Haqqinda.az

Axtardığın haqqında - Hər gün yeni məlumat öyrən

Dunya ve tarixiDehqan

Dehqan - Antik və Erkən orta əsrlər dövründə mövcud olmuş ictimai təbəqə.

Bu ictimai təbəqə Sasanilər sülaləsinin hakimiyyəti dövründə böyük rol oynamışdır. Dehqan təbəqəsi haqqında bir sıra mülahizələr irəli sürülmüşdür. M.Ravəndi bu haqda yazır ki, əyanların ən aşağı təbəqəsini təşkil edən dehqanla öz malikanələrində yaşayırdılar. Onlar ancaq tərbiyə və geyim nöqteyi-nəzərdən əkinçilərdən fərqlənirdilər.

Sasanilərin hakimiyyətinin son dövründə geniş yayılmış dehqan termini ərəblərin hakimiyyəti dövründə də işlədilirdi. Bu nəsildən olan bir sıra əyalətlərin əyanları və siyasi xadimlər dehqan nəslindən olduqlarına görə fəxr edirdilər. Digər tərəfdən həmin termini ərəblərdən fərqlənmək üçün əsilzadəliyə nişanə kimi saxlayırdılar. Şərik adlanan mahal hakimləri də dehqanlardan təyin olunurdu.

Ərəb işğalları dövründə Ardı »

Dunya ve tarixiRumi təqvim

Rumi təqvim (türk. Rumi takvim) — təqvim, Osmanlı İmperiyasında 1840-cı ildən başlamaqla istifadə edilmiş və Türkiyə Respublikası zamanına — 1926-cı ilə qədər, istifadəsi davam etmiş rəsmi təqvim.Mündəricat [gizlə]
1 Tarixi
2 Qriqori təqviminə uyğunlaşdırılma
2.1 Osmanlı İmperiyasında 125 sayılı qanunla Rumi təqvimdə edilmiş dəyişikliklərə əsasən:
2.2 Türkiyə Respublikasında 698 sayılı qanunla Rumi təqvimdə edilmiş dəyişikliklərə əsasən:
2.3 Daha sonra
3 Era
4 Aylar
5 Qeydlər
6 Xarici keçidlər

[redaktə]
Tarixi

Osmanlı İmperiyasında 1839-cu ilə —Tənzimat dövrünə, qədər bütün islam ölkələrində olduğu kimi rəsmi təqvim Hicri-qəməri təqvimi idi. Hicri-qəməri təqvimin isə 33 ili təxminən 32 tropik ilə bərabərdir. Ay səhifələrinin dəyişməsinə əsaslanan Hicri-qəməri təqvim ili tropik ildən təx. 11 gün qısa Ardı »

Dunya ve tarixiOsmanlı-Səfəvi müharibəsinin II dövrü

Əsas məqaləs: Səfəvi-Osmanlı müharibəsi (1578-1590) və Səfəvi-Osmanlı müharibəsi (1723-1732)


1524-cü ildə Şah I İsmayıl vəfat etdi və oğlu Təhmasib şah oldu. Şah I Təhmasibin hakimiyyəti dövründə 1528-ci ildə özbəklər Xorasana hücum etdilər. Həmin il şah ordusuyla şərqə doğru hərəkət etdi və özbəkləri Herat yaxınlığında darmadağın etdi. Şahın şərqə səfərindən istifadə edən Luristan bəylərbəyi Zülfüqar xan üsyan qaldırdı və 1528-ci ildə Bağdadı aldı. Bununla əlaqədar şah Bağdadı mühasirəyə aldı və həmin il Bağdadı üsyançılardan təmizləyib Məhəmməd xan Türkməni Bağdad bəylərbəyi təyin etdi. 1531-ci ildə Təbriz bəylərbəyi Üləma xan Təkəli xəyanət edərək öz əsgərləriylə Osmanlıya qaçdı. Daha sonra Üləma xan Sultan I Süleymanı Ardı »

Dunya ve tarixiSultan Süleyman Qanuni

Sultan Süleyman Qanuni (osm. سليمانا اول‎, türk. Birinci Süleyman, Kanuni Sultan Süleyman) - Osmanlı dövlətinin 10-cu sultanı (1520-1566) və 89-cu İslam xəlifəsi. Sultan I Səlimin oğlu.

Osmanlı ədəbiyyatında Muhibbi, Qərb ölkələrində isə Möhtəşəm Süleyman adı ilə də tanınmışdır. Həmçinin, 10-cu Osmanlı sultanı olması ilə əlaqədar olaraq, "onluğu tamamlayan" mənasını verən Səibül Aşərəril Kamilət də adlandırılmışdır.

Atası, Sultan I Səlimin dövründə sahəsi 6 557 000 km² olan Osmanlı İmperiyası, I Süleymanın 46 illik hakimiyyəti ərzində 14 893 000 km²-ə çatmışdır (o cümlədən, Avropada 1 998 000 km², Asiyada 4 169 000 km², Afrikada 8 726 000 km²).

