Haqqinda.az

- Ailə fərdlərinin ad və ya fotoşəkillərini əlavə edərək gözəl bir ailə ağacı meydana gətirə bilərsiniz.

- Uşaqlarınızla şəkil edərək yaradıcılığına iştirak edin.

- Uşaqlarınızla tez-tez mədəni və elmi fəaliyyətlərə gedin.

- Evinizə yaxın sahil, park, istirahət etmə sahəsi kimi yerlərin təmizliyində aktiv rol oynayın.

- Musiqinin səsinin bir az yüksəlməsinin heç kimə zərəri olmayacaq. Uşağınızla rəqs etmənin kefinə varın.

- Uşaqlarınıza otağını toplamada köməkçi olun. Artıq istifadə edilməyən, köhnə, qırıq və xarab əşyaları onlarla birlikdə yığın.

- Uşaqlar düşərgə qərargaha huşunu itirərlər. Evdə uyğun bir yerə öz düşərgəsini qurmasını təmin edin.

- Birlikdə tort etmək uşağınızın çox xoşuna gələcək.

- Hər mövsüm təbiətdə onlarla vaxt keçirin və Ardı »

Uşaqlarda ətraf mühiti dərketmə bacarıqları kiçik yaşlardan etibarən formalaşır. Bu baxımdan uşaqlarda həyat boyu davam edən öyrənmə vərdişləri, özünə xidmət və s. işlərə 10 yaşına qədər ciddi nəzarət edilməlidir. Bu dövrdə uşağın zəkası, diqqəti, konsentrasiyası, davranış bacarıqları, nevroloji və fiziki inkişafı daim diqqət mərkəzində olmalıdır. 10 yaş dövrünün inkişaf xüsusiyyətləri dil-idrak, fiziki və əqli inkişaf, romantik duyğular, ictimai inkişaf və s. mərhələlərdən ibarətdir. Həmin mərhələlərə fiziki olaraq boy uzaması və çəki ağırlığı, məntiqli düşünmə bacarığı, söz xəzinəsinin inkişafı, ailə və ictimai mühitin təsirləri də aiddir.

1. Fiziki olaraq boy uzanması və çəki ağırlığı
Məlumata görə bu dövrdə xüsusən qız uşaqlarının inkişafı sürətli olur. Ardı »

Ata: "Uşaqlarımız küçədə oynamalıdır”.

Ana : "Yox, küçələr təhlükəlidir”.

Ata: "Mən onları başa salacam özlərini təhlükədən qorusunlar”

Bir müddətlik söhbətdən sonra ata uşaqların küçəyə hazır olduğunu düşünür. Buna inanmayan ana uşaqlardan küçədə onlara kimsə oyuncaq verərsə onunla gedərsinizmi, deyə soruşur. Uşaqlar böyük sevinclə "hə” cavabı verirlər. Beləliklə, ailə uşaqlarını küçəyə buraxmamağı qərara alır. Əlbəttə, bu tam-düzgün qərar hesab olunmasa da, başqa yol da görünmür. Lakin bu nümunə həm də ailələrin uşaqlarını necə tərbiyə etməsini, onları cəmiyyətə necə hazırlaması kimi məsələləri gündəmə gətirir. Xüsusən də, cəmiyyətimizdə olan uşaq tərbiyə metodları məhdudiyyətlər üzərində qurulub. Biz uşaqlara sadəcə olmazları başa salır, "niyə olmaz”ı Ardı »

Uşaqların ailədə ən çox güvəndikləri partnyor - hərdən savaşsalar da, əsəbləşib bir-birlərinə "səni sevmirəm" desələr də - bacı-qardaşlarıdır. Onların əlaqəsi uşaqların problemləri bərabər həll etməsi və bir-birlərinə arxa, dayaq durmağı öyrənmələri üçün ən gözəl vasitədir. Evin tək uşağı digər uşaqlarla, öz yaşıdlarıyla və qohumlarıyla qaynayıb-qarışsalar da bacı, qardaş sevgisinin nə olduğunu bilmirlər.

Ana-atalar tək uşağı digər uşaqlara görə ətrafdakılardan qoruyub, üzərində çox əsərək hər kəsdən, hər şeydən qoruyurlar. Tək uşaq evin göz bəbəyi olur və hər kəs üstündə əsir deyə uşağın üstünə çox düşürlər.

