Haqqinda.az

Axtardığın haqqında - Hər gün yeni məlumat öyrən

Dunya ve tarixiDiplomatik mübarizə

1915-ci ilin aprelində Londonda Antanta dövlətləri İngiltərə, Fransa və Rusiya gizli razılaşma ilə İtaliyaya bir sıra ərazilər vəd edərək onu öz tərəflərinə çəkdilər. Antanta İtaliyanın hakim dairələrinə Almaniyanın və Balkanlarda İtaliya ilə maraqları toqquşan Avstriya-Macarıstanın vəd edə biləcəyindən daha çox şey vəd etdi. İtaliya "Antanta"ya qoşuldu. 1915-ci ilin sentyabrında Bolqarıstan Avstriya, Almaniya və Osmanlı dövlətləri ilə ittifaqa girdi. 1916-cı ilin avqustunda Rumıniya "Antanta" tərəfdən müharibəyə qoşuldu. 1917-ci ilin aprelində ABŞ Almaniyaya müharibə elan etdi. ABŞ Rusiyanın məğlub olaraq müharibədən çəkilməsindən sonra onun müttəfiqləri olan Antantanın məğlub olacağından ehtiyat edirdi. Belə ki, ABŞ höküməti və bankları Antanta dövlətlərinə çox böyük miqdarda kredit Ardı »

Dunya ve tarixiƏlqas mirzə Səfəvi

Əlqas mirzə Şah İsmayıl oğlu Səfəvi, Əlxaz mirzə, Əlqasib mirzə (?-?)—Səfəvi şahzadəsi, Şirvan vilayətinin bəylərbəyi.Mündəricat [gizlə]
1 həyatı
2 İstinadlar
3 Həmçinin bax
4 Xarici keçidlər

[redaktə]
həyatı

Şahruxun dövründə (1535-1538) Şirvan əmirlərinin özbaşınalığı həddini aşmışdı. Bundan istifadə edən I Təhmasib Şirvan vilayətini işğal etmək məqsədilə 1538-ci ilin yayında qardaşı Əlqas mirzənin başçılığı ilə 20 minlik qoşın göndərir. Şirvan alınaraq Səfəvilərin əyalətinə çevrilir. Əlqas mirzə Şirvana bəylərbəyi təyin edilir. Beləliklə Azərbaycanın həm cənubu, həm də şimali bir dövlətin tərkibinə daxil olur. Bu isə ölkənin həm iqtisadi,həm də mədəni hayatına müsbət təsir edir. I Təhmasib 1540-cı ildə Bakını, 1541-ci ildə Tiflisi tutur.

1547-ci ildə Əlqas mirzə özünü müstəqil Ardı »

Dunya ve tarixiƏlqas Mirzənin qiyamı və Osmanlı hücumları

Tәhmаsib şаhın Оsmаnlı dövlәti ilә bаşqа bir çәtinliyi qаrdаşı Әlqаs Mirzә tәrәfindәn yаrаnır. Bеlә ki, Tәhmаsib şаh Şirvаnşаhlаr sülаlәsini süqutа uğrаtdıqdаn sоnrа qаrdаşını Şirvаnа hаkim tәyin еdir. Lаkin çох kеçmәdәn о, müstәqillik fikrinә düşür. Tәhmаsibin hücum хәbәrini еşitdikdәn sоnrа аnаsını vә оğlunu оnun yаnınа göndәrib üzürхаhlıq istәyir vә şаh dа оnu bаğışlаyır. Оnun tәrәfindәn mеydаnа gәlmiş çәtinliklәr bununlа bitmirdi. 1548-ci ildә Оsmаnlı Sülеymаn Bәsrәni işğаl еdir. Еlә hәmin il Tәhmаsib şаhın qоşunu ilә qаrdаşı Әlqаs аrаsındа аğır qаrşıdurmа bаş vеrir vә bu qаrşıdurmаdа Әlqаsın оrdusu mәğlub оlub аdаmlаrının böyük bir hissәsi Tәhmаsibә qоşulur. Hәr şеyi әldәn vеrdiyini görәn Әlqаs yеgаnә çıхış Ardı »

Dunya ve tarixiOsmanlılarda vəzarət

Əsas məqalə: Osmanlı dövləti
Əsas məqalə: Sədrəzəm

Osmanlı dövlətində vəzir nişanı

Osmanlılarda vəzirlik, daha əvvəlki İslam və Türk dövlətlərində olduğu kimi, tək olduğu zaman vəzir, çox olduqları zaman isə vəziri-əzəm (baş nazir), hökmdarın mütləq vəkili idi. Bu müəssisənin Səlcuqlardan Osmanlılara keçməsi çox təbiidir. Bu müəssisə ilk dəfə Orxan Qazi (1324-1362) zamanında yaradılan divan təşkilatının başına vəzir olaraq bir şəxsin təyin edilməsi ilə başlar.

