Haqqinda.az

Əksər valideynlər inanırlar ki, tərif uşaqda özünə inam hissi yaradır. Amma hər şey onların gözlədikləri kimi olmur. Uşaq daha da əsəbi, sözə baxmayan olur və özünü pis aparır. “Nəyə görə?” – deyə valideynlərdə sual yaranır. Bu sualın cavabını uşaq psixoloqu Şərafət Şirinli verdi.
Tərbiyə nədir və ona nə vaxtdan başlamaq lazımdır?
Belə bir deyim var: “Uşaq ana bətnində olarkən tərbiyəsi ilə məşğul olmaq lazımdır”. Bu deyimin doğruluğunu alimlər də sübut ediblər: “Qadın hamilə olmamışdan 3 ay öncə, özünü ana olmağa hazırlamalıdır”. Yalnız bu halda, o, sağlam uşaq dünyaya gətirə bilər. Bura ananın emosional və fiziki durumu aiddir. Əgər ana xəstələnir, yaxud özünü pis Ardı »

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) ekspertləri tövsiyə edirlər ki, həm təbii (ana südü ilə), həm də süni qida (süni süd qarışıqları) qəbul edən uşaqların rasionuna əlavə qidaları (sıyıqlar, şirə, püre və s.) 6 aydan başlayaraq daxil etmək olar.
Çünki bu dövrədək körpə orqanizmi yeni qidanı həzm etməyə hazır olmur. 5-6 ayına qədər əlavə qidaları qəbul etməyə başlayan uşaqlarda allergiyalara və mədə-bağırsaq pozulmalarına daha tez-tez hallarda təsadüf edilir.
Əlavə qidaya tədriclə, kiçik dozalarla başlayın. Əsas qidalanmadan sonra yeni qidanı körpənin ağzına damızdırmaq və ya çay qaşığının ucunda vərmək lazımdır. Günbəgün əlavə qidanın miqdarını artırın.
Yeni qidanın ilk dozası nə qədər az olarsa və gec artırılarsa, atopik Ardı »

Diş çıxartma dövrü, körpələr üçün ağrılı bir dövrdür və ana olaraq siz də əlinizdən gələn heç bir şey olmadığını düşünərək narahatlıq yaşaya bilərsiniz.
Halbuki, körpənizin diş çıxartmağa başladığı zamanı tuta bilər və ağrıya qarşı tədbirlərinizi başdan ala bilərsiniz.
Normalda körpələr, ilk dişlərini 6. ayları etibarilə çıxartmağa başlarlar. Lakin diş çıxartmağa başlamaq, 1 ili də tapa bilər. Diş çıxartma dövrü isə körpə 2 yaşına gəlincə bitər.
Diş çıxartmanın əlamətləri
Diş çıxartmanın ən diqqətə çarpan işarəsi, təbii ki, dişin çıxmağa başlamasıdır. Ön altda, ortada olan iki diş ən əvvəl çıxanlardır. Ümumiyyətlə bunu ön, üst 2 diş izləyər. Davamı isə zamanla çıxmağa davam edər.
Başqa işarələri də tuta bilərsiniz; Ardı »

2 yaşlı körpənin menyusu 1 yaşlı körpənin rasionundan çox fərqlənir. Çünki, tədricən qidada dəyişiklik etmək lazım gəlir.
1 yaşından sonra körpə sürətlə dəyişməyə başlayır. Onun təkcə xarici görünüşü deyil, həm də mədə - bağırsaq traktı da dəyişir. Düzdür, zülal, yağ və karbohidratların parçalanması prosesini nizamlayan həzm vəziləri kifayət qədər inkişaf etmədiyi üçün mədə - bağırsaq traktı hələ mükəmməlləşə bilmir.
Məhz buna görə də dietoloqlar 2 yaşlı uşağın qidasına xüsusi tələblər qoyurlar. Qidanın savadsız təşkili böyüdükdən sonra uşaqda ciddi problemlərə səbəb ola bilər. Məsələn, dəmir çatışmazlığı erkən yaşlarda psixomotor inkişafı ləngidə, bu da öz növbəsində yaddaşı və diqqəti zəiflədə bilər. Yod çatışmazlığı Ardı »

Uşağınızın qida rasionunda bir sıra ərzaq qruplarının daxil edilməsi çox önəmli və olduğu kimi müəyyən ərzaqlar da vardır ki, onların uşaqlara verilməsindən yayınmaq qəti şəkildə tövsiyyə olunur. Bu ərzaqlarla yaxından tanış olaq:

