Haqqinda.az

Selim muellime muelleim catmazdi. Ister ders demeyinde, isterse de wagirdlerle reftarinda. Bilikde de tayi-beraberi yox i
di. Ozu de cavan muellim idi,muellimlik mektebini kecen il qurtarmiwdi; ozunun dediyine gore hem de ela qurtarmiwdi.
Ele yaxwi muellim idi ki! Seher ki,sinife girirdi,daha bawqa muellimler kimi jurnali acib "hazir-qayib elemezdi; barmagi ile uwaqlari sayib sinifkoma deyerdi: "Demeli bugun bew dene uwaq yoxdu". Daha kimler yoxdu,ne ucun yoxdular? - bele weylerle iwi olmazdi.
Eve de cox tapwiriq vermezdi; verdiklerini de cox vaxt hec yoxlamazdi; yoxlasa da ele-bele,oteri baxardi,duz ya sehv eleyib-elemediyine fikir vermezdi. Rubun axirinda da hamiya "ela" ve "yaxwi" qiymetler yazardi. Selim muellim bele muellim idi.
Derslerde de Selim muellim uwaqlari cox cetine cekmezdi. Bir gun ana dilinden sinifde yazi yazirdiq. Muellimimiz meni lovheye cagirib bele bir cumle yazdirdi:
"Bir azerbaycanli kiwi bir arvad aldi".
Men cumleni lovhede yazib qurtardiqdan sonra muellim soruwdu:
- Mubteda hansidi?
Men de cavab verdim:
- Mubteda - kiwidi.
Muellimimiz mene dedi:
- Duz deyirsen!
Bu zaman sinifimizde Eli adli bir oglan elini qaldirib dedi:
- Yox,muellim,mubteda-arvaddi.
Selim muellim evvel lovheye,sonra mene,sonra da Eliye baxib dedi:
- Sen de duz deyirsen,arvad da mubtedadi. Nece ki,indi kiwiilerle arvadlarin huquqlari beraberdi,ele onlarin ikisi de mubteda ola biler. Bundan bawqa bu cumlede kiwi de,arvad da iw gorurler. Cunki kiwi almasaydi arvad getmezdi; o biri terefden arvad getmeseydi kiwi onu ala bilmezdi. Demeli ikisi de mubtedadi.-Bundan sonra uzunu mene ve Eliye tutub:-Siz de mubtedasiz,cunki ikiniz de duz deyirsiz,-dedi her ikimize jurnalda "ele" yazdi
Bir defe de hesabdan sinifde mesele hell edirdik. Kitabda bele bir mesele var idi:
"bir kolxozcu her metri 11 manat 50 qepikden 10 metr yarim parca aldi. Kolxozcu parcaya cemisi ne qeder pul verdi?"
Bu mesele cox vaxt apardi ve hele biz onu hell eleyib qurtarmamiw zeng vuruldu. Onda Selim muellim bize dedi:
- Uwaqlar,bu kitab kohnedi,cunki,bu mesele qiymetler axirinci defe awagi salinmamiwdan evvel yazilib. Indi hemin parca ucuzlawib,metresi olub 10 manata. Kolxozcu da 10 metr yarim parca alib. Demeli kolxozcu parcaya ne qeder pul xercleyib? Yeni 10-u vursuz 10-a neche eleyer?
Hamimiz bir agizdan cavab verdik:
- Yuz.
- Uste gel yarim metr,yeni 5 manat,neche olar?
- 105 manat,muellim!
- Yuz yawayin uwaqlar,aferin!
bu usul ile meseleni hell eledik.
Selim muellim kitablardan tez-tez bele sehvler tapirdi. Bir gun rus dili muellimesi xeste idi. Onun da dersini bize Selim muellim ozu dedi. Onda "meqki iznak" kecirdik. Selim muellim biz bawa salib soyledi:
- Uwaqlar! Meqki iznak ki,var,yumwaq herif demekdi,yeni yumwaq weylerde olur. Meselen gorursunuzmu kitabda "bolnoy" kelmesi hemin herifle yazilib. "Bolnoy" urusca xesteye deyirler. Nece ki, xeste adamin cani hemiwe ezgin olur,yeni yumwaq olur,buna gore deurus dilinde xeste adami meqki iznakla yazirlar. Bawa duwduz?
- Duwduk muellim! - deye hamimiz cavab verdik.
Sonra Selim muellim Memmedi qaldirib soruwdu:
- De gorum daha hansi yumwaq weyleri taniyirsan?
Memmed saymaga bawladi:
- Meselen,colaq adamin da cani,ayagi yumwaq olar.
- Yeni "xromoy" kimi,elemi?
- Beli muellim!
- Yaxwi,bes adamdan bawqa daha ne kimi yumwaq weyler ola biler?
- Meselen pambiq,balinc,dowek...
Memmed azerbaycanca saydiqca,Selim muellim de ezberden urusca tercume edirdi:
- Yeni xlopke,baduwke,dow... duw... duwece, yaxud duwecka...
Uwaqlardan bir qiz soruwdu:
- Muellim bu sozlerde meqki iznak harda yazilir?
- Soze baxir da,-deye Selim muellim tez cavab verdi:- Heresinde bir yerde: bezi sozun bawinda,bezisinin ortasinda,bezisinin de ayaginda. Meqki iznak her yerde ola biler.
- Duwecka ureye deyirler muellim! - deye birden Yawar adli oglan yerinden dillendi. Yawar hemiwe Selim muellime bele yersiz suallar verirdi. Mellimimizin de ondan hec xowu gelmirdi. Selim muellim cigirib Yawara dedi:
- Ureye serse deyirler bala! O yumwaq deyil ki,meqki iznakla yazilsin? Ewitmemisenmi,deyirler "daw urekli insan"?
- Daw ozu ki,yumwaq deyil muellim,bes onu niye meqki iznakla yazirlar?-deye Yawar sakit olmadi-Budur ey,kitabda yazilib "kamen",wekli de cekilib.
- Hani? Ver gorek!- Selim muellim rus dili kitabini Yawarin elinden aldi ve diqqetle bazib biraz fikirlewenden sonra dedi:
- Kitab sehv eleyib. Kor da bilir ki daw yunwaq deyil,berk cisimdi... Ele deyilmi uwaqlar?
Hamimiz cavab verdik.
- Eledi muellim!
Selim muellim her defe ders deyende kitabdan sehv tapardi. Amma rus dili muellimesi 2 ildi bize ders deyir hec birce defe fe sehv tapa bilmeyib!
Onu da deyim ki, Selim m. beden terbiyesi,negme ve resm derslerini de yaxwi bilirdi! Ozu de bu dersleri bizimle cox maraqli kecirdi. Meselen resm dersinde reqemlerden ele adam bawi cekirdi ki,gel goresen. Negme dersinde birden kefi gelirdi, bir saat ozu bizim ucun mahnilar oxuyurdu: "Kesme wikeste", "segah"..... Ozu deyirdi ki, "deli ceyran"i oxumaqda Wovket Elekberova ona tay ola bilmez.... Hele oynamagin gorseydiniz! Bezi vaxt beden terbiyesi dersinde xahiw eleyirdik sinifde bizim ucun reqs eleyirdi.
Daha hansin deyim?... Dogurdan Selim muellim kimi maraqli ders deyen ikinci bir muellim tapilmazdi. Ancaq di gel ki,yazigi axiracan ders demeye qoymadilar. Ilin yarisinda mektebden cixardilar. Hec bilmedik de ki,hara getdi. Qalsaydi,hamimiz "ela" qiymetlerle 5-ci sinife kecerdik!....