Haqqinda.az

Qum bazilikası — Qax rayonunun Qum kəndi ərazisində yerləşən IV–V əsrlərə aid üçnefli, günbəzli alban məbədi. Qədim Bizans memarlığındakı bazilika (latın dilində basilevs-hökmdar bazilika isə hökmdarın evi mənasını verir) tipində inşa olunduğu üçün elmi ədəbiyyatda Qum bazilikası da adlandırılır.Mündəricat [gizlə]
1 Tarixi
2 Memarlıq xüsusiyyətləri
3 Şəkillər
4 İstinadlar
5 Həmçinin bax
6 Xarici keçidlər

[redaktə]
Tarixi

Abidə ilk dəfə əsaslı şəkildə XX əsrin 40-cı illərində bərpaçı-memar Pyotr Baranovski[1] tərəfindən tədqiq olunmuş və bərpa işləri aparılmışdır. Moisey Kalankatuklunun "Albaniya tarixi" əsərində adını qeyd etdiyi Qomenk yaşayış məskənində inşa edilmiş məbədlə eyniləşdirilir. Fələstinli xristian missioneri Yeliseyin atəşpərəstlər tərəfindən öldürüldüyü yerdə Alban çarı III Mömün Vaçaqanın göstərişi ilə inşa olunduğu Ardı »

Tatev monastırı – Qərbi Azərbaycanın (indiki Ermənistan respublikası) Zəngəzur mahalının Gorus rayonunda, Tatev kəndi yaxınlığında alban [1] [2] [3] [4] məbədi.Mündəricat [gizlə]
1 Tarixi
1.1 Adın etimologiyası
2 Memarlıq xüsusiyyətləri
2.1 Kompleksə daxil olan binalar
3 İstinadlar
4 Həmçinin bax

[redaktə]
Tarixi

Rəvayətə görə burda ilk kilsə Apostol Faddeyin şagirdi Yevstafey tərəfindən tikilmişdir. [5] VII – IX əsrlərdə monastır kompleksi Sünik arxiyepiskopunun kafedralı olmuş, 1837 – ci ildə Eçmiədzin sinodunun qərarı ilə İrəvanyepiskopuna tabe edilmişdir. [6]

Məbəd əvvəl qara daşdan inşa edilmiş, 899 – 911 – ci illərdə həmin məbəd sökülmüşdür. Sökülən köhnə məbədin yerində yonulmuş daşdan iri günbəzli, beş qurbangahı olan gözəl məbəd ucaldılmışdır. Alban memarlığının Ardı »

Kiş kilsəsi – Şəki rayonunun Kiş kəndi ərazisində yerləşir. Bəzi müəlliflərə görə Qafqazın ilk [3][4] kilsəsidir. Müxtəlif dövrlərdə alban [5][6][7][8][9][10][11], gürcü və erməni kilsəsi kimi fəaliyyət göstərməsi haqqında bəzi fikirlər var.Mündəricat [gizlə]
1 Tarixi
1.1 Fərziyyələr
2 Memarlıq xüsusiyyətləri
3 Arxeoloji tədqiqatlar
4 İstinadlar
5 Ədəbiyyat
6 Xarici keçidlər
7 Həmçinin bax

[redaktə]
Tarixi

"Alban ölkəsinin tarixi"nə görə İsanın din qardaşı müqəddəs Yakov tərəfindən xristianlığı təbliğ etmək üçün Albaniyaya göndərilmiş Müqəddəs Yelisey əvvəlcə bir müddət Çola və Uti vilayətində missionerlik etmiş, sonra isə "Giş" adlı kəndə gedərək orada kilsə tikmişdir[12]. Müasir xristian ilahiyyətçiləri bu hadisənin b.e.nın 60-cı ilindən az sonraya təsadüf etdiyinə inanmaqdadırlar[13].

