Haqqinda.az

Azərbaycanda orta əsrlərə aid şəhər-qaladır.Bərdə-Tiflis ticarət yolu üzərində(Bərdə-Gəncə-Xunan-Kəndmanoğlu-Tiflis) yerləşirdi.Ərəb müəlliflərindən Müqəddəsi,İdrisi,İstəxri və başqaları öz əsərlərində bu qala haqqında məlumat veriblər.Müqəddəsinin məlumatına görə Xunandan Kəndaman oğlu qalasına 1 mərhələ(təqribən12.5 km) Kəndman oğlu qalasından Tiflisə 2 mərhələ yol idi.Ehtimal ki,qalanın əsl adı Kardman katiblər tərəfindən Kəndman kimi yazılıb.Alman şərqşünası İ.Markvartın fikrincə Kəndman oğlu qalası Kürlə Xram çayının qovuşduğu yerdə indiki Qızqala xarabalıqlarının yerində olub. Ardı »

Ləqəbin məşhur daşıyıcıları[redaktə]
İbrahim xan Qırxlı-Avşar, Nadir şahın qardaşı.
Məhəmmədqasım xan Qovanlı-Qacar
İbrahim xan Qovanlı-Qacar
Əli xan Dəvəli-Qacar Ardı »

Ualli – Manna dövlətinin beşinci hökmdarı, hökmdar Ahşerinin oğlu. Ualli atası üsyançılar tərəfindən öldürüldükdən sonra hakimiyyət gəlmişdir. O, Ahşeridən fərqli olaraq Assurla olan münasibətləri qaydaya salmağa çalışmış, oğlu Erisinini və qızını Assur hökmdarına girov göndərdi. Buna cavab olaraq Aşşurbanapal Mannaya özünün sülh elçisini göndərmişdi.[3]

Aşşurbanapalın "B silindri"ndəki kitabəsində Uallinin hakimiyyətə gəlməsi haqqında deyilir:

"[Aşşur və] İştar mənim hökmdarlığıma hörmət etməyən Ahşerini onun qullarının əlinə verdilər. Onun [ölkə adamları] ona garşı qiyam qaldırdılar və onun meyitini küçəyə atdılar. Sonra onun oğlu Ualli onun taxtına əyləşdi." Ardı »

Coğrafiya[redaktə]
Dedza ölkənin üç bölgəsindən biri olsan Mərkəz bölgəsinə aiddir. Mahalın mərkəz şəhəri mahalla eyni adı daşıyan Dedza şəhəridir. Mahal şərqdə Malavi gölü və Mangochi mahalı, cənubda Ntcheu mahalı və Mozambik, şimalda Salima mahalı], qərbdə Lilongwe mahalı ilə qonşudur.

Əhali[redaktə]
Dedza mahalında 623,789 nəfər yaşayır.

Şəhərləri[redaktə]
Dedza Ardı »

Sarvan döyüşü — Şabran rayonunun "Sarvan" stansiyasında baş vermiş döyüş.

XI Qızıl Ordunun gəldiyi qatar Qaçaq Mayılın rəhbərlik etdiyi dəstəsi tərəfindən "Sarvan" stansiyasında məcburi saxlanılıb. Sayca qeyri-bərabər gedən bu döyüşdə Qızıl Ordu xeyli canlı qüvvəsini itirmişdir Ardı »

Həyatı[redaktə]
Pirqulu xan Qulu xan oğlu əvvəlcə Ağa Məhəmməd şaha, sonra Fətəli şaha xidmət etmişdi. Оrdu başçısı, sərkərdə idi. "Xacə şah" əsərində оnun haqqında geniş məlumat var. Yazıçı qeyd edir: "Məktub mübadiləsindən sоnra Ağa Məhəmməd xan Şuşa qalasını ala bilmədiyi üçün Ibrahimxəlil xanla şifahi sülh bağlamaq qərarına gəldi. Ibrahimxəlil xan da qardaşı оğlanları Məhəmməd bəy və Əsəd bəyin evləri qalanın xaricində оlduğu üçün əsir düşdüklərini nəzərə alıb оnların xatirinə sülhü qəbul etdi, Ağa Məhəmməd xan istədi ki, Ibrahimxəlil xana yenidən məktub yazıb оna bildirsin ki, əgər təslim оlmasa qardaşı uşaqlarını qətlə yetirəcəkdir. Lakin оnun sərdarlarından biri, əvvəllər Ibrahimxəlil xanla dоstluğu оlan Pirqulu Ardı »

Xəlifət əl-xüləfa -("xəlifələr xəlifəsi") Səfəvi-Ərdəbil təriqətinin geniş yayılmış nümayəndələr şəbəkəsinin başçısı idi (xüləfa - ərəbcə "xəlifə" sözünün cəm halıdır). Əslində o, Səfəvi təriqətinin bütün fəaliyyətini istiqamətləndirir və ona nəzarət edirdi. Öz nümayəndələrinin yaxşı təşkil edilmiş xidməti sayəsində Səfəvilər Azərbaycanı, indiki Ermənistan ərazisini, Kiçik Asiya və İranın şimal vilayətlərini əhatə edən geniş ərazilərə səpələnmiş qızılbaş tayfalarını öz tərəflərinə çəkib şiəlik bayrağı altına toplaya bildilər. Beləliklə, xəlifət əl-xüləfa idarəsi ŞeyxSəfiəddin tərəfindən əsası qoyulmuş "Səfəviyyə" təriqətinin teokratik təşkilatının qalığı idi.

V.F.Minorskinin göstərdiyi kimi, hakimiyyətə gələn Səfəvilər ikili idarəçiliklə qarşılaşdılar, onlara başçılıq etdilər. Onlar "krallar kimi öz sələflərinin (əsasən, Ağqoyunluların) idarəetmə sistemini irsən qəbul etdilər. Onlar Ardı »

Tarixi[redaktə]
Qaradağ xanlığının inzibati-ərazilərindən biri də Kəleybər mahalıdır. Mahal şərqdən Kərmədüz, cənubdan Yaft, qərbdən, şimaldan Keyvan mahalları ilə həmsərhəddir. Mərkəzi Kəleybər qəsəbəsi idi.

Ünlü tarixçi Həmdullah Qəzvini “Nüzhət əl-Qulub” adlı əsərində yazır: “Kəleybər və yaxud Kələntər əyalət şəhəri olub, ormanlıqlar və uca dağlar arasında yerləşir. Orada böyük bir istehkam var ki, ayağından götürülür. Məhsulu taxıl, üzüm və meyvəcatdır. Əhalisi qarışıqdır. Burda şafii məzhəbli türklər və talışlar yaşayırlar. Dəftərə görə vergisi 3000 dinardır” [1]

Kəleybər mahalında bir neçə memarlıq abidəsi var. Bunların biri Özi kəndində yerləşən Şeyx Abdulla Ənsarinin məqbərəsidir.

Kəleybərdən 13 kilometrlik məsafədə yerləşən Peyğan qalası Sasanilər dövründə tikilib. El arasında bu qalaya “Yezid qalası” Ardı »