Haqqinda.az

Boşanmış cütlərin uşaqlarında davranış problemləri, vərdiş pozuqluqları, ətrafla əlaqələrdə pozulma və inkişafın dayanması kimi bir sıra problemlər müşahidə edilə bilər. Ancaq problemli bir evliliyi davam etdirmək də uşaq üzərində ən az boşanma qədər mənfi bir təsir edəcək. Prof. Dr. Sədat Özkan, boşanmanın uşaqlar və gənclər üzərindəki təsirlərinə istiqamətli sualları cavabladı.
Hər uşaq boşanmaya mütləq reaksiya verərmi?
Uşaqlarda boşanma sonrası uyğunlaşmazlıq əlamətləri uşağın yaşına, ana və atayla olan əlaqəsinə və cinsiyyətinə görə fərqliliklər göstərər. Uşaqların boşanmaya verdikləri reaksiyalarda fərqlilik müşahidə edilsə də ortaq olaraq tündxasiyyətlik, xasiyyətsizlik, narahatlıq, narahatlıq, təcavüzkarlıq və davranış pozuqluqları sayıla bilər.
Uşaqda mərhələli reaksiya
Araşdırmalara görə; boşanma sonrasında uşaqların uyğunlaşma Ardı »

Mütəxəssislər "İkinci uşaq sahibi olmaq üçün doğru zaman nədir?" sualına dəqiq bir cavab tapa bilməsələr də ümumi hər qadının ikinci bir uşaq sahibi olması üçün 2 ilə 4 il arasında gözləməsi.

Edilən araşdırmalara görə yenidən körpə sahibi olmaq üçün son körpənizin doğumundan sonra 18- 23 ay arası gözləmək yeni körpənin sağlamlığı üçün ən yaxşısı. İki hamiləlik axtarsının 17 aydan az bir müddət olması az kilolu körpə sahibi olma riskini artırır. Bu risk iki hamiləlik arası əgər 6 aydan az isə ən yüksək nisbətdə görülür. Mütəxəssislər ananın əvvəlki hamiləliyindən sonra yaşadığı stressdən xilas olması və bədənində lazımlı qidaları geri qazanması üçün zamana Ardı »

Müsahibimiz "Narınc” Uşaq Psixologiya Mərkəzinin rəhbəri Narınc Rüstəmovadır.

- Narınc xanım, erkən yaşlardan uşaqların nitq bacarıqlarını inkişaf etdirmək və bu sahədə müşahidə olunan gerilikləri aradan qaldırmaq üçün nə etmək lazımdır?
- Nitq bacarığının formalaşması üçün psixi inkişaf normal səviyyədə olmalıdır. Nitq, qarşısındakı insanın dediklərini eşitmək, anlamaq ,cavabı beyində hazırlayıb səsləndirmək kimi mürəkkəb bir prosesdir. Bu prosesin yaranması üçün səs və tənəffüs sistemi, artikulyasiya orqanları düzgün koordinasiyalı işləməli, eşitmə, görmə, hərəki bacarıqlar, emosiyalar lazımi qədər inkişaf etməlidir. Hər bir uşaq məlum yaş dövrlərində müəyyən bilik, bacarıq və vərdişlərə yiyələnməlidirlər. Bu bacarıqlara sahib olmamaq inkişafdan geri qalmaqdır. İnkişaf geriliyi özünü müxtəlif sferalarda göstərir: əqli, nitq, Ardı »

Doğru nömrə
Doğru nömrə çox əhəmiyyətli… Çox kiçik ya da çox böyük olan ayaqqabılar səhv basmağa və ayaqda deformasyona səbəb ola bilir… Bunlar da uzun vəd edə düzəldilməsi lazım olacaq çətinliklər yaradır.

Böyümə təqibi sizin işiniz
Uşaq ayaqları çox elastik olduğu üçün uşağınız ayaqqabısı sıxsa da şikayət etməyə bilər, buna görə bunu izləmək sizin işiniz. 1-3 yaş arası uşaqlarda 8-10 həftədə bir, 3-6 yaş arası uşaqlarda 4-6 ayda bir ayaqların böyüyüb - böyümədiyini nəzarət etmək lazımdır. 3-6 yaş arasında uşağın ayaqları sənədə 2-3 nömrə böyüyə bilir. Məktəb uşaqlarında isə bu böyümə ildə 1 ya da 2 nömrə olur.

