlif reqionlarında yaşayırlar.Mündəricat [gizlə]
1 Coğrafi mövqeyi
2 Əhalisi[1]
2.1 Milli tərkibi
3 Şuşada doğulanlar
4 Rayon komitə sədrləri və icra başçıları
5 Tarixi abidələri
5.1 Dini-tarixi abidələri
5.2 Tarixi memarlıq abidələri
5.3 Ziyarətgahlar
6 İstinadlar
7 Mənbələr
8 Xarici keçidlər

[redaktə]
Coğrafi mövqeyi

Səthi dağlıqdır. Ən yüksək zirvəsi Böyük Kirs dağındadır Ardı »

Zaqatala (avar. Закатала район) – Azərbaycan Respublikasında rayon. İnzibati mərkəzi Zaqatala şəhəridir.Mündəricat [gizlə]
1 Tarixi
2 Coğrafi mövqeyi
2.1 Relyefi
2.2 Təbiəti
2.3 İqlimi
3 Əhali
3.1 Görkəmli şəxsləri
4 İqtisadi xarakteristikası
5 Mədəniyyət, təhsil və səhiyyə müəssisələri
6 Maddi-mədəni irsi
7 Idman
8 Bələdiyyələr haqda məlumat
9 Şəkillər
10 Mənbə
11 İstinadlar
12 Xarici keçidlər
13 Həmçinin bax

[redaktə]
Tarixi

Zaqatala inzibati rayonunun yaranma tarixi – 08.08.1930.
[redaktə]
Coğrafi mövqeyi

Zaqatala rayonu Azərbaycan Respublikasının şimali-qərbində, paytaxt Bakı şəhərindən 430 km məsafədə, Böyük Qafqaz sıra dağlarının cənub ətəklərində, Qanıx-Əyriçay vadisində yerləşir.

Rayon ərazisində, ekoturizmin inkişafı üçün əvəzsiz, 1839-cu ildə təşkil olunmuş (ərazisi 23800 ha.) Zaqatala Dövlət Qoruğu, Zaqatala şəlaləsi, Xalaxi gölü, Malarasa aşırımı, ölkə və rayon əhəmiyyətli 108 tarix-mədəniyyət abidəsi var. Ardı »