Nəinki Qafqaz Albaniyasının, hətta bütün Cənubi Qafqazın Ardı »

İsanın bakirədən doğulması Xristianlıq və İslamda qəbul edilən doktrinalardan biridir ki, onun da əsasında Məryəm ananın bakirə olduğu halda, möcüzəvi şəkildə İsanı dünyaya gətirməsi hadisəsi dayanır. Bu doktrina Xristianlıqda II əsrdən yayılmağa başlamış[1] və Roma Katolik, Şərq, Şərq Ortodoks, Protestant və Anqlikan kilsələri tərəfindən qəbul edilmişdir. Bu doktrina özündə iki əsas xristian inancını – “İsa Məryəm ana və Müqəddəs Ruhun törəməsidir” (Nikena inancı) və “İsa Bakirə Məryəm ana tərəfindən dünyaya gətirilmişdir” (Apostollar inancı) inanclarını birləşdirir. XVIII əsrdə Teoloji aydınlanma hərəkatına qədər, kiçik sektalar xaric olmaqla heç kim bu doktrinaya qarşı çıxmamışdır. [1]

Kanonik İncillər Matfey və Luka qeyd edirlər ki, Məryəm bakirə Ardı »

Alban xaç daşları — Azərbaycan xalqının əcdadları tərəfindən yaradılmış və Azərbaycanın maddi-mədəni dəyərləri sırasına daxil olan abidələr qrupu.[1]

Keçmişdə "böyük, şöhrətli və əhalisi sıx ölkə olan"[2] Qafqaz Albaniyasının erkən xristian xatirə memarlığı və incəsənətinin təşəkkülü və inkişafı maraqlı, olduqca orijinal bir yol keçmişdir. VII–IX əsrlərdə Qafqaz Albaniyası Cənubi Qafqazın siyasi və mədəni həyatının bütün sahələrində aparıcı rol oynamışdır.[3][4][5]

Orta əsr Albaniyasında qədimdən dini və qəbirüstü simvol rolunu oynayan, həllində şaquli xatirə işarəsinin obrazı təcəssüm olunmuş çoxlu memorial abidələr (menhir, fallik obraz, qadın və kişi tanrıları və sərhəd nişanəsi) məlumdur. Bu sadə və çox yayılmış dəfn abidələri dünyanın modeli kimi qavranılırdı.[6] Lakin onlar təkcə Ardı »

Arxangel (yunan. Αρχάγγελος — mələklərin başçısı) — iudaizmdə və xristianlıqda mələklərin ali dərəcəsi; “səma iyerarxiyası”na görə mələklərin 9 dərəcəsindən 8-cisi. Ardı »

Alman lüteran kilsəsi — Azərbaycanın Gəncə şəhərində tarixi-memarlıq abidəsi.Mündəricat [gizlə]
1 Tarixi
2 İstinadlar
3 Xarici keçidlər
4 Həmçinin bax

[redaktə]
Tarixi

Bu kilsə XIX əsr tarix-memarlıq abidəsidir. Bina 1885-ci ildə almanlar tərəfindən lüteran kilsəsi kimi inşa edilmişdir. Belə ki, 1826-1828-ci illər Rusiya-İran, 1828-1829-cu illər Rusiya-Türkiyə müharibəsindən sonra Gəncə vilayətinə almanlar köçürülmüşdür. 1818-ci ildə Gəncəyə gətirilən almanların bir qrupuna Gəncəbasarda ən məhsuldar yer sayılan, vaxtilə Cavad Xana məxsus, 1813-cü ildə müsadirə edilmiş 4498 desyatin torpaq sahəsi verilib. Gəncədə yaşayan almanlar 1941-ci ilin avqustuna kimi bu ərazidə yaşamışlar. 1897-ci il məlumatına görə Gəncə qəzasında 3086, şəhərdə isə 103 nəfər alman yaşayırdı. Təbii ki, uzun müddət Gəncədə yaşayan Ardı »

Gavurqala kilsəsi - Ağdam rayonunun Sofulu kəndində, Gavurqala şəhər xarabalığında 1958 – ci ildə aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı aşkar edilmiş qədim alban kilsəsi.Mündəricat [gizlə]
1 Tarixi
2 Memarlıq xüsusiyyətləri
3 İstinadlar
4 Həmçinin bax

[redaktə]
Tarixi

Məbəd VI – VII əsrlərə aid edilir və ağ daşdan inşa edilmişdir. Bina birneflidir, tağtavanlarla və qoşaçatılı kirəmit damla örtülmüşdür. Məbədin şərqində eninə görə ibadət zalına bərabər olan uca döşəməli apsis vardır.

Şimaldan binaya düzbucaqlı otaq birləşir. Zalın uzunluğu 11,95 metr, eni 5,25 metrdir. Müstəqil girişin olmaması təsdiq edir ki, zala birləşmiş düzbucaqlı otağın kilsəyə əlavə tikili olması şübhəsizdir. Binada cənuba və qərbə iki giriş vardır. Bu cəhət Qafqaz Albaniyasının sitayiş Ardı »