Günortadan sonraları
Ayaqqabı almağa uşaqla birlikdə Ardı »

Uşağın düzgün şəkildə əmizdirilməsi ananın orqanizmində gedən laktasiya prosesinin düzgün formalaşması, uşağın doyuzdurulması, ananın döş giləsinin müxtəlif zədələnmələrdən qorunması üçün çox vacibdir.

1. Uşağı düzgün əmizdirmək üçün ana, ilk növbədə, öz döşünü düzgün saxlamağı öyrənməlidir ki, əmizdirmə vaxtı uşaq onu asanlıqla və düzgün şəkildə götürsün. Belə ki, ana əli ilə döşü elə saxlamalıdır ki, onun baş barmağı yuxarı tərəfdə - uşağın burnu olan yerdə, şəhadət və digər barmaqları isə aşağı tərəfdə - uşağın alt dodağına paralel olsunlar. Uşağın açılan ağzının hərəkətini məhdudlaşdırmamaq üçün ananın şəhadət barmağı döş giləsindən bir qədər uzaq - ən azı 5 sm məsafədə olmalıdır.

Döşün "qayçı” şəklində (şəhadət və Ardı »

Uşaqlarınız arasında qardaş-bacı qısqanclığı varsa nə etməlisiniz?

Əvvəlcə bunu unutmayın ki, əgər uşağınızda qısqanclıq müşahidə edirsinizsə onu buna görə cəzalandırmayın, duyğularının haqlı və normal bir duyğu olduğunu qəbul etməlisiniz. Uşaqdan böyük olmasını tələb etməyin. Ondan ən qiymətli oyuncaqlarını, ən sevdiyi ailə fərdlərini, otağını paylaşmasını gözləməyin. Çünki bunu tələb edirsinizsə uşağınıza əvvəlkindən daha çox diqqət və sevgi göstərməlisiniz. Amma artıq ailəyə ikinci uşaq gəlib və onun da diqqət,qayğı və sevgiyə ehtiyacı vardır. Bu vəziyyətdə böyük uşağa əvvəlkindən daha cox vaxt ayırmaq çox çətin olur.Uşaq artıq qarşılığında daha yorğun, onun nazı ilə daha az oynayan bir ana, daha az diqqər ayıran bir ata görür. Ardı »

Uşaqların beyin inkişafında 0-6 yaş çox əhəmiyyətli bir dövrdür. Bu dövrdə olan uşaqların qidalanmasına təsir edərək zəka inkişafına kömək edə bilərik.

0-2 yaş dövrdəki uşaqlar xüsusilə ana südüylə qidalanaraq belə zəka inkişafına müsbət qatqı təmin edər.

0-6 yaş dövrdə dəmir qəbulu cəhətdən dəstəkləmək uşaqların həm bədənlə həm də zehnən inkişafına böyük təsir təmin edər. Qırmızı ət, toyuq və tam taxıllı qidalarla qidalanma dəstəklənilməlidir.

Uşaqların qidalanmasında Omeqa-3 olduqca əhəmiyyətlidir. Omeqa-3 uşaqların bilişsel zəkalarının və yaddaşlarının inkişafında yeri böyükdür. 0-2 yaş dövründə ən yaxşı Omeqa-3 ana südüdür. Balıq, qoz, badam qidalanma siyahısına əlavə olunmalıdır.

Antioksidanlar beyin sağlamlığını qoruyan maddələr olduğundan uşaqların qidasında olması Ardı »

Bu tapşırığı yerinə yetirmək üçün bir diktafona ehtiyacınız olacaq. Tapışırıq aşağıdakı kimi aparılır.

Hər kəs mahnı oxuyarkən, nitq söyləyərkən yaxud şeir deyərkən səsini diktafona yazılmalıdır. Ailənin yaşlı üzvləri də, bu tapşırıqda iştirak etməlidir. Bunu yerinə yetirmək üçün hər kəsə bir həftə vaxt verilir. Həftənin sonunda hər kəsin iştirak edəcəyi " Dinləmə günü" təşkil edin. Utandırıcı fikir demək qətiyyən olmaz.

Uşağınız üçün onu ürəkləndirən başlanğıc olmalıdır. Ardı »