Haqqinda.az

Hüquqşünas Məmməd Pərinçəyin rus-Sovet dövlət arxivlərində etdiyi uzun işləri nəticəsində hazırladığı, dünyada ilk dəfə Türkcə olaraq nəşr olunan bu kitab, I Dünya Müharibəsi illərində Rusiyanın Qafqaz Orduları Qərargah Başçısı olan Tuğgeneral L. M. Bolhovitinovun hesabatının tərcüməsidir.

Türk tezisinə yaxın dayanan bu hesabat tərcüməsinin əhəmiyyəti, üst səviyyə vəzifəli Rus komandirinin qaynaqlıq və bəzən şahidlik etməsi, daha əhəmiyyətlisi hesabat ən üst səviyyə Çar mövqelərinə istiqamətli yazılmış olduğundan etibarlı tapılmasıdır. Osmanlı ilə döyüş halında olan Rusiyanın bir generalının, həm Türk cəbhə gerisindəki, həm Rus Ordusu yanında iştirak edən Ermənilər əleyhinə bu qədər məlumat təqdim etməsi hesabatı diqqət çəkici edir.

General Bolhovitinovun Hesabatının Nəticələri
1. Erməni məsələsi 19. əsrdə çıxarılmışdır və Ermənilərin həyat şərtləri Türklər və Kürdlərə görə çox daha yaxşıdır.
2. Erməni məsələsi, süni olaraq İngilislər tərəfindən çıxarılmışdır. Beləcə Türkiyə ilə Rusiyanın axtarsının açılaraq rus-Türk ittifaqı önlənmək istənmişdir. Osmanlının zəifləməsindən sonra isə müstəqil bir Ermənistan ilə Türkiyə və Rusiya arasında bir tampon ölkə hədəflənmişdir.
3. Erməni şəbəkələri bu xülya ilə süni qiyamları qışqırdaraq Müsəlman əhali üzərində hər cür təcavüzü tətbiq etmişdir.
4. Erməni könüllü birliklərinin komandirlərinin əhəmiyyətli bir qisimi Rusiyada terror hərəkətlərində ol/tapılmış Taşnak terroristlərindən meydana gəlməkdədir.
5. Erməni könüllü birlikləri irqçi duyğularla Müsəlmanlara qarşı vəhşi krımlara girişmiş, cins və yaş ayırt etmədən məhv etmişdir.
6. Ermənilər I. Dünya Döyüşündə verdikləri itkinləri davamlı çoxuyla/çox şişirtməkdədir. Bu səbəbdən verdikləri rəqəmlərə etibarsız. Onsuz da/zatən verilən itkinlərin məsulluları da fəaliyyətlərindən ötəri Erməni şəbəkələridir.
7. Rus səlahiyyətliləri Türk ordusuyla əməkdaşlıq edən Müsəlmanları bəzən tehcir etmiş bəzən kəndlərini yandıraraq cəzalandırmışdır. Bu tədbirlər döyüş vəziyyətinin lazımlılığına bağlanmışdır.