Haqqinda.az

Siqaretin zererlerine dair.
1.Siqaret tutun bitkisinin (Nicotina tabacum) qurudulmus olan yarpaqlarindan hazirlanir.TUtun muxtelif vasitelerle,yeni burunotu ile,trubka ile cekile biler.TUtun ister trubka,ister mustukle cekilsin,isterse de tutunun yarpaqlarindan hazirlanmis uzun ve qalin siqaretlerden istifade olunsun,butun bunlar nikotinin insan orqanizmine gosterdiyi zererli tesirin qarsisini ala bilmez.TUtunun ve her cur siqaretin zerersiz olani cekilmeyenidir.Bir sozle,insan orqanizmi ucun en zererli olan sey,hec subhesiz ki,siqaret cekmek verdisidir.
2.Siqaretin tustusunde 4000-e qeder kimyevi maddenin oldugu mueyyenlesdirilmisdir.Gorduyunuz kimi,siqaretin tustusundeki 4000-e qeder movcud olan maddenin hec birisinin insan orqanizmine bir faydasi yoxdur ve bunlarin hamisi zererlidir.Bunlardan en zererli olanlari ise nikotin,qetran,karbon monoksit (CO) ve xerceng yarada bilen (kanserogen) maddelerinden ibaretdir.
Nikotinden tibbi meqsedler ucun istifade olunmur ve o,zeherli bir madde olan sianitle muqayise edilecek derecede tesirlidir.Eger 100-120 milliqram miqdarinda nikotin her hansi bir sexsin damarina vurularsa,bu hemin sexsin olumune sebeb ola biler.Burada meselenin maraqli ceheti hemin hecmde olan,yeni 100-120 milliqram miqdarindaki nikotinin iki qutu siqaretde olmasidir.
Melumdur ki,gunde iki qutu siqaret ceken insanlar coxdur.Onlar bes ne ucun zeherlenmirler,-deye sorushula biler.Buna cavab olaraq onu gostermek lazimdir ki,eslinde butun siqaret cekenler yavas-yavas zeherlenirler.Siqaret cekenlerin birden-bire zeherlenerek olmemelerinin sebebi ise onlarin siqareti yandiraraq cekmeleridir.Daha dogrusu,siqaret yandirilarken,siqaretdeki nikotin havaya yayilir ve yalniz nikotinin mueyyen bir hissesi insan orqanizmine kecir.Sadece bir siqaret ceken her hansi bir sexsin orqanizmine 1.2-2 milliqram miqdarinda nikotin kece bilir.
3.Nikotin boyrekustu vezilerinden adrenalin ve noradrenalin hormonlarinin ifraz olunmasina sebeb olur.Bele bir veziyyet ise bir muddetden sonra mede yarasinin yaranmasina getirib cixardir.Bundan basqa,siqaret cekenlerin ureyi daha suretle doyunur ve bunun neticesinde qan tezyiqleri yukselir.
4.Davamli olaraq siqaret ceken adamlar bir muddet siqaret cekmedikde bu zaman el ve ayaqlarina az qan geder ve hemin orqanlarda temperatur asagi duser.Bele vaxtlarda yalniz siqaret cekildikden 15-20 deiqqe sonra el ve ayaqlardaki temperatur normal seviyyesine catar.
5.Nikotinin merkezi sinir sistemine tesiri neticesinde qusma,bas gicellenmesi kimi hallar meydana gele bilir.
6.Eger bir sexsin damarina 2 milliqram nikotin vurulursa (bu,teqriben yalniz bir siqaretin cekilmesi ile orqanizme qebul olunan miqdardir),bu zaman urek bir deqiqe muddetinde 15 defe daha cox doyunur.Urekden vurulan qan hecmi 10 litr oldugu halda,12 litre qeder artir.Bele bir halda siqaret ceken shexsin ureyi,yerinde sakit bir veziyyetde oturdugu ve ya dayandigina baxmayaraq,sanki shexs agir bir is gorurmus kimi daha cox isleyir.Buraya bir seyi de elave etmek lazimdir ki,evveller infarkt kecirmis sexslerde urek agrilari siqaret cekmekle yeniden baslaya bilir.
7.Gorunduyu kimi,nikotin sakitlesdirici bir vasite deyil,eksine orqanizmi yoran bir maddedir.
8.Uuzn iller boyu siqaret cekenlerde muxtelif xestelikler ozunu gostere bilir.Bele xesteliklere asagidakilar aiddir:
Siqaret cekmek istahani pozur.
Hezm prosesini cetinlesdirir.
Disleri saraldir.
Mede yarasina sebeb olur.
Dodaq,dil ve yemek borusu xercenglerine sebeb olur.
Oskurdur ve belgem emele getirir.
Xroniki bronxite ve emfizemaya sebeb olur.
Qirtlaq ve agciyer xercengleri siqaret cekenler arasinda daha cox musahide edilir.
Agciyer ve qirtlaq xercenginin emele gelmesinin 90%-nin sebebi siqaretdir.
Damar divarlarinin elastikliyinin azalmasina sebeb olur.
Qol ve qic damarlarinda tixanmalar emele getirir.Qanqrena bas verir.El ve ayaqlarin kesilmesine,shikestliye getirib cixardir.
Beyni qidalandiran damarlarda da elastikliyin azalmasina sebeb olur.Iflic olma hadiseleri meydana gele bilir.
Urek xesteliklerinin,xususile de urek ezelesi infarktinin emele gelmesine zemin yaradir.Miokard infarkti bu gun olkemizde ve butun dunyada olume en cox sebeb olan xesteliklerden biridir.Siqaret cekenler arasinda cekmeyenlerle muqayisede,hem infarkt,hem de infarktan olum hadiseleri 10 defe daha cox musahide edilir.
Hafize zeifleyir.Ona gore ki,damarlarda kireclenme (ateroskleroz) bas verir.
Ehvali-ruhiyye pozulur,yuxusuzluq emele gelir.
Deride qirisiqlar yaranir.
Hamile qadinlarin hele dogulmamis usaqlari ana betninde zerer cekir: ciliz,zeif usaqlarin dogumu,hetta olu dogum ehtimali artir.
Usagini emizdiren analarda nikotin ana sudu vasitesile korpeye de kecir ve bunun ona menfi tesirleri olur.
Siqaret cekenlerin yaninda oturanlar da siqaretden zerer cekir.Evde siqaret ceken bir ata oz usaqlarini da zeherleyir.
Siqaret cekmeyin zererleri,subhesiz ki,burada gosterilenlerden daha coxdur.Indiye qeder siqaret cekmeyin faydasini hec kim gormemisdir.Netice olaraq da asagidakilari soylemek isteyirik:
SIQARET CEKMEYE VERDIS ETMEYENLER HEC BIR ZAMAN BU ISE BASLAMASINLAR, CEKENLER ISE TERGITMEYIN YOLLARINI AXTARSINLAR.