Araşdırılmalara görə, tək uşaqların tək uşaq olmayan sinif yoldaşları ilə eyni sayda dostlarının olduğu və dostlarının xüsusiyyətinin də eyni Ardı »

Uşağınızı qarşılıqsız sevdiyiniz üçün bəzən onun sevgi nümayişlərini gözdən qaçıra bilərsiniz. Uşağın inkişafı üçün əhəmiyyətli olan bu detalı necə hiss edəcəksiniz?
Ana və uşaq arasındakı bağ, körpə ana qarınındaykən başlayar. Doğum sonrasında da uşaqla ana arasında xüsusi bir ünsiyyət olar. Ana, uşağını böyük bir sevgiylə böyüdərkən uşaq da sevgisini bəzi yollarla ifadə edər.
• Dünyadakı heç bir şeyi anlamayan yeni doğulan körpənizin bildiyi bir şey varsa, o da gözlərinizin içinə baxdığında sizin əhəmiyyətli olduğunuzdur. Uşağınız zamanla sizə olan sevgisini bəzi yollarla göstərməyə başlayacaq.
• Körpəniz onun yanında olmadığınız zamanlarda sizi düşünməyə başlayıb doğulduğundan 8-12 ay arası bir zaman keçdikdən sonra, onun olmadığı otaqdan ayrıldığınızda Ardı »

Hiperaktiv uşaqlar
Hiperaktiv uşaqlar daim düşünmədən hərəkət edir, bir fəlaliyyət növündən digərinə asanlıqla keçirir, bəzən etik qaydalara uyğun olmayan hərəkətlər də edirlər.
Ümumiyyətlə, hiperaktiv uşaqlar davranışlarının diqqəti çəkən və narahatlıq yaradan olduqlarını bilirlər. Lakin bunun qarşısını almaq üçün heç nə edə bilmirlər. Valideynlər onları başa düşməli, uşaqlarına sevgi ilə yanaşmalı, onlara dəstək olmalıdırlar. Hiperaktivliyin gətirdiyi çətinlikləri keçə bilmək üçün uşaqlarının həkimi, psixoloqu və müəllimləri ilə mütəmadi əlaqə saxlamalıdırlar.
Qeyd edək ki, hiperaktivliyin əlamətləri uşaqlarda yeddi ayından əvvəl yaranmağa başlayır. Hiperaktiv uşaqlar diqqətini cəmləməkdə çətinlik çəkir və başqa uşaqlara nisbətən çox fəal olmalıdırlar. Bəzi hiperaktiv uşaqlarda isə diqqətini cəmləyə bilməmək, düşünmədən hərəkət etmək kimi Ardı »

Uşaqlarda inadçılıq, uşağın müəyyən bir məqbul səbəbi olmadan, bir hərəkətdə israr etməsi, davranışını, düşüncəsini, vəziyyətini dəyişdirməməsi şəklində təyin oluna bilər. İnadçılıq uşağın ruhsal inkişafının bir nəticəsidir və ən çox 3-6 yaş arasında özünü daha qabarıq şəkildə göstərir. Bu yaşlarda inadçılıq normaldır. Çünki bu dönəmdə uşağın mən duyğusu və azad olma duyğusu inkişaf edir. Məsələn, uşaq hər şeyi özü etmək istəyir, etdiyi şeylər xoşuna gəlir, ətrafından gələn reaksiyalara qarşı müqavimət göstərməyə başlayır. Öz varlığını hiss etdirməyə, qəbul etdirməyə çalışır. Özünə görə o həmişə haqlıdır.

İnadçılığın davranış pozuqluğuna çevrilməsinə maneə törətmək üçün mütəxəssislər bu nöqtələrə diqqət yetirməyin lazım olduğunu söyləyir:
• Uşaq böyüdərkən daha xoşgörüşlü, Ardı »

Uşağa erkən yaşda pulunu doğru xərcləmə ilə əlaqədar məlumat verilməli ki, yetkin olduğunda pulun dəyərini bilsin və öz impulslarını idarə edə bilsin.
Pul hamımız üçün qərar vermə, özümüzü idarə etmə, impulslarımızı nəzarət etmə və variantları qiymətləndirmə bacarıqlarımızla əlaqədar məlumat verən bir vasitə olaraq görülər. Uşaqlarda isə pul dediyimizdə cibxərcliyi, bayram cibxərcliyiləri, oyuncaq kimi anlayışları məlum etməklə birlikdə, fərqli demoqrafik xüsusiyyətlərə sahib mühitlərə də bağlı olaraq çox pul xərcləyən, heç pul xərcləməyən, pul anlayışını bilən və ya gec öyrənən uşaqlar kateqoriyaları ortaya çıxar. Bu istiqamətdə, uşağa pulun nə olduğunu və necə istifadə edildiyini öyrətmək, şəxsiyyət inkişafında əhəmiyyətli rol oynayar.

Üsküdar Universiteti Eiler Poliklinikası uşaq-Yetkin Ardı »