Haqqinda.az

Ve men oturub ona bele bir mektub yazdim.
" Oz boyuk sirrinizi mene acdiginiz ucun, mene biqeder etibar gosterdiyiniz ucun size tewkkurum edirem. Siz bir dost kimi menden soruwursuz: " Ne etmeliyem?" Men de azca heyat tecrubemi komeye cagiraraq size cavab yaziram: men sizin aile heyatiniz haqqda bawqalarindan da ewitmiwdim. Bu elbette arzuolunmaz haldi. Ancaq siz bunun ucun arvadinizi teqsirlendirmeyin. Cunki, o sizi hedsiz derecede sevir. Ozunuz etiraf edirsiniz ki, siz de onu xowlayaraq, isteyerek evlenmisiz! bundan bawqa sizin o cur oglunuz var! xowbextliyiniz ilk meyvesini vermiwdir! Dozun, cunki, o anadir. Siz oz sebrinizle ananin qelbindeki wubheleri mehv edin. Oz mehribanliginizla onun ureyine tesir edin. Eger men sizi sevseydim bele ondan ayrilib menimle evlenmeyinize razi olmazdim. Men oglunuzun anasinin yerinde oturub ozumu xowbext hiss ede bilmezdim. Derdinizden olseydim bele ede bilmezdim. Siz onu atsaniz o mehv olar. Halbuki o, anadir. O mualice olunub sagala biler. Siz onun tebibi olun. Dunyada mumkun olmayan iwi mumkun edin. Cunki, o anadir. O sizi sevir.
Bu sozleri yazarken ele bil ureyime yuzlerle iyne sancirdilar. Lakin men geri cekilmirdim. Men subut edecem ki...
Bu arada menim daxili nitqim qirildi. Ne oldu? Ne baw verdi? Bilmirem.
Lakin uzume cilenen sudan diksinib gozumu acdigim zaman ozumu dowemenin ustune yixilmiw gordum: Nazxanim yanimda oturub qollarimi ovurdu. Menim ayildigimi gorub:
- Ay bawina donum,- dedi, - sene ne olub?
- Hec ne
Telesik qalxib stolun ustunde yarimciq qalmiw mektubu goturub kitabin altina qoydum.
- Senin yanina gelirdim arakesmeye girende gordum bir wey tappildadi. Yuyurub gordum sensen. Bir yerin-zadin ezilmeyib ki?
Men elimi bawimin ardina surtdum:
- Hec ne olmayib, fikir verme mende herdenbir bele hallar olur. Yaxwi ki, sen gelib cixmisan.
- Indi ki, urekkecmen var, niye mene dememisen?
- Ne bilim... Adam utanir.
- Menden sene emanet hec vaxt ureyini qisma.
- Eh sen de... Ureyimi niye qisiram ki? Canimdan-zadimdan kecmiwem beyem?

Uzun esrlerden beri suyun hesretini cekmiw quzeyliler ele hevesle iwleyirdiler ki, baxanda adamin ureyi kovrelirdi. Men iwin bu qizgin vaxtinda Muradi periwan edeceyimden qorxaraq ona yazdigim cavab mektubunu qoynumda gezdirir, vermeye cesaret elemirdim. Her defe Muradla qarwilawanda o, sualedici nezerlerle uzume baxir, men ise pert olub susurdum.
Nehayet bir gun kendden medeniyyet evine geldiyim vaxt onunla rastlawdim. Salamdan sonra ikimiz de bir neçe saniye susub daniwmadiq. Axirda o gulumseyerek:
- Nuriyye xanim, gorunur siz mene cavab vermeyi de lazim bilmediz.
Men butun gucumu toplayaraq mektubu qoynumdan cixarib ona verdim ve kenardan bizi goren ola bileceyi barede duwunmeden onun elinden yapiwib:
- Murad, -deye titrek sesle picildadim,- meni bagiwla. Bawqa cur mumkun deyil. Mumkun olsaydi men canimi da senden esirgemezdim.
Sonra cevrilib hec bir weyi gormeden, duymadan medeniyyet evine getdim.

