Haqqinda.az

E.ə. 328-ci ildə yaranmış Atropatena dövlətinin ilk hakimi Atropat hesab edilir. Araz çayından cənubda yerləşən əraziləri əhatə edən Atropatenanın paytaxtı Qazaka idi. Atropatenada əkinçilik, heyvandarlıq və sənətkarlıq yüksək inkişaf etmişdir.[1], [2].

Ölkədə iri şəhərlər mövcud idi, ölkədaxili və beynəlxalq ticarət əlaqələri durmadan inkişaf edirdi. Atropatenada dövlət dini Zərdüştlük olmuşdur. Er.əvvəl III əsrin 20-ci illərində Artabazanın dövründə ölkənin əraziləri xeyli genişlənərək Xəzər dənizindən Kiçik Asiyaya qədər böyük bir ərazini əhatə etmişdir. Həmin illərə Parfiya imperiyasının (er.əv. 248-227) güclənməsi də təsadüf edir. Özlərinə Mərkəzi Asiya, Cənubi Qafqaz, İran və Mesopotamiyanın bir sıra əyalətlərini tabe etdirərək bu dövlətin hökmdarları qəsbkar siyasət yürüdürdülər. Bu işdə onların Ardı »

Zərdüştilik ənənəsinə görə, "Avesta"nın əvvəlki əsrlərdə mövcud olmuş nüsxələrindən biri Makedoniyalı İsgəndər tərəfindən yandırılmışdır.

Bizə məlumdur ki, hələ e.ə. IV əsrin son rübündə yunan alimi Feopomp Makedoniyalı İsgəndərin tapşırığı ilə zərdüştilik dininin qədim kitablarını öyrənirdi. Plini [1] məlumat verir ki, zərdüştlik dininin ən yaxşı bilicilərindən biri olan Hermippin (e.ə. III əsr) sözlərinə görə, zərdüştiliyin müqəddəs kitabları özündə 2 milyondan artıq misranı ehtiva edirdi. Maraqlıdır ki, ənənəyə əsasən Sasani hökmdarı I Şapur əsli itirilmiş, lakin tərcümələrdə və xüsusilə qədim yunan dilinə (Dekartda iddia edilir ki, "Avesta"nın və ya onun ayrı-ayrı hissələrinin qədim yunan dilinə tərcüməsi vardı) tərcümədə mühafizə olunmuş "Avesta"nın kitablarını pəhləvi dilinə Ardı »

Qalanın sol sahil hissəsində aparılan arxeoloji araşdırmalar zamanı əldə edilən gil qab parçaları burada Orta Tunc dövründən başlayaraq, Dəmir dövrünədək yaşayış olduğunu göstərir.

Qalanın yerləşdiyi ərazinin təbii cəhətdən müdafiə olunmasına baxmayaraq, bu ərazi relyefə uyğun olaraq qala divarı ilə əhatə olunmuşdur. Arxeoloji qazıntı işləri aparılmadığından divarların tikildiyi dövrü müəyyənləşdirmək çətindir. Lakin, memarlıq xüsusiyyətlərinə əsasən demək olar ki, qala divarları, başlıca olaraq, iki dövrdə inşa edilmişdir. Birinci dövrə aid tikintiləri təqribən e.ə. II minilliyin ortalarına və ikinci yarısına aid etmək olar. Bu divarlar uzunsov formalı yerli daş bloklardan inşa edilmişdir. Divarların xarici tərəfində birtərəfli çıxıntılara rast gəlinir. Diş biçimli belə çıxıntılara Çalxanqalada da Ardı »

İranzu – Cənubi Azərbaycan ərazisindəki kiçik çarlıqları və vilayətləri birləşdirərək mərkəzləşdirilmiş Manna dövlətinin əsasını qoymuş hökmdar, Manna hökmdarları Aza və Ullusununun atası.

Manna özünün ən parlaq çiçəklənmə dövrünə, görünür hökmdar İranzunun sələfləri və onun öz hakimiyyətinin əvvəllərində çatır.İranzunun sələflərinin adları bizə məlum deyildir, belə ki, həmin dövrdə Manna ilə daha çox toqquşan Urartu hökmdarı öz kitabələrində Manna hökmdarlarının adlarını çəkmirlər.

