Haqqinda.az

Ç u l a (indiki Culfanın qədim adı). Türkcə yul (cul) – yol, keçid sözlərindəndir. Ardı »

S i m i r r i a – Asurca yazılış formasında bu toponim simir və-ri (-li) şəkilçisindən ibarətdir. Ehtimal ki, bu ad aslində Sivirridir, lakin asur dilində -v səsi olmadığına görə onu -m səsi ilə verirdilər. Türkcə şiver, şiber (buratga şeber, monqolca şiver) – qalın, sıx meşə, bataqlıq cəngəllik, subasar kolluq[46] sözündəndir. Er. əv. 820-ci ilə aid Assur mənbəində Midiyanın Sibaru (u adlıq hal şəkilçisidir) qalasının adı çəkilir. Ehtimal ki, mənaca Simirria toponimi ilə eynidir və Saburxast (IX əsr) toponimində qalmışdı. Ardı »

Şirvanşah I İbrahim, Dərbəndi sülaləsinin banisi
Tuti Bikə, Quba xanı Fətəli xanın arvadı
Mirzə Kazım bəy, şərqşünas; Rəştdə doğulsa da, ömrünün ilk çağlarından Dərbənddə yaşamışdır
Sona Tağıyeva, Zeynalabdin Tağıyevin həyat yoldaşı, mesenat
Hacı Xanməmmədov, bəstəkar
Asəf Zeynallı, bəstəkar
Mustafa Nəsirov, general-mayor[1]
Hüseyn Rəsulbəyov, general-leytenant[2]
Nəcməddin Sadıxov, general-polkovnik
Tofiq Seyidov, general-mayor
Yusif Vəliyev, aktyor
Şəfiqə Məmmədova, aktrisa
Ömər Eldarov, heykəltəraş
Məmmədkazım Ələkbərli, ədəbi tənqidçi Ardı »

U r ş a n i k a (er. əv. 744-cü il). Sanqi əyalətində (indiki Səhənd dağı olan bölgədə) bir şəhərin adı. E. A. Qrantovskiyə görə, hindcə varşan – "qüdrətli, qüvvətli, böyük sözündəndir. Q. Qeybullayev qeyd edir ki, bu, inandırıcı deyil, çünki şəhər adı belə sözdən ibarət ola bilməz. Həmdullah Qəzvini (XIV əsr) Təbriz yaxınlığında Urişak toponimini qeyd edi. Türkcə ur – möhkəmləndirilmiş yer, təpə, sanq (çanq) – dağ və ık, ik – küləkdən qorunan yer, daldalanacaq yer, sığınacaq, tərəf sözlərindəndir. Qeyd edilməlidir ki, Manna və Midiya toponimlərinin bəzilərində ur sözü mənşəcə şumer dilinə aid uru – icma, şəhər (qədim türkcə Ardı »

Q l a ç – Arsaxda məntəqə adı. Ehtimal ki, türkcə kılıç – dağ qılıncı sözündəndir. Ardı »

Manna toponimləri – Manna ərazisində yayaılmış toponimlər. Həmin toponimlərinin bir çoxu bu gün də tarixi Azərbaycan ərazisində qalmaqdadır.

Manna tarixindən yazmış bütün tədqiqatçılar Assur və Urartu mənbələrində çəkilmiş Manna toponimlərinin bir hissəsinin qədim Şərq dillərində olmadığını söyləyərək izahını verə bilməmiş və onları qədim yerli adlar adlandıraraq üstündən keçmişlər. Əsasən asur mənbələrində çəkildiklərinə görə bu adlar həmin dilin fonetik qanunlarına tabe edilmiş və nəticədə, yerli formaları fonetik dəyişikliyə uğramışdır. Manna və Midiya adlarının Qədim Şərq dillərinin fonetikasına uyğun şəkildə gəlib çatması da onların həqiqi formalarını müəyyən etməyə çətinlik yaratmışdır. Çətinliklərdən biri də odur ki, assur dilində adların sonlarına əlavə olunan "u" adlıq hal Ardı »

A r t s a k – Albaniyanın dağlıq bölgəsinin bir hissəsinin adı; Yuxarı Qarabağ. Türkcə art dağlıq ərazi, yüksəklik sözü və sak etnonimindən olduğu güman olunur. Şahin Mkrtçyana görə isə Albaniyanın ilk hökmdarı Aranın adından gəlir və "Ar(an)ın bağı" mənasındadır. Ardı »

Midiya toponimləri – Midiya dövləti ərazisində yayılmış tarixi toponimlər.

Midiya toponimlərinin çoxu er. əv. IX əsrin 80-ci illərindən er. əv. VII əsrdə Midiya dövlətinin yaranmasına qədər qonşu Assuriya çarlarının Manna və Midiya tayfalarının ərazilərinə vaxtaşırı qarətçi hərbi səfərləri haqqında yazdırdıqları salnamələrdə çəkilir. Semit mənşəli assur dilinin qrammatika qaydalarına uyğun surətdə yazıldıqlarına görə (məsələn, k, n, r, ş səslərinin qoşalaşdırılması, adların sonunda adlıq hal şəkilçisi kimi u səsinin əlavə edilməsi, v səsinin olmadığına görə onun m səsi ilə, ç və c səslərinin olmadığına görə onların s və z səsləri ilə verilməsi, adların sonlarındakı y səsinin düşümü və s.) toponimlərin yerli tələffüz formalarını dəqiq Ardı »