Haqqinda.az

Bizans İmperiyası və ya ilk dövrlərdə Şərqi Roma İmperiyası (yunan. Βασιλεία Ῥωμαίων) - 476-1453-cü illərdə mövcud olmuş dövlət. Dövlətin özünü bizanslılar Romey dövləti, özlərini isə Romey (yunan. Ρωμαίοι - Romalı) adlandırırdılar. Bizans adı Bosfor sahilində mövcud olmuş qədim yunan koloniyasını ifadə edirdi və sonradan tarixçilər tərəfindən bu dövlətə şamil edilmişdir. Bizansın paytaxtı həmin koloniyanın yerində İmperator I Konstantinin əmri ilə salınmış Konstantinopol şəhəri olmuşdur.

Bizans İmperiyası özünün ən qüdrətli dövrlərini I Yustinianın dövründə yaşamışdır. Daha sonralar, Ərəb və Səlcuq hücumları, eləcə də IV Səlib yürüşü nəticəsində xeyli zəifləmiş və nəhayət, şərqdə yaranmış yeni qüdrətli dövlət - Osmanlı İmperiyası qarşısında tədricən süqut etmişdir. Ardı »

XIX əsrin görkəmli Azərbaycan tarixçisi, şair və ictimai xadimi Abbasqulu ağa Bakıxanov Azərbaycan tarixinə həsr etdiyi məşhur "Gülüstani-İrəm" əsərində şah Abbasın hakimiyyət dövrünə qiymət verərkən yazır: "Müdrik dövlət idarəçiliyi və quruculuq işləri ilə şöhrət qazanan şah Abbas elə mülki və hərbi qayda-qanunlar qoyub gedib ki, fars şahları indi də onlardan istifadə edirlər. Hətta hökmdarların ləyaqətinə ciddi yanaşan Avropa tarixçiləri də bir elm və sənət hamisi olaraq, şah Abbası "Böyük" sözü ilə xatırlayırlar. Bu böyük insanın adını ədalət və müdriklik rəmzi sayan Asiya xalqlarında isə o, az qala bütləşdirilir. Şah Abbas o qədər ictimai binalar ucaldıb ki, Şərqin heç bir hökmdarı bu Ardı »

Belqradın fəthi — Macarıstan krallığının nəzarəti altında olan Belqrad şəhəri və şəhər qalası 1521-ci ilin 29 avqust tarixində fəth edilmişdir. 1520-ci ildə hakimiyyətə gələn Sultan Süleyman Qanuni hakimiyyətinin 8-ci ayında Belqrad səfərinə çıxmaq barədə qərar qəbul etdi. Bu dövrdə Müqəddəs Roma İmperiyasının imperatoru Carls Quint Avropada xristanlığın mövqeyini gücləndirmək üçün Macarıstan kralı II Luis ilə əlaqələrini gücləndirmişdi. Sultan Süleyman Qanuni özünə qarşı Avropada böyük bir ittifaq yaranmadan hücumu keçmək istəyirdi. Macarıstan krallığı həmin dövrdə indiki Macarıstanla yanaşı Erdel, Slovakiya, Belqrad, Burqenland və Ukraynanın bir qismini əhatə edirdi.

Macarıstan krallığı özünün intibah dövründə sərhədlərini Venesiya şəhərinə qədər genişləndirmiş, hətta Alman imperiyasının tacına belə Ardı »

İkinci Göytürk Xaqanlığı (681 - 744), Çin hakimiyyətinə daxil olan Göytürklər (Şərq Göytürk Xaqanlığı) Kutluk zamanında yenidən müstəqilliyinə qovuşdu. Buna görə bu dövlətə "Kutluk Dövləti" də deyilir.

681-ci ildə Aşana ailəsindən Kutluk Xaqan, Çinin şimalına yerləşmiş Türk boylarını yenidən bir yerə toplamağı bacardı. Çin, Kitan və Doqquz Oğuzlar (Uyğurlar) ilə edilən döyüşlər nəticəsində Ötüken meşəsində Göytürk Xaqanlığı yenidən gücləndi. Kutluk, xalqı yenidən bir yerə yığdığı üçün İlteriş (eli yığan) adını aldı. 692-ci ildə ölən İlterişin yerinə qardaşı Kapgan (türkcə qarşılığı kapan-alan-Fatih) Xaqan oldu. Dövlət qurulduğundan bəri xaqanlıq məsləhətçisi olan Tonyukukun da iştirak etdiyi Qırğız və Doqquz Oğuzlara edilən səfərlərlə II Göytürk Xaqanlığının Ardı »

