Haqqinda.az

Azərbaycanda orta əsrlər dövrü Hansı çuşka yazıb bunu? Eramızın 3-18-ji əsrləri Azərbaycan tarixində orta əsr və ya feodalizm dövrü kimi məlumdur. Tədqiqatçılar bir qayda olaraq bu dövrü üç əsas mərhələyə bölürlər. 3-10 yüzilliklər erkən orta əsrlər, 11-15-ji əsrlər klassik feodalizm və 16-18-ji əsrlər son feodalizmdir. Bu dövrdə təsərrüfatın əsas formaları əkinçilik, heyvandarlıq və sənətkarlıq olmuşdur. Həmin müddət orta əsr şəhərlərinin yüksəlişi və çiçəklənməsi dövrüdür. Onlar həm siyasi və inzibati mərkəzlər olmaqla yanaşı, həm də iqtisadiyyat və tijarətdə, mədəni, elmi və dini həyatda mühüm rol oynayırdılar. 3-7 əsrlərdəki Azərbayjan tarixi bilavasitə İran Sasani imperiyası (224-65) ilə bağlı idi.3 əsrin ikinji yarısında Azərbayjanın Ardı »

Şeyx Həsən Sulduz(?-1343)— Əmir Dəmirdaş Sulduzun oğlu, Çobanlılar sülaləsindən sərkərdə.
Həyatı[redaktə]
O, Şeyx Həsən Kiçik kimi də tanınır.

Fəaliyyəti[redaktə]
Çobanlılar hakimiyət uğrunda mübarizəyə qoşulan ən qüdrətli feodal qruplarından idi. Əmir Çoban Sulduz nəvəsi Şeyx Həsən Çobani 1338-ciildə cəlayırlara qalib gələrək Olcaytu (Məhəmməd Xudabəndə) xanın qızı Satıbəy Xatunu padşah elan edib dövləti onun adından idarə eməyə başladı. 1340-cı ildə ildə Şeyx Həsən Satıbəyi hakimiyyətdən kənarlaşdırıb Süleyman xanı (1340-1344) padşah elan etdi.

1344-cü ildə hakimiyyət Məlik Əşrəfin əlinə keçir. Əşrəfin qəddarlığından cana doyan əhali Qazı Məhiyəddin Bərdəinin başçılığı ilə üsyan etdilər. Hətta onlar Qızıl Orda xanı Cani Bəyi köməyə çağırdılar. 1357-ci ildə Cani bəy Azərbaycana gəlir və hakimiyyəti Ardı »

Aratta dövlət qurumu;
Lullubi dövlət qurumu;
Kuti dövlət qurumu;
Turukki dövlət qurumu;
Manna dövləti;
Midiya dövləti;
Atropatena dövləti;
Albaniya dövləti;
Dərbənd Haşimilər əmirliyi;
Arsax-Xaçın knyazlığı;
Sünik knyazlığı;
Şəki knyazlığı;
Şəki əmirliyi;
Tiflis Cəfərilər əmirliyi;
Şirvanşahlar dövləti;
Sacilər dövləti;
Salarilər dövləti;
Rəvvadilər dövləti;
Şəddadilər dövləti;
Eldənizlər dövləti;
Şəki hökmdarlığı;
Rəvvadi Ağsunqurilərin Marağa hakimliyi;
Ərdəbil hakimliyi;
Qaraqoyunlu dövləti;
Ağqoyunlu dövləti;
Səfəvilər dövləti;
Əfşarlar dövləti;
Azərbaycan xanlıqları:
Şimali Azərbaycan ərazisində

Bakı xanlığı;
Cavad xanlığı;
Dərbənd xanlığı;
Gəncə xanlığı;
İrəvan xanlığı;
Lənkəran xanlığı;
Naxçıvan xanlığı;
Qarabağ xanlığı;
Quba xanlığı;
Şamaxı xanlığı;
Şəki xanlığı;
Cənubi Azərbaycan ərazisində

Ərdəbil xanlığı;
Marağa xanlığı;
Maku xanlığı;
Qaradağ xanlığı;
Sərab xanlığı;
Təbriz xanlığı;
Urmiya xanlığı;
Xalxal xanlığı;
Xoy xanlığı;
Zəncan xanlığı;


Azərbaycan sultanlıqları
Şimali Azərbaycan ərazisində

Ərəş sultanlığı;
Borçalı sultanlığı;
İlisu sultanlığı;
Qazax sultanlığı;
Kutkaşen sultanlığı;
Salyan sultanlığı;
Şəmşədil sultanlığı;


Car-Balakən camaatlığı;
Qacarlar dövləti;
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti;
Azadıstan dövləti;
Azərbaycan Milli Hökuməti;
Azərbaycan Respublikası. Ardı »

Elxanlı İmperiyasının son zamanlarında hakimiyyət uğrunda mübarizələr nəticəsində Çobanilər sülaləsi hakimiyyəti ələ keçirib dövləti Elxanlılar adına bir müddət idarə etdi. Çobanilər sülaləsi türk-monqol mənşəli olduğu tahmin edilən "Sulduz" boyundandı.