Padşahın fərmanı ilə vəzifəyə başlayan vəziri-əzəm (baş nazir), vəzifə və səlahiyyət baxımından, padşahdan sonra dövlətin ən böyük idarəçisi idi. Çox səlahiyyətləri olduğu kimi, yükü də çox ağırdı. Osmanlı vəziri-əzəmı (daha sonra sədri-əzəm), dövlət, din, hüquq, təhsil, təlim-tərbiyə, ictimai həyat, iqtisadi həyat, Ardı »

Dunya ve tarixiAğ Hunlar

Ağ Hunlar — Hunların qərb qoludur. Tenqriçilikdəki simvolizmə görə qərbi ağ rəng simvolizə edirdi. Xan Çao dövlətinin dağılmasından sonra Xarəzmə gələn hunlar iki hissədən ibarət idi. Qərbdə, Xəzər dənizinin şərq sahillərində yaşayan Ağ Hunlar və cənubda Hindistanın şimalı və Əfqanıstanda yaşayan Qırmızı Hunlar. Qırmızı hunlar, Ağ hunlar, Avarlar, Kutriqurlar və Onoqurlar qərblilər tərəfindən Xionitlər adlandırıldılar. Ağ hunlar əvvəllər Qırmızı Hunların yaratdığı dövlət olan Kidar imperiyasında yaşayırdılar. Onların dövləti sonralar Sasanilər, Kabulşahlar və Göytürklər arasında bölündü.Mündəricat [gizlə]
1 Etimologiya
2 Tarixi
2.1 I Xinqila
2.2 Toraman
2.3 Mihiraqula
2.4 Xiranaqula
2.5 Son hökmdarlar
3 Hind-Eftalitlər
4 Zunbillər

[redaktə]
Etimologiya

Ağ Hunların adları fərqli dillərdə fərqli səslənir. Çinlilər Yanda (嚈噠) deyirdilər [1]. Ardı »

Dunya ve tarixiSasanilər İmperiyası

Sasanilər İmperiyası (ingiliscə: Sassanid Empire) – 226-cı ildən 651-ci ilə qədər müasir İran, İraq, Əfqanıstan, Pakistan, Türkmənistan və Azərbaycan ərazilərini əhatə etmiş tarixi dövlət. Fars-mənşəli Sasanilər sülaləsinin əsasını I Ərdəşir Parsların sonuncu şahı olan IV Ərdəvanı məğlub etdikdən sonra qoymuşdur.Arşakilər sülaləsinin nümayəndəsi Ərdəşir Babəkan 226-cı ildə İranda Parfiya dövlətini süquta uğradaraq Sasanilər dövləti nin əsasını qoydu.Mündəricat [gizlə]
1 Sasanilərin inzibatı bölmələri
2 Azərbaycan Sasanilər dövründə
3 Sasani hökmdarları
4 Sasanilər İmperiyasının süqutu
5 İstinadlar
6 Həmçinin bax

[redaktə]
Sasanilərin inzibatı bölmələri

Azərbaycan sərhədləri Sasanılər dövründə [1]

Sasanilər zamanı Azərbaycanda önəmli dəyişikliklər üz verir. Xosrov Ənuşirəvan (səltənət 531-578 M.S)[2] (bəzi qaynaqlarda Qubad şahın zamanından [3]) İranı dörd yerə Ardı »

Dunya ve tarixiİranın və Özbəklərin vəziyyəti

İrаn vә Turаn аrаsındа gеdәn mübаrizәlәr hәlә dә dаvаm еdirdi vә hәmәn mәntәqә İrаn üçün ciddi tәhlükә yаrаdırdı. Şаh İsmаyıl hаkimiyyәt dövründәn söhbәt аçаrkәn о mübаrizәlәrdәn bәzilәrinә işаrә еtmişdik.Şаh İsmаyılın ölümündәn sоnrа оğlu Tәhmаsibin оnun cаnişini tәyin оlunmаsı özbәklәri Хоrаsаnı әlә kеçirmәk fikrinә sаlır. Bеlә ki, Şаh İsmаyılın vәfаtındаn аz sоnrа özbәk Ubеyd хаn 1524-cü ildә Buхаrаdаn Herаtа böyük bir qоşun yürüdür. Qızılbаş rәhbәrlәri özbәklәrә qаrşı ciddi müqаvimәt göstәrir vә özbәklәr hеç bir nәticә әldә еdә bilmәyib gеri dönmәyә mәcbur оlurlаr. Yаrаnmış iхtilаflаr 1525-ci ildә özbәklәri bir dаhа mübаrizәyә аtılmаğа tәhrik еdir. Ubеyd хаn böyük bir qоşunlа Hәrаtа gәlmәdәn Tus şәhәrinә Ardı »

Dunya ve tarixiII Qazi Gəray

II Qazi Gəray ( 1551-ci il- 1607-ci il)—Krım xanlığının hakimi, şair, bəstəkar.Mündəricat [gizlə]
1 Həyatı
2 Yaradıcılığı
3 İstinadlar
4 Həmçinin bax
5 Xarici keçidlər

[redaktə]
Həyatı

II Qazi Gəray I Dövlət Gərayın (1551-1577) oğludur. Birinci dəfə 1588-ci ildən 1596-cı ilədək, ikinci dəfə 1596-cı ildən 1607-ci ilədək Krım xanlığının hakimi olmuşdi. 1596-cı ildə I Fateh Gəray taxtı ələ keçirmişdi.

Böyük qardaşı Məhəmməd Gərayın hakimiyyəti (1577-1584) dönəmində tatarların başında Səfəvilər dövlətinə yürüş etmişdi.

1579-cu ildə Krım tatarları yеnidən Şirvan üzərinə yürüş еdirlər. Bu dəfə buranı viran еtdikdən sоnra gеri qayıdırlar. 1580/81-ci ildə üçüncü yürüşə gəlirlər. Lakin bu dəfə qızılbaş döyüşçüləri nisbətən asanlıqla tatarları Şirvandan sıxışdırıb çıxarırlar. Ancaq tеzliklə Azərbaycanda tüğyan Ardı »