Şəkər
Şəkər immun sisteminin əsas zəiflədicisi olduğuna görə, şəkər immun stimullaşdırıcı (artırıcı) qida rasionuna daxıil edilməməlidir. Hətta 100 qram miqdarında şəkər immun sistemini 50%-dək zəiflətməkdədir. Amerika Klinik Qidalanma jurnalı hələ 1973-cü ildə şəkərdən istifadədən yarım saat sonra immun sistemini zəiflətmə effektinin yaranmasını və bu effektin beş saata qədər davam etməsini artıq məruzə etmişdi. Saxarozanın (ağ şəkər) istənilən qidalandırıcı maddələrdən məhrumdur. Bundan əlavə, şəkərin həzmi üçün vacib qidalandırıcı maddələr tələb olunur Ardı »

Qız, yoxsa oğlan?...
Təbii ki, bətnindəki körpənin cinsiyyətini qəbul etməyən bir ana müxtəlif gərginliklər yaşayır.Nəticədə, ananın yaşadığı bu gərginlik uşağa da mənfi təsir göstərir.Hətta bəzən bu proses doğum prosesinə qədər davam edir.Başqa sözlə, həmişə qız arzusunda olan bir ananın bətnindəki oğlandırsa və bu uşağı qəbul etmirsə,bu vəziyyət doğumda da özünü göstərir....
İki il əvvəl uşağına qarşı heç bir hiss bəsləməyən,hətta uşağına adi analıq hssi ilə belə yanaşmaqda çətinlik çəkən bir ana var idi.Və bu ana təbii olaraq uşağı ilə unsiyyət qurmaqda çətinlik çəkirdi.Onun əsas şikayəti uşağının sözünə qulaq asmaması idi.Aparılan söhbətlər nəticəsində ana ilə uşaq arasında heç bir “emosinanal bağlılığın”olmadığı məlum oldu.Və bunun Ardı »

Günümüzün sosial-iqtisadi şərtləri səbəbiylə uşaqlar zamanlarının böyük bir hissəsini bağlı sahələrdə televiziya izləyərək keçirirlər. Bu səbəblə ana ataların televiziya mövzusunda şüurlu davranması lazımdır.
Televiziya mövzusunda ailələr nələrə diqqət yetirməli?
- 0-3 körpəlik və erkən uşaqlıq dövrüdür. Bu yaşlar uşaqların beyin inkişafının ən kritik olduğu dövrdür. Uşaqların beyin inkişafların böyük bir hissəsi bu dövrdə tamamlanar. Uşaqlar xüsusilə 2 ilə 3 yaş arasında kəşf edərək, yetkinlərlə ünsiyyət quraraq inkişaflarını dəstəklərlər. Digər tərəfdən televiziya passiv bir fəaliyyətdir. Bu dövrdə uzun saatlar televiziya izləyən uşaqların inkişafda gerilik ola bilir. Bu səbəblə uşaqlar 0-3 yaşa qədər televiziyadan uzaq tutulmalı, 3 yaş sonrası isə təlimatçı istiqaməti olmadığı təqdirdə gərəksiz Ardı »

Əvvəlcə ana südünün körpə üçün çox əhəmiyyətli olduğunu, ana südündə ilk aylarda körpənin bütün qida ehtiyacının ödədiyini və əmizdirmənin ana körpə arasındakı bağı daha da gücləndirdiyini ifadə etmək istəyirəm. Sevimli analar və ana namizədləri, körpənizi mütləq əmizdirin. Körpə əmizdirərkən nələrə diqqət etməlisiniz? Körpəni əmizdirməzdən əvvəl ana əlini yaxşıca yumalı, döş təmiz olmalıdır. Körpənin altı quru, burnu açıq və təmiz olmalıdır. Ana rahat və uyğun bir mövqedə oturmalı barmağıyla sinəsini basdıraraq körpənin burnunun boşda qalmasını təmin etməlidir.
Körpə 5-8 dəqiqədə döşdəki südü boşaldır amma 20-25 dəqiqə əmizdirilməlidir. Körpəni əmizdirərkən çox diqqətli olmaq lazımdır: körpənin mikrob qapmasına ya da tıxanmasına qarşı tədbir alınmalıdır. Körpəni Ardı »