Dövləti hələ Əbu Səidin dövründə güclənmiş Əmir Çobanın varisləri Çobanilər bir müddət idarə edirdilər. Lakin 1357-ci ildə Qızıl Orda xanı Canıbəy (1341-1357) Şirvanşah Kavusla (1345-1372) birləşərək Təbrizi ələ keçirir. Beləliklə, Hülakü dövlətinin mövcudluğuna son qoyulur. Hülakü dövlətinin əvəzinə Cəlarilər dövləti (1336-1432) meydana gəlir. Dövlətin mərkəzi Azərbaycan, baş şəhəri isə Təbriz idi.Nəticədə Hülakülər dövlətinin ərazisində qoşa və çoxpadşahlılıq meydana çıxdı.Sonralar Hülakü səltənətini mühafizə etmək bəhanəsi ilə aparılan mübarizələrdə Çobanilər,Cəlairlər və Xorasan əmirlərinin başçılıq etdikləri Ardı »

1828-ci il fevralın 10-da Təbriz-Tehran yolunun üstündə yerləşən Türkmənçay kəndində bağlanan müqavilə ilə 1826-1828-ci illər Rusiya-İran müharibəsinə son qoyulur. Bu müqavilə ilə İrəvan və Naxçıvan xanlıqları bütünlüklə Rusiyanın ərazisinə qatılır. Martın 20-də I Nikolay bu müqaviləni təsdiq edir və ertəsi gün Erməni vilayəti yaradılması haqqında fərman verilir. Fərmanda deyilir: "İranla bağlanmış müqaviləyə əsasən İrandan Rusiyaya birləşdirilən İrəvan və Naxçıvan xanlıqlarını bundan sonra "Erməni vilayəti" adlandırmağı hökm edir və öz titulumuza daxil edirik. Həmin vilayətin quruluşu və onun idarə edilməsi qaydası haqqında ali senat lazımi fərmanları öz vaxtında alacaqdır."

Erməni vilayəti İrəvan və Naxçıvan əyalətlərinə və Ordubad dairəsinə bölünmüşdü. İrəvan əyalətinə keçmiş İrəvan Ardı »

Qızılordalılarla Elxanilər arasında ilk toqquşma hələ Hülakü xanın (1256-1265) hakimiyyəti dövründə baş verdi. Qızıl Orda hökmdarı Bərkə xan (1256-1266) sərkərdə Noqayın başçılığı ilə 30 minlik qoşunu Şirvana göndərdi. Hülakü xan vilayətlərdən qoşun topladı və Şirvana yola saldı. Dərbənd Hülakü xan tərəfindən tutuldu. Elxanilərin qoşunu qızılordalıların izləyərək Terek çayına yetişdi. Bərkə xan Elxanilərin üzərinə yeni qüvvələr göndərdi. 1263-cı il yanvarın 13-də Terek çayı sahilində baş vermiş qanlı vuruşmada Hülakü qoşunu məğlubiyyətə uğradı və Şabrana doğru geri çəkildi. Dərbənd şəhəri yenidən qızılordalıların əlinə keçdi. Ardı »

Şamaxı zəlzələsi — 2 dekabr 1859-cu il Şamaxı quberniyasında baş vermiş zəlzələ.

O zaman Azərbaycanın ərazisi Rusiya İmperiyasının tərkib hissəsi idi. Zəlzələ nəticəsində Şamaxı şəhəri tamamilə dağıdılmışdı, buna görə Şamaxı quberniyasının mərkəzi Bakıya köçürülmüşdü və quberniyanın özünün adı da Bakı quberniyası olaraq dəyişdirilmişdir. Ardı »

Con Braun (ing. John Brown) — Amerikalı abolisionist.

Fəaliyyəti[redaktə]
Con Braunun quldarlıqa qarşı mübarizəsi 1834-cü ildən başlayır. 1839-cu ildə Braun Nyu-York şəhərinə köçmüşdür. Burada digər bir Abolisionist Gerit Smit ilə tanış olur. Sonralar Braun Gerit Smit tərəfindən hədiyyə olunan ərazilərdə yaşamağa başlamışdır. Con Braunun məhşurlaşmasında 1845-ci ildə Kanzas ştatında baş vermiş hadisələrin rolu böyükdür. Həmin ildə Kanzas ştatında dövlətə məxsus istifadəsiz ərazilərin pulsuz olaraq yerli əhaliyə paylanaçağı xəbəri insanlarda çaşqınlıq yaratmışdır. Qara dərili insanların ağır şərtlərdə yaşadığı Kanzasa gələn Con Braun burada qiyamın təşkil edilməsinə rəhbərlik edir. Braun silahı mübarizəyə 1855-ci ildə başlamışdır. Oğlu və qızının ərindən ibarət olan dəstə quldarlığa qarşı mübarizə Ardı »