Haqqinda.az

S. Qaşqay qeyd edir ki, Manna ərazisinin etnik xarakteristikasını vermək üçün farsdilli tayfaların İran yaylasına soxulması dövrünü və onların gəlmə yolları məsələsini aydınlaşdırmaq lazımdır. Bu məsələ barədə dünya tarixşünaslığında müxtəlif mülahizələr mövcuddur. Tədqiqatçıların bir qismi bu tayfaların Orta Asiyadan çıxmalarını, digərləri isə Qafqazdan keçərək gəldiklərini söyləyirlər. Lakin bütün tarixçilər farsdillilərin sözü gedən ərazidə aborigen olmadıqlarını birmənalı şəkildə qəbul edirlər.

Assur mənbələrindən məlum olan Güney Azərbaycanın Urmiya gölü ətrafı ərazilərində şəxs adlarının təhlilinə əsaslanan E. A. Qrantovski göstərir ki, farsdilli əhali Güney Azərbaycanda ən azı e.ə. IX-VIII əsrlərə qədər yayılmamışdı. Bu nəticə ona farsdilli tayfaların Orta Asiyadan yox, Şimaldan, Qafqazdan keçərək İran yaylasına Ardı »

Həyatı[redaktə]
1778-ci ildə Gəncənin hакimi II Məhəmməd хаn Şаhvеrdi хаn оğlu оldu.

Məhəmməd хаn qəddаrlığа qurşаnıb qоhum-qаrdаşlаrını zəlil еtdi.

Şirаzdаn qаyıtmış əmisi Rzаqulu хаnı dünyа işığınа həsrət qоydu. Коr оlmuş Rzаqulu хаn siyаsi səhnədən çəkildi.

1780-ci ildə Ibrаhimхəlil хаn Sаrıcаlı-Cаvаnşir Gəncəyə yürüş еdib Məhəmməd хаnı və оğlu Аğа bəyi əsir tutub Şuşayа gətirdi.

Gəncəni Qarabağ vаlisi Həzrətqulu bəy idаrə еtməyə bаşlаdı.

İbrahimxəlil xan Cavanşir 1789-ci ildə Məhəmməd хаnı еdаm еtdirdi.

Ailəsi[redaktə]
Məhəmməd хаn Surхаy хаn Qаzıqumuхlunun bаcısı Hürü biкə ilə аilə qurmuşdu.

Аğа bəy аdlı оğlu, Bilqеyisbаnu bəyim, Şərəfcаhаn bəyim аdlı qızlаrı vаrdı. Ardı »

Bakı zəlzələsi — 1842-ci ildə Bakı şəhərində baş vermiş 5 ballıq zəlzələ.

1842-ci il yanvar ayının 2-də Bakı şəhərində baş vermiş 5 ballıq zəlzələdən Abşeron yarımadasının şimal-şərq hissəsindəki Maştağa kəndində 700 evin hamısı uçmuşdur. Bu zəlzələ Bakıda da çox güclü hiss olunmuşdur. Ardı »

"Nuxa qəzasının sahəsi 3346.7 verst², başqa sözlə 3808,7 km²-dir. Əhalisi 1 yanvar 1896-cı il tarixdə 94767 nəfər (51552 kişi; 43215 qadın) idi. Nuxa qəzası nisbətən varlı, sənayenin və ticarətin inkişaf etdiyi qəzalardandır. Qəzanın xarakterik cəhətlərindən biri də burada əhalisi çox olan kənlərin olmasıdır. Məsələn, Xaçmazda 4557, Baş Göynükdə 5084, Vəndamda 4323 nəfər adam yaşayır. Əhalinin məşğuliyyətində taxılçılıq, xüsusilə çəltik əkib-becərmək, bağçılıq, ipəkçilik əsas yer tutur. Qəzanın əhalisi çox olan kəndlərindən biri - Nic kəndi, hansı ki bu kənddə 5084 nəfər adam yaşayır, bağçılıq, ipəkçilik və əkinçilik sahəsində nəinki Nuxa qəzasında, hətta bütün quberniyada ən irəlidədir. Qəzada 1894-cü ildə 89,5 desyatin sahədə Ardı »