Bir gun medeniyyet evinde mewq zamani bir oglan qrim otagina girerek mene dedi:
- Seadet baci sizi gormek isteyir.
Ele bil ureyimi qirib saldilar yere. Tez qapini acib gordum dayanib arakesmede. Gulumseye-gulumseye yaxinlawdim
- Xow gorduk, Seadet baci,- deye el uzatdim.
Cavab vermedi, alt dodagini diwleri arasina sixib, keskin nezerlerle gozlerimin icine baxdi. Sonra dalbadal uzume iki sille cekdi.
- Derelerin iti! - deye qiwqirdi. Weherden bura ev dagitmaga gelmisen? Eliuwaqli anani erinden elemek isteyirsen?! Iki kendin arasina qan salirsan. Sen yonlu adam olsaydin bura gelib cixmazdin.
Ses-kuye hami tokulub gelmiwdi. Qulu Seadetin qabagini kesdi:
- Seadet! Seadet! -deye tekrar edirdi. - Axi men de, Agabeyim de sene dedik ki, sehv edirsen, Nuriyye xanim ele adam deyil.
- Cehennem ol! Godek koramal! Ele bu iwlerin hamisini eleyen sensen.
Qulu dali-dali cekilerek teeccuble soruwdu:
- Hansi iwlerin? Bu zaman
Neriman emi de gelib cixdi. Meselenin ne yerde oldugunu bilenden sonra gozlenilmeyen bir mehribanliqla:
- Yeke adamsan,- deye Seadeti mezemmet eledi.- Sene bele wey yarawmaz.
Qerenfil baci da gelinin elinden yapiwdi:
- Niye ortada hec ne olmaya-olmaya ozunu de, erini de camaat icinde biabir eleyirsen? Bu yaziq qizin ne gunahi var?
- Bu yaziq ele adam deyil
- Yaziq gelenden bizim ucun canindan-bawindan kecir.
- Yaziq ureyiaciq qizdi,-deye etrafimizdakilar selenirdiler.
Seadet ise qiwqirirsi:
- Haminiz yalan deyirsiz, haminiz ikiuzlusunuz. Siz bunu tanimirsiz. Bu gelenden beri Murad evden-ewikden didergin duwub. Bogazindan corek-su getmir. Bu menim erim ucun gah kitab gonderir, gah bilmezsiniz ne edir. Soruwun gorek bunun yad kiwiyle boyurtkenlikde ne iwi var idi?
Nazxanim:
- Aaz...aaz-dedi,- bir insafin olsun. Men gece-gunduz bu qizla bir yerdeyem. Niye havayi soz daniwirsan?
Lakin Seadet hec ne gormur, hec ne ewitmirdi.
Birden Murad adamlari o yan-bu yan ederek telesik yaxinlawib tutqun sesle:
- Gedek, Seadet,- deye yavawca qadinin qolundan yapiwdi.
Seadet evvelce kinli nezerle erine baxdi. Sonra birden elleri ile uzunu tutub honkurdu.
- Aparin iceride biraz sudan-zaddan verin sakit olsun-deye Neriman emi qawqabaqli halda dillendi.
Men Seriyyeye:
- Get, menim otagimda stolun yewiyinde valerian var, getir,-dedim
Qrim otaginda o taqetsiz halda stulun arxasina soykenerek aglayir, ele bil hec kesi gorub duymurdu.
Qulu suya bir neçe damci valerian tokub ona verdi. Genc qadin dermani alib icdi.

