Haqqinda.az

Azərbaycanda uşaqların internet fəaliyyəti nəzarətdə saxlanılmır. Hələlik bu istiqamətdə önəmli addımlar da atılmayıb. Bir çox xarici ölkələrdən fərqli olaraq ölkəmizdə uşaqlar internetə daxil olmaqda sərbəstdilər. Bəs, görəsən, internet sərbəstliyinin uşaqlar üçün zərərləri nədən ibarətdi?
Uşaqlar üçün internetdə ən zərərli məlumatlardan biri də pornoqrafik informasiyalardır. Yeniyetməlik dövründən fərqli olaraq psixoloq bəzən erkən, 6-7 yaşda olan uşaqların da açıq-saçıq kadrlara meyili olduğunu söyləyir: "Bu gün Azərbaycanda internet nəzarəti təəssüflər olsun ki, çox zəifdi. Bu istiqamətdə müvafiq qanunvericiliyin, internet paketlərinin olmaması uşaqların internetdən zərərli məlumatlar alması ilə nəticələnir. Valideyn yalnız evdə övladının internet qarşısındakı fəaliyyətini tənzimləyə, onu nəzarətdə saxlaya bilər. Əlbəttə ki, internet klublarda, digər Ardı »

Uşaqlar, ailə içində və ictimai ətraflarıyla olan ünsiyyətlərini özlərini doğru ifadə edə bilmək üçün, valideynlərindən alacaqları intizama ehtiyac duyarlar. Bu müddət onların psixoloji inkişafı üçün də böyük əhəmiyyət daşıyır. Uşaqların yetişdirilmə prinsiplərinə, ana ataların olmazsa olmaz təlimlərindən biri də, uşaqlarına "yox" anlayışını doğru başa salmaqdır. Yox anlayışını bilməyən uşaqlar bəzi istəklərinin yerinə yetirilməsi üçün müxtəlif sanksiyalara müraciət edə bilər, ağlayaraq ya da hirs keşikləri keçirərək valideynlərini təsirə salmağa çalışarlar. Ancaq yox anlayışını öyrənən uşaq israrçı davranışlardan aradan qaldırılması, istəklərinin yerinə yetirilməsi üçün ailələriylə daha sağlam ünsiyyət qurarlar.

Yaxşı, bəs ana atalara bu mövzuda nə kimi vəzifələr düşür?

Çalışan ana və atalar, uşaqlarıyla az Ardı »

Hirs Problemi:
Uşaqların istəklərinin yerinə tam olaraq yerinə yetirilməməsi nəticəsində meydana gələn mənfi bir hərəkət tərzidir. Bunlara qısaca nümunə verəcək olsaq, bir uşağın etdiyi hərəkətinin məhdudlaşdırılması, yediyi gözəl bir yeməyin yarım buraxdırılması, oyun oynayan uşağın oyununu buraxdırıb çağırılması şəklində ola bilər. Hirslənən uşaqlarda ümumiyyətlə əzələləri gərilər, şiddət göstərməyə başlarlar. Bu şiddət ümumiyyətlə ağlama, sağa - sola vurma, qırma və tökmə, qarşısındakı kəslərə hücum etmə və özlərini yerdən yerə atma şəklində ola bilər. Bunların yanında bəzi kəslərdə isə hirs, küskünlük şəklində də baş göstərə bilər.

Hirsi önləyici tədbirlər bu şəkildə olmalıdır:

Uşaqların istədikləri şeylərin yerinə yetirilməməsinin səbəbləri uyğun bir dillə açıqlanmalıdır.
Uşaqlar hirslənməyə başladıqları zaman diqqətlərini Ardı »

Sentyabr qabağı valideynlər övladları ilə birlikdə məktəbə hazırlaşırlar. Xüsusən 1-ci sinifə gedirsə bu hazırlıq daha fərqli və daha gərgin tempdə gedir. Təzə kitab, qələm, çanta, geyim və s. alınır. Uşaqlar isə məktəbə getmək üçün həvəslə sentyabrın 15-ni gözləyir. Vaxt gəlib çatır, məktəbə gedir və hər şeyin düşündüyü kimi olmadığını görür. Evdə 10:00-da hətta daha gec oyanan uşaq indi isə 07:00-da durmalı, saatlarla oyuncaqları ilə oynayan uşaq indi 45 dəqiqə oynamadan müəllimini dinləməli, çətin proses olan düzgün yazmağı öyrənməlidir. Üstəlik bu prosesdə valideynləri yanında olmayacaq, onu qapıda müəlliminə verib gedəcək. Müəllimi isə 20 hətta daha çox uşağa diqqət göstərdiyi üçün ona tam Ardı »

Bir çox ailələrdə uşaqların nəinki xoşagəlməz, hətta nalayiq söz və ifadələrə məruz qalması danılmazdır. Acınacaqlı haldır ki, uşaqlar belə ifadələrə məhz valideynləri tərəfindən məruz qalırlar.