Əmir Həsən Sulduz(?-1327)— Əmir Çoban Sulduzun oğlu (9 oğlundan yaşda ən böyüyü), Çobanlılar sülaləsindən sərkərdə, Xorasan və Mazandaranın naibi.
Həyatı[redaktə]
O, Əmir Çobanın çoxsaylı oğullarından biri idi. Əmir Həsənin 3 oğlu vardı:

Əmir Talış Sulduz— İsfahan, Fars və Kirman naibi (1324-1329), yaşda ən böyüyü idi.
Qoç Hüseyn Sulduz
Hacı bəy Sulduz
Fəaliyyəti[redaktə]
Çobanlılar hakimiyət uğrunda mübarizəyə qoşulan ən qüdrətli feodal qruplarından idi. Əmir Çoban Sulduz Sultan Əbu Səid Bahadur xanın gözündən düşəndən sonra atası ilə birlikdə öldürüldü. Ardı »

Ellinizm dövründə, Atropatenada yunan dili geniş yayılmışdır. Cənubi Azərbaycan tayfalarının və xalqlarının – kuti, lullubi, mannalı və başqalarının madalılarla qaynayıb-qarışması nəticəsində yeni bir etnos – madalıların üstünlük təşkil etdiyi atropatenalılar etnosu təşəkkül tapdı. Atropatena əhalisinin atropaten dili və yazı ənənələri olan bir ölkə idi.

Bəzi müəlliflərin apardıqları araşdırmalar nəticəsində gəldikləri qənaətə görə, Atropatena əhalisinin böyük bir qismini aborigen türk tayfaları əsasında formalaşmış atropatenlilər təşkil edirdi və Atropatena tarixi Azərbaycan torpaqlarının bir hissəsində Azərbaycan türklərinin ulu əcdadları olan atropatenlilər tərəfindən yaradılmış bir dövlət olmaqla, nəhəng Midiya dövlətinin həm siyasi, həm də etnik varisidir.

Mənbələrdə adları keçən Atropatena ərazisində yaşayan tayfalardan biri də Qafqaz albanlarıdır. Ardı »

Atropaten dili – Atropatena əhalisinin dili.

Akademik İqrar Əliyevə görə Cənubi Azərbaycan tayfalarının və xalqlarının – kuti, lullubi, mannalı və başqalarının madalılarla qaynayıb-qarışması nəticəsində yeni bir etnos – madalıların üstünlük təşkil etdiyi atropatenalılar etnosu təşəkkül tapmış və yazı ənənələri olan bu etnosun dili də Atropaten dili olmuşdur.

Etnoqraf Q. Qeybullayevin iddialarına görə atropatenalıların dili türk dili olmuşdur Ardı »

Aşot Süni – 892 – 909 – cu illərdə hakimiyyətdə olmuş Sünik knyazı.
Bioqrafiya
Sünik sülaləsindən olan Aşot Süni Vasak İşxanikin qardaşı və varisi olmuşdur. Aşot 891-ci ildə Ermənistan hökmdarı I Smbatın tacqoymasında iştirak etmişdir. 895 – 906 – cı illərdə o, II Qriqor Supan və şahzadə Cagikin köməkliyi ilə Tatev monastırını inşa etdirmişdir. Onun dörd oğlu olmuşdur – Smbat, Saak, Vasak və Babgen. Təxminən 909 – cu ildə taxtda onu oğlu Smbat Süni əvəz etmişdir. Daha sonra isə nəvəsi I Smbat Süni (Saakın oğlu) hakimiyyətə gəlmişdir. Aşot Süni Tatev monastırında dəfn edilmişdir.. Erməni tarixçisi Hovanes Drasxanakertçi onun haqqında yazır:

“...İncə qəlbli və xalqın Ardı »