Haqqinda.az

Cümə məscidi — Rusiya Federasiyasının Dağıstan Respublikasının Dərbənd şəhərində yerləşən məscid. Bu, azərbaycanlıların ibadəti üçün tikilmiş ən qədim məscid olmaqla yanaşı, həm də İslam aləmində ən qədim məscidlərdəndir.

Sasani İmperiyası tərəfindən möhkəmləndirilmiş Dərbənd Yaxın Şərqdə qədim şəhərlərdən biri sayılırdı. VIII əsrdə Müslüm bin Abdul Məliyin başçılığı ilə ərəblərin Qafqaza birinci yürüşləri zamanı şəhər işğal olundu. Ərəblər Dərbəndə xüsusi diqqət yetirmiş, hətta onu Fət-əl əbvat – yəni "Qapılar qapısı" adlandırmışlar. Ərəb sərkərdəsi Məsləmə Suriyadan Dərbəndə 24000 əsgər köçürərək şəhəri 4 hissəyə və ya məhəllələrə ayırdı. Hər məhəllənin öz məscidi inşa olunmaqla yanaşı eyni zamanda hicri tarixi ilə 115-ci ildə (miladi 733-734-cü il) ümumşəhər Ardı »

Qala məscidi və ya Köhnə məscid adlandırılan bu məscid İrəvandakı məscidlərin ən qədimidir. Məscidin tikilməsi Şah İsmayılın tapşırığı ilə onun vəziri Rəvanqulu xanın İrəvan qalasını tikdirdiyi dövrə təsadüf edir. 1510-cu ildə tikilmiş bu məscid 1589-cu ildə Osmanlı türkləri tərəfindən yenidən bərpa edilmişdir.

İrəvan qalası içərisində və Sərdar sarayı yaxınlığında yerləşdiyi üçün Sərdar məscidi adlandırılıb.

1918-ci ildə ermənilər İrəvanın Müsəlman əhalisini məscidə doluraraq məscidlə birgə yandırmışlar. Ardı »

Urmiya Cümə Məscidi – Güney Azərbaycanın Urmiya şəhərində yerləşən məscid. Urmiya Cümə məscidi Azərbaycan memarlığının Səlcuqlu və Elxani mərhələlərini öyrənmək baxımından mühüm abidədir.

Məscidin planı və kəsiyi

Urmiya şəhərinin ən mühüm abidələrindən olan cümə məscidi geniş ərazini tutur. İç həyəti güneydən qapayan uzunsov tikili (uzunluğu 80 metrə yaxın) məscidin əski hissəsidir. Bu hissə də birbaşa tikilməmişdir. Onun kompozisiya mərkəzi tikintisi XII yüzilə aid edilən səlcuq məqsurəsidir. Plan məkan quruluşuna görə Mərənd məqsurəsinə oxşayan Urmiya cümə məscidinin məqsurəsinə sonradan şərq tərəfdən kiçik, qərb tərəfdən isə uzunsov üç nefli iri salon artırılmışdır. İndi məqsurənin kubvari gövdəsi ona bitişik salonların alçaq tutumundan xeyli yüksəyə Ardı »

Şah Feyzal məscidi — Dünyanın ən böyük məscidi.

Şah Feyzal adlanan məscid paytaxt İslamabadda yerləşir. Məscidin tikintisi 1976-cı ildə başlayıb, 1986-cı ildə sona çatıb.

Məscidin sahəsi 5000 kv.metrdir. Burada 700000 insan ibadət edə bilər.

Türkiyəli memar Vedat Dalokay tərəfindən dizayn edilib. Məscidin adın Ginessin Rekordlar kitabına daxil edilib.