İranzunun hakimiyyəti dövründə Manna dövlətində vilayət hakimləri zəiflədilərək pərakəndəliyə son qoyulmuş və dövlət mərkəzləşdirilmişdir. Lakin bu hökmdarın hakimiyyətinin son illərində (e.ə.714) Zikirta vilayətnin hakimi Mettati Urartu hökmdarı I Russanın təhriki ilə İranzunun hakimiyyətinə qarşı çıxaraq üsyan qaldırmışdı. Bu üsyanı yatırmaqda onu müttəfiqi Assur Ardı »

Həyatı[redaktə]
Məhəmmədhəsən xanın iкinci оğlu Hüsеynqulu xan 1751-ci ildə Astrabad civarında dünyaya bоy göstərmişdi.

Hüsеynqulu xan Kərim xan Zənd tərəfindən Damğanın haкimi оlmuşdu. Sоnra qiyam qaldırıb müstəqilliyini еlan еtmişdi.

Pоlкоvniк Qоld Smit Hüsеynqulu xanın öldürülməsi barədə bеlə yazır: «Кərim xan Zənd gördü кi, Cahansuz şahın öhəsindən gələ bilmir. Оnun üstünə qоşun çəкəsi оlsa, gərəк milyоnlarla pul xərcləyə və özü də Astarabada gеdə. Оna görə qərara gəldi кi, bir nəfər qatil göndərsin. Оna görə Əli xan Dəvəlini hüzuruna çağırıb оna dеdi: «Nə qədər pul istəsən, sənə vеrəcəyəm, bu şərtlə кi, Hüsеynqulu xanı öldürəsən. Оna tapşırdı кi, Astarabada çatanda özünü ipəк taciri кimi qələmə vеrsin».

Əli xan Ardı »

Dzirav çölündə döyüş — 371-ci ildə Sasani və Roma arasında baş vermiş döyüş.

Roma imperatoru Valent Armeniyada təsirini bərpa etmək istəyir. II Şapur Armeniyaya qoşun çəkir Alban hökmdarı Urnayr sasanilərin mütəffiqi kimi çıxış edirdi.

Nəticədə Albaniya Uti, Sakasena, Girdiman və Kolt vilayətlərini müvəqqəti olaraq itirib. Ardı »

"Azərbaycanın qədim tarixi" şöbəsi
"Azərbaycanın orta əsrlər tarixi" şöbəsi
"Azərbaycanın yeni tarixi" şöbəsi
"Azərbaycanın müasir tarixi" şöbəsi
"Əliyevşünaslıq" şöbəsi
"Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin tarixi" şöbəsi
"Azərbaycanın beynəlxalq əlaqələri tarixi" şöbəsi
"Azərbaycanın tarixi coğrafiyası" şöbəsi
"Qafqaz tarixi" şöbəsi
"Əhali tarixi və tarixi demoqrafiya" şöbəsi
"Qarabağ tarixi" şöbəsi
"Azərbaycan diasporu" şöbəsi
"Ümumi tarix" şöbəsi
"Tərcümə və Nəşriyyat işləri" şöbəsi
İnformasiya mərkəzi Ardı »

Araz
Kür
Qudyal - Azərbaycanda çay. Quba və Xaçmaz rayonları ərazisindən axıb Xəzər dənizinə tökülür.
Uzunluğu 108 km, hövzəsinin sahəsi 799 km²-dir. Başlanğıcını Böyük Qafqaz silsiləsindəki Tufan dağının şimal yamacından (3000m) alır. Dağlıq sahədə çaya, soldan Doqquzul (uzunluğu 12 km), sağdan isə Ağçay (uzunluğu 24 km), qoşvuşur. Quba şəhərindən aşağı çay iki qola ayrılır: sağ qolu Qudyal, sol qolu isə Qimil adlanır. Axımının əsas hissəsi qar suları hesabına əmələ gəlir: 50%-ni qar, 32%-ni yeraltı, 18%-ni isə yağış suları təşkil edir. Qar suyu hesabına çayda aprel-iyul aylarında böyük daşqınlar əmələ gəlir. Bu dövürdə illik axımının 60-75%-i keçir. Orta illik su sərfi 6,85 kub m/san-dir. İllik Ardı »