Bir gun de qrim otaginda tek oturdugum zaman qapi doyuldu. Gelen Seadet idi.
- Buyurun, eylewin
- Lazim deyil. Men bura oturmaga gelmemiwem.
- Ele ise men sizi dinleyirem.
- Eger yawamaq isteyirsizse, burdan cixib gedin. Size birce gun mohlet verirem.
- Birce gun cox azdir, Seadet xanim
- Yoxsa menim sozum size gulmeli gelir? Yoxsa siz menim adam oldure bileceyime inanmirsiz?
- Inaniram, Seadet xanim, inaniram.
- Ele ise gedin. Getdiyiniz yerden ona mektub falan yazmagi da duwunmeyin. Onu bilin ki, tekce ozunuzun yox, onun da olumune sebeb olarsiz. Bu saat men her bir weye haziram, ewidirsizmi, her bir weye !.
- Inaniram Seadet xanim.
- Yox, men sizin sesinizde qorxu hiss etmirem. Siz mene...
- Menim qorxmagim sizin neyinize lazimdi?
- Ona gore lazimdi ki, siz burdan cehennem olub gedesiz.
- Sehviniz var, Seadet xanim. Siz meni qorxutmaqla hec bir weye nail ola bilmezsiz. Sizinle menim ucun olum nedir ki?
- Meni ozunuze tay etmeyin
- Tay olmasaq da bunu demeye mecburam. Cunki, men de sizin kimi onu sevirem.
Onun gozleri dehwetle parlayib yirtici bir ifade aldi. Alt dodagini diwleri arasina sixib qezeble uzume baxdi.
Men ona biraz da yaxinlawib sakit sesle:
- Seadet xanim, burda olan sohbetlerin bir sirr olub olenecen oz aramizda qalacagina, birinci novbede erinize hec bir wey demeyeceyinize namusla soz verseniz men her ne olubsa hamisin size soylerem.
O meni dinlemeye bilmezdi.
El atib qapinin desteyinden yapiwaraq, batqin sesle emr etdi:
- Daniwin !
- Yox, soz vermesez daniwmayacam
- Soz verirem
- And icin
- Oglumun canina and icirem ne deseniz bu dord divarin arasinda qalacaq.
O qapidan aralanaraq stul cekib eylewdi, diger stulu da mene gostererek:
- Oturun daniwin,- dedi. Men onunla uz-uze oturaraq Muradla ilk goruwumuzu, bura gelerken yolda ona tesaduf etmeyimi daniwdim.
Sonra nitqimi bu sozlerle bitirdim:
- Men Guney qiwlaga gelen axwam onun evli oldugunu bildim. Bununla da her weye noqte qoyuldu. Sizin eriniz menim ona uzun zamandan beri beslediyim hissler baresinde hec ne bilmir, olenecen de bilmeyecek. Buna arxayin ola bilersiz. Ancaq sizden bir xahiwim var: kecmiwe gore meni teqsirlendirmeyin. Buna sizin haqqiniz yoxdur.
O, gozlerini menden cekmeden susurdu. Sukut ise meni daha berk sixirdi. Ona gore tekrar soze bawlayib dedim:
- Menim bawqasina oyud-nesihet vermekden zehlem gedir. Ancaq icaze versez size bir meslehet gorerdim?
- Buyurun
Indi onun sesinde yorulub elden duwmuw adamlara mexsus bir hal var idi.
- Qisqancliq hissini oldurun. Yoxsa gec-tez sizi mehv eder.
O, bawini awagi salaraq gucle ewidilecek sesle:
- Bacarmiram, - dedi.
- Bacarin! bunun ucun sizin her cur imkaniniz var. Siz gencsiz, gozelsiz. Sizin o cur oglunuz var. Muarad sizi xowlayib, isteyib evlenib. Sizin erinizin necib adam olduguna menim zerre qeder wubhem yoxdu. Ancaq siz merdi qova-qova namerd etmeyin. Menim sizin aile sirrlerinize toxunmaga haqqim yoxdu, ancaq vaxta ki, aramizda bele bir sohbet acilib, qoyun bir sual da verim. Onun bir er kimi sizinle reftari necedi?
O bawini qaldirib diqqetle uzume baxaraq:
- Bu barede hec bir wikayetim yoxdu.
- Evlendiyiniz muddetden beri o, bir er kimi size xeyanet edibmi?
- Yox.
- Bes ne isteyirsiz? Niye ozunuzu de, onu da mehv edirsiz? Niye xowbextliyinizin qedrini bilmirsiz?
O mene ele bir teeccuble baxirdi ki, ele bil dunyada gozlemediyi bir hadiseye rast gelmiwdi.
- Yaziq, kimsesiz bir qizin varligi ne ucun sizin yerinizi dar edir? Siz ondan ne pislik gormusuz?
Burda honkurtum daniwmaga imkan vermediyi ucun susub ellerimle uzumu qapadim. Men aglayirdim.
- Nuriyye xanim,- o, mulayim sesle dillendi,- her ne olub, olub. Men sizden uzr isteyirem.
- Lazim deyil! -deye ellerimi uzumden goturdum.- men bunu sizden teleb etmirem.
- Cox sagolun, men sizin bu fedakarliginizi qiymetlendirmeye bilmerem. Men qadinam, Nuriyye xanim, sizin ne cekdiyinizi hiss edirem. Meni bagiwlayin. Belke deliyem, belke xesteyem bilmirem. Anxaq ixtiyarim ozumde deyil. Men onu nefes aldigi havaya da qisqaniram. Isteyirem menden bawqa hec kes ona baxmasin. Bezen ele vaxt olur ki, geceler oyanib saatlarca ona tamawa edirem. Onun yuxuda sayiqlayib kiminse adini cekeceyini guman edirem. Men onu oz korpe balama bele qisqaniram. Gorursuz men ne qeder pis, ne qeder yaramaz bir mexluqam. Bezen aglayib uzr isteyirem. Bir daha onu incetmeyeceyime and icirem. Ancaq onun bir qadinla deyib-daniwdigini ewidende, gorende aglim bawimdan cixir. Ne dediyimi, ne etdiyimi bilmirem. Budur menim heyatim...
Men gozlerimin yawini silerek zarafatyana:
- Siz onu bir qeder az isteyin! -dedim- her wey qederinden artiq olanda...
- Men onu az isteye bilmerem.,- deye picildadi.
Men daha daniwmaq iqtidarinda olmadigimi hiss ederek:
- Seadet xanim, ureyimde size ve sizin erinize aid ne var idise hamisini bildiz. Bundan sonra men size daha bir kelme soz demeyecem. Ne cur isteyirsiz ele hereket edin. Qaldi menim burdan cixib getmek meselem. Onun size qetiyyen dexli yoxdu. Gederem, getmerem ozum bilerem. Rica edirem bir de bu barede mene emr vermek fikrine duwmeyesiz. Cay icmak isteyirsizmi?
- Cox sagolun. Mumkunse bir stekan su verin.
Qalxib su verdim men onun uzune baxmamaga caliwaraq saclarimi duzeldirdim. Nehayet muqessir kimi:
- Nuriyye xanim, sizden bir wey xahiw etmek isteyirem.
- Buyurun
- Sabah bize gelin. Evde tek olacam.
- Baw uste, eger vaxtim olsa , gelerem.
- Xahiw edirem, vaxt tapsaniz, Almurada deyersiz mawininda getirer, soz verirsizmi?
- Yaxwi
- Helelik. Gozleyecem.

Seheri mewqden sonra kimseye demeden piyada yola duwub Quzey qiwlaga getdim...