I Süleymanın dövründə dövlət idarəetməsində çox əhəmiyyətli dəyişikliklər Ardı »

Dunya ve tarixiYustinianlar sülaləsi

Yusinianlar sülalısi - illirik əsilli ailəyə mənsub 518-602 ci illərdə Bizans İmperiyasını idarə etmiş hökmdarlar sülaləsi. İlk imperator I Yusinian, sonuncu isə Mavriki olmuşdur. Sülalə 518 ci ildə qvardiya komandiri I Yusinin Anastasiyanın ölümündən sonra taxta çıxarıldıqdan sonra onun adı ilə adlandırılmışdır.

I Yusinin hökmranlıq dövrü 518-527 ci illərə təsadüf edir. Onu Böyük I Yustinian (527- 565) əvəz etmiş, ondan sonra isə hakimiyyətə Kiçik (II Yustin) (565-578) gəlmişdir. Ağıldankəm və sonsuz II Yustin frakiyalı qvardiya başçısı Tiberi oğulluğa götürərək onu sezar elan edir. I Tiberidən sonra səltənətə onun qızının əri Mavriki (582-602) çatmış olur. Ardı »

Dunya ve tarixiII Kosova döyüşü

Osmanlı türklərinə qarşı altıncı xaç yürüşü

17 oktyabr 1448-ci ildə müxtəlif Avropa dövlətlərindən yığılmış xaçlı ordusu ilə Osmanlı qoşunları arasında II Kosova döyüşü başlayıb. 70 minlik Xaçlı ordusuna macar hökmdarı Yanoş Hunyadi, 60 minlik Osmanlı türklərinə sultan II Murad (Mehmet Fatehin atası) başçılıq edirdi. Döyüşdən bir gün qabaq sultan Murad döyüş məsuliyyətini xaçlıların boynuna qoymaq və hərbi vəziyyəti öyrənmək məqsədilə Hunyadi Yanoşa 8 nəfərlik heyət göndərərək saziş anlaşması təklif etdi. Xaçlılar buna razı olmadı. 17 oktyabr sübh çağı başlayan döyüş ilk saatlarda yüngül hücumlarla davam etdi.
[redaktə]
38 cinahdan hücum

Günortadan sonra ordusunu 38 qola ayıran Hunyadi güclü hücuma keçdi, ancaq nəticəsi olmadı. Türklər də Ardı »

Dunya ve tarixiFətəli şah Qacar

Fətəli şah - (1797-1834) Qacar şahıMündəricat [gizlə]
1 Həyatı
2 Hakimiyyətə gəlişi
3 Yaradıcılığı
4 Övladları
5 Həmçinin bax

[redaktə]
Həyatı

Bаbа хаn (əsl аdı Fətəli хаndır. Ulu bаbаsının şərəfinə аdlаndırılıb) 1769-cu (hicri 1185-ci) ildə Аstrаbаdın Siyаhçаlındа dünyаyа qədəm qоymuşdu.

1834-cü ildə vəfat edib.
[redaktə]
Hakimiyyətə gəlişi

Qаcаr хаnın bаş nаziri (Sədrəzəm) Еtimаdəddövlə аdı ilə tаnınаn Hаcı Ibrаhim хаn Кəlаntər Irаn şаhının ölüm хəbərini Bаbа Yusif аdlı bir хidmətçi vаsitəsilə Ağa Məhəmməd şah Qacarın vəliəhdi Хаnbаbа Cаhаnbаniyə çаtdırdı. Bаbа Yusif məкtubu оnа Şirаzdа çаtdırdı. Iкi təzаdlı fiкri Хаnbаbа Cаhаnbаniyə bir məкtubdа çаtdırmаlı оlаn Hаcı Ibrаhim хаn Еtimаdəddövlə məкtubun əvvəlində оndаn əvvəl dеyilmiş bir şеir yаzdı. Bu şеir həyаtı tərк еtmiş şаhın Ardı »

Dunya ve tarixiİsrail – İordaniya sülh müqaviləsi (1994)

1994-cü il İsrail - İordaniya sülh müqaviləsi İsrail-İordaniya arasında davam edən müxtəlif problemlər və torpaq anlaşılmazlıqlarını həll etmək məqsədiylə imzalanmışdır. İki ölkə arasında yaşanan problemlərə görə cəmdə 18.3 milyard dollarlıq bir itki meydana gəlmişdir. Bu sülh müqaviləsi İsrail ilə Fələstin Milli Rəhbərliyi arasında davam edən Orta Şərq Barış Müddətinin bir qolu olmuşdur. Müqavilə 26 oktyabrda Arava Vadisinin (en: Arabah) cənub sərhədlərində imzalanmışdır. Bu müqavilə ilə İordaniya Misirdən sonra İsrail ilə əlaqələrini normallaşdıran ikinci Ərəb ölkəsi olmuşdur.
[redaktə]
Görüşmələrin arxa planı

Fələstin Milli Rəhbərliyi ilə İsrail arasında imzalanan 1993-cü il tarixli Oslo I Anlaşması, İordaniya-İsrail sülhünün də zəminini hazırladı. Bunun sayəsində uzun zamandır İordaniya ilə Ardı »