Haqqinda.az

Amerika Konfederativ Ştatları (həmçinin Konfederativ Ştatlar, Konfederasiya, AKŞ, ing. Confederate States of America, The Confederacy, CSA) — de-fakto müstəqil, tanınmamış dövlət. 1861-1865-ci illərdə ABŞ-ın quldarlıq tərəