Haqqinda.az

Salarilər dövləti — 941-981-ci illərdə indiki Azərbaycan ərazisində Gilan hakimi Mərzban ibn Məhəmməd tərəfindən yaradılmış, paytaxtı Ərdəbil şəhəri olan tarixi dövlət.

Tarixi[redaktə]
X əsr Azərbaycanın siyasi tarixində mövcud dövlətlərin möhkəmlənməsi və yenilərinin yaranması dövrü olumuşdur. Burada hakimlik edən sülalələr müsəlmanların mənəvi-siyasi rəhbəri xəlifəyə zahiri itaətlərini saxlayır, lakin bir sıra hallarda siyasi hakimiyyəti ələ keçirirdilər. Azərbaycanda çəkişmələrdən istifadə edən Deyləm (Gilan) hakimi Mərzban ibn Məhəmməd axırıncı Saci hökmdarı Deysəmə (Sacilər dövlətində hakimiyyəti ələ keçirən qulam) 941-ci ildə qalib gəlib ölkənin paytaxtı Ərdəbili ələ keçirdi. Mərzban ibn Məhəmməd Salarilər (941-981) sülaləsindən olduğu üçün bu dövlət Azərbaycan tarixində Salarilər dövləti kimi tanınır. Mərzban ibn Məhəmməd çətin Ardı »

Skiflər (burada təkcə işquzlar deyil, eyni zamanda saklar da nəzərdə tutulur) Ön Asiyada əsasən iki ərazidə Urartu dövlətinin Cənubunda (Hubuşkiya vilayəti) və Manna dövlətinin Şimalında məskunlaşmışdılar. Tədricən bu iki mərkəz vahid dövlətdə birləşdirilmiş və e.ə. VII əsrin ortalarında vahid Skif çarlığı (Sak-skif-kimmer dövləti) yaradılmışdı. E.ə. VII əsrin ortalarında bu dövlətin hökmdarı Tuqdamme olmuşdur. O, "sak və kuti ölkəsinin hökmdarı" rütbəsini daşıyırdı. Tuqdamme e.ə. VII əsrin 60-50-ci illərində Aşşurbanipal ilə müqavilə bağladı, lakin Kiçik Asiyadakı döyüşlərin birində həlak oldu.

Skif çarlığı tarixdə ilk dəfə Azərbaycanın hər iki hissəsini birləşdirən dövlət idi. Bu dövlət həmçinin Qərbi Azərbaycan ərazisində də ilk dövlət idi.

Skif çarlığının mərkəzinin Ardı »

Qubadakı kütləvi məzarlıqda aşkar edilən iki arx skeletlərlə doludur. Bu, ermənilərin 90 il əvvəl Qubada soyqırım həyata keçirdiyini sübut edir. İnanın ki, dəhşətdən burada işləyə bilmirik. Hər qarış torpaqda görünməmiş vəhşiliklə rastlaşırıq

. Bu sözləri APA-ya açıqlamasında Qubada aşkar edilən kütləvi məzarlıqda tədqiqat aparan ekspedisiyanın rəhbəri Qəhrəman Ağayev deyib.

Qubada tədqiqat aparan ekspedisiyanın yekun arayışı bu gün instituta təqdim olunub. Sümüklərin antropoloji tədqiqatı onların müsəlmanlara aid olduğunu təsdiqləyib

Bu sözləri APA-ya eksklüziv açıqlamasında Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun direktoru Maisə Rəhimova deyib. M. Rəhimovanın bildirdiyinə görə, bu məzarlıq ermənilərin 1918-ci ildə Qubada törətdikləri qətliamların üzə çıxan bir hissəsidir.

Quba ərazisində, Qudyalçayın sağ Ardı »

Əbd ür-Rəhman ibn Rəbiə ərəb: (عبدالرحمن بن ربيعة‎) erkən Xilafət dövrü ərəb sərkərdəsi. Ehtimal ki, xəlifə Ömərin vaxtında Xilafətin Azərbaycanda hərbi canişini Salman ibn Rəbiə əl-Bəhilinin qardaşıdır.