Şah I Abbas sülh bağladıqdan sonra islahatlara başladı. İlk öncə tayfaların üsyankar hərəkətlərini yatırmaq üçün onların özbaşına silah gəzdirmək hüququnu ləğv etdi, qeyri türk əsasən farslar üzərində hakimiyyəti möhkəmləndirmək üçün paytaxtı onların sıx yaşadığı İsfahan köçürdü. Ordunu yenidən təşkil etdi. Beləki orduda Qızılbaşlarla yanaşı tüfəngçi, topçu və qulamalar adlanan birliklər yaratdı. Böyük tikinti işləri apardı, bəzi şəhərləri vergidən azad etdi. Ardı »

Rua (?-434)—Avropa Hun İmperiyasının hökmdarı. Atillanın əmisi.Mündəricat [gizlə]
1 Həyatı
2 İstinadlar
3 Həmçinin bax
4 Xarici keçidlər

[redaktə]
Həyatı

412-422 illəri arasında Avropa Hun dövləti ilə əlaqədar çox bir məlumata rast gəlinməməkdədir. Hökmdar soyundan gələn Rua 422-ci ildə taxtı ələ keçərərək, ölkəni qardaşları Muncuk, Oktar və Aybars ilə birlikdə idarə etdi. Muncukun erkən ölümü üzərinə Aybars ölkənin şərq qanadının rəhbərliyinə, Oktar isə qərb qanadının rəhbərliyinə gətirildi.

Rua, Uldızın təyin etdiyi Hun xarici siyasətini tətbiqə davam etdi. Casusluq fəaliyyətlərini irəli sürərək Bizans üzərinə bir səfər təşkil etdi (422). Bu səfər nəticəsində Bizans ağır bir vergiyə bağlandı. Qərbi Romadakı taxt qarışıqlıqlarından faydalanmaq istəyən Bizans, İtaliyaya hərbi qüvvə göndərdi. Ardı »

Qızılbaşlığın mənası haqqında müxtəlif fikirlər mövcuddur. Bir rəvayətə görə Məhəmməd peyğəmbər Uhud müharibəsində yaralanır, başından axan qanlar onun başını qızıl bir baş halına gətirir və bundan sonra Həzrəti Əli başında qırmızı tac ilə müharibələrdə iştirak etmişdir və qızılbaşlar bu adı burdan almışlar. Digər bir rəvayətə görə də Şah İsmayıl İkinci Bəyazid dövründə öz əsgərlərini Anadoludan Suriyaya keçirəndə bu əsgərlərin də başında qırmızı təkkələr varmış və bundan sonra şiələrə qızılbaş deməyə başladılar. [1]

Alman alimi Brokelmana görə isə atasının ölümündən sonra Şeyx Heydər öz təriqətinə yeni bir şəkil verdi ki, bu da öz ifadəsini yeni bir baş örtüyündə tapmışdır. Bu qırmızı başlıq 12 Ardı »

Sultan V Mehmed Rəşad (1909-1918)

Abdülməcidin oğludur. 1844-cü ildə anadan olub. 1890 ildə ingilislərin köməyiylə qurulan və sultan aleyhdarı türk, rum, erməni, arnavud, yəhudi, bolqar, serb və yunan şəbəkələri tərəfindən dəstəklənilən İttihat və Tərəqqi Cəmiyyəti, 1909-cu ildə Sultan Abdulhəmidi taxtdan endirdilər və yerinə əllərində oyuncaq olan V Mehmed Rəşadı keçirdilər. Dövlət idarəsinə tamamilə hakim olan İttihatçılar istədikləri kabineti iş başına gətirirlər, istəmədiklərini isə vəzifədən uzaqlaşdırırdılar. Sultan Abdulhəmid tərəfdarı deyərək bir çox adamı edam etdirdilər. Hər kəs ölüm və həbs qorxusu içinə yaşayırdı. Hər vilayətdə zalımlar, üsyankarlar meydana çıxdı. Bunun nəticəsi olaraq Albaniyada üsyan hərəkatları başladı. İttihat və Tərəqqi mənsubları, Mahmud Şövkət Paşanın Ardı »