Bu barədə aparılan bir çox söhbətlər və müşahidələr təsdiq edir ki, valideynlər arasında nisbət fərqini nəzərə alaraq belə səhvlərə yol vermə faktları ümumi xarakter daşıyır. Təsadüfi deyil ki, uşaqların təlim-tərbiyəsi məhz ana ilə sıx bağlıdır. Ata günün böyük hissəsini əməyə sərf etdiyi üçün övladlarına kifayət qədər vaxt ayırma imkanından məhrum olur. Bu səbəbdən uşaqların həyat təməli əsas etibarilə ana tərbiyəsi üzərində qurulur və möhkəmlənir. Uşaqların xarakteri və həyat tərzində xoşagəlməz ifadələrin təsiri böyükdür.

Valideynlər belə ifadələri uşaqlar onları Ardı »

"Oğulum 22 yaşındadır, amma hamam qapısı bağlıykən və işıq açıq olmadan duşa girə bilmir."
Uşağıma necə davranmalı olduğumu zamanında anlaya bilmədiyim üçün çox kədərlənirəm.
Bilə bilməzdim ki, uşağımın üzərində qalıcı ziyanlar buraxacaq .
Onu elə görüncə içimdə açılan yaraların bu cür ağrıyacağını bilə bilməzdim.
Əmanətə belə sahib çıxdım mən! İnana bilmirəm Allahım.
Cəza vermək istəmişdim, öyrənsin səhv etdiyini və bir daha etməsin deyə.
Kiçikkən hamama kilidləyərdim bir səhvi olduğunda. Qaranlıqda, tək başına kiçik uşaq nə edər?
Ah ağılsız başım, düşünə bilmədim.
Ona doğrunu həm halımla, həm dilimlə izah etməliydim. Uşaqdır, bu nə bilsin!
İndi nə oldu?
Oğulum 22 yaşındadır amma hamam qapısı bağlıykən və işıq açıq yanmadan duşa girə Ardı »

Uşağa özünəxidmət əməyini aşılamaq heç asan deyil. Bəzən dəfələrlə xatırlatmaq lazım gəlir. Bu işi asanlaşdırmaq üçün aşağıdakı metoddan istifadə edə bilərsiniz. Uşağınız həm çox gözəl, təmiz və baxımlı göründüyü gün şəklini çəkin. Eyni şeyi onun otağı üçündə edin. Həm hər şey qaydasında. səliqəli olduğu gün , həm də dağınıq və tozlu olduğu gün şəkillərini çəkin. Şəkilləri divardan asın sonra uşağınıza həmişə səliqəli, təmiz olmaq üçün etməli olduğu işlərdən ibarət siyahı hazırlayın. Məsələn, diş fırçalamaq , ətir istifadə etmək, stolu təmiz saxlamaq, yatağı səliqəyə salmaq və s. maddələri bu siyahıya daxil edə bilərsiniz. Ardı »

Ailədəki hər kəs 5 sm x 8 sm ölçüsündə kartlar götürsün. Kartın bir tərəfində hədəfinizi , digər tərəfinə bu hədəfə çatmaq, etməniz gərəkən işləri yazın. Bu hədəfə çatmaq üçün edəcəyiniz işləri düşünün və məsləhətləşin. Günün sonunda yaxud həftədə bir dəfə kartınızın ön tərəfinə , hədəfinizi yazdığınız yerə, bu hədəfə çatmaq üçün nələr etdiyiniz qısaca yazın. Hər bir qeydinizin tarixinı yazın ki, hər kəs hədəfinizə çatmaq üçün necə necə çalışdığınızı görə bilsin. Eyni anda bir hədəf kartınız ola bilər. ancaq unutmayın ki, bəzi hədəflərə nail olmaq üçün bir həftə yetdiyi halda, bəzilərinə çatmaq illər ala bilər. Bunu uşağınıza daha düzgün üsulla izzah Ardı »