Təbəriyə görə 642-643-cü ildə xəlifə Ömər Dərbəndə Surakə ibn Əmri göndərdi. Surakə ordusunun qabaq dəstəsi Əbdürrəhman ibn Rəbiə əl-Bəhilinin komandanlığı ilə şəhərin hasarları yanında Bukeyr ilə birləşdi. Surakənin ölümündən sonra xəlifə Dərbənd yaxınlığındakı sərhəd xəttinə Əbd-ür-Rəhman ər-Rəbiəni təyin etdi və ona əmr etdi ki, xəzərlərə qarşı çıxsın. Ərəb atlıları əl -Beyda şəhərinə çatıb onu işğal etdilər.Lakin Bələncər yaxınlığında xəzərlər ərəbləri məğlub etdi və onların komandanı Əbd-ür-Rəhman ər-Rəbiəni öldürdülər. Ardı »

Sotk məliklərinin malikanəsi Böyük Məzrə kəndində yerləşirdi.

Şahənşah (III Həsənin oğlu)
Saytun (Seyti) – XV əsrin əvvəlləri
Ulubəy
Ulubəyin adı ilə nəslin ondan sonrakı nümayəndələri Ulubəyoğulları (erməni dilinə uyğunlaşdırılmış Ulubəyants) soyadını daşıyırdılar.

Mirzəcan – 1502-ci ildən
Məlikbəy – 1580-ci ilə kimi
Şahnəzər
Övri – 1621-ci ildə vəfat edib.
Kamal
Astvaçapov – 1650-ci ilə kimi
Məlikbəy – 1670-ci ilə kimi
Şahnəzər – XVII əsrin sonları
Vərəndə məlikləri
Vərəndə məliklərinin malikanəsi Xocalı rayonunun Çanaqçı kəndində yerləşir.

Mirzə bəy – XVI əsrin sonları, Sotk hakimi Şahnəzərin qardaşıdır.
I Məlik Baqi
I Şahnəzər
II Məlik Baqi
Məlik Hüseyin – 1736-ci ildə vəfat edib.
Hovsep
II Məlik Şahnəzər Ardı »

I Smbat Saak - (doğum tarixi bilinmir — 998) – Sünik knyazlığının 987-ci ildən hakimiyyətdə olan ilk müstəqil knyazı.
Knyaz I Smbat Sünik sülaləsindən olan Aşot Süninin dörd oğlundan biri – Saak Süninin oğludur. O, 963 - cü ildən 976 – cı ilə kimi Həkəri çayına qədər olan əraziləri – Çxuk və Balk havarlarını idarə etmişdir. 976 – cı ildən Sünik sülaləsinin varisi kimi Sünik taxtında əyləşmiş və 980 – ci ilə kimi Ani çarlığının vassalı kimi Süniki idarə etmişdir. 987 – ci ildə Azərbaycan ərazisindəki digər iki feodal dövlətinin - Rəvvadilər sülaləsindən Əbülhicanın və Xaçın knyazlığının dəstəyi ilə Sünik knyazlığının müstəqilliyini Ardı »

Qala Şəki rayonunun Küngüt kəndində yerləşir.Çay daşlarımdan tikilən,o qədər də böyük olmayan qala dairəvi planda inşa edilib.Qalanın ərəblərin Azərbaycanda hakimliyi dövründə gözətçi məntəqəsi kimi tikildiyi güman edilir. Ardı »

Skiflərin Azərbaycan ərazisində harada möhkəmlənmələri və öz dövlətlərini qurmaları hələ də mübahisəli məsələlərdəndir. Lakin Assur mənbələrindən biz bilirik ki, onlar Manna dövlətini hansısa Şimal əyalətlərində məskunlaşmışdılar. Assur hökmdarı Asarxaddonun (e.ə. 680-669) dövrünə aid məlumatda bu barədə danışılarkən "mannalar ölkəsinin əyalətində yaşayan skiflər" ifadəsi işlədilir.

Yazılı mənbələrin məlumatlarını təhlil edən İ.M.Dyakonova görə, skiflərin məskənini Manna torpaqlarının Şimal sərhəddində, Araz çayı rayonu və Şimala doğru Qərbi Azərbayan (indiki Ermənistan) və Azərbaycanın Qərbində lokalizə etmək lazımdır. Q.Qeybullayev də skif hökmdarlığının lokalizəsini bu cür verir.

İ.H.Əliyev də skif hökmdarlığını qismən Azərbaycanın Şimal, qismən də Cənub ərazisində yerləşdirir. O, belə hesab edir ki, skiflər özlüyündə yerli türklərlə müqayisədə Ardı »