Şah Feyzal məscidi Pakistanın paytaxtı İslamabad şəhərində, Şah Feyzal prospektində yerləşir. Böyüklüyünə görə Pakistanda 1-ci, dünyada 6-cı yeri tutub. Tikintinin müəllifi Türk memar Vedat Dalokaydır. Məscidin inşası 1976-1986-cı illər ərzində aparılıb. Məscid quruluşuna görə bədəvinin çadırına bənzədilib. Tikinti Margalla təpəsin üzərində, maraqlı mənzərənin fonunda inşa olunub. Bunn sayəsində məscid həm gündüz, həm də gecə uzaq məsafələrdən belə Ardı »

Nardaran məscidi (və ya Rəhimə xanım məscidi) - Abşeronda Səfəvilər dövrünə aid möhtəşəm, 4 minarəli məscid.

XV əsr Şirvan memarlıq ənənələrinin XVII əsrdə də davam etdiyini göstərən abidələrdən biri Abşeron rayonunun Nardaran kəndində 1663-cü ildə tikilmiş məsciddir. Binanın üzərindəki kitabədə abidənin memar Muradəli tərəfindən tikildiyi göstərilir. İstər quruluşca, istərsə texniki cəhətdən Nardaran məscidi XV əsr Şirvan məscidlərinə oxşayır. Burada xüsusən daşların incə zövqlə, xüsusi şəkildə yonulmasını qeyd etməliyik. Nardaran məscidi Şirvanşahlar saray kompleksi binalarının səviyyəsində duran yüksək keyfiyyətdə tikilmişdir.

Nardaran məscidinin quruluşunda orijinal cəhətlər də vardır. Məscidin əsas düzbucaqlı hissəsinə bitişik tikilmiş yeni bir hissə dəhliz vəzifəsini görür. Məscidə gələnlər burada ayaqqabılarını çıxartdıqdan Ardı »

Qaxmuğal məscidi — Qax şəhərində yerli əhalinin Qaxmuğal adlandırdığı məhəllədə yerləşir.
[redaktə]
Tarixi

İlisu sultanı və Şəki bəylərbəyi II Əli Sultan bəyin əmri ilə 1740-cı ildə inşa olunduğu məlumdur.[1][2]
[redaktə]
İstinadlar
↑ Şahmərdan Əhmədli. İlisu sultanlığının süqutu. Qax: 1994
↑ H.Əzimov, Ş.Əhmədov. Qax abidələri. Bakı: 1998 Ardı »

Bağbanlar məscidi və ya Mirzə Kərim məscidi — Azərbaycanın Gəncə şəhərində yerləşir.

Bina 1884-cü ildə Mirzə Hüseyn və Mirzə Kərim tərəfindən məhəllə məscidi kimi tikilmişdir. Bina gümbəzlidir. Bina hazırda Şəhər Mədəniyyət İdarəsinin və Fatimeyi Zəhra qadınlar cəmiyyətinin istifadəsindədir. Ardı »

Səlimiyyə məscidi - Ədirnədə Osmanlı sultanı II Səlimin Memar Sinana tikdirdiyi məscid. Sinanın 80 yaşında inşa etdiyi və "ustalıq əsərim" adlandırdığı Səlimiyə Məscidi istər Memar Sinanın, istərsə də Osmanlı memarlığının ən əhəmiyyətli əsərlərindən biridir.

Məscidin qapısındakı kitabəyə görə inşasına hicri təqvimlə 976-cı ildə (miladi təqvimlə 1568-ci) başlanmışdır. Məscidin 27 noyabr 1574-cü il cümə günü açılması planlaşdırılsa da ancaq II Səlimin ölümündən sonra 14 mart 1575-ci ildə ibadətə açılmışdır. Bu gün şəhərin mərkəzində yerləşən məscidin olduğu yerdə inşasına Sultan I Muradın dövründə başlanan, sonradan İldırım Bəyazidin davam etdirdiyi Ədirnənin ilk sarayı (Saray-i Cəld) və Baltacı Gözətçiləri Qışlası yerləşirdi. Övliya Çələbi bu yerdən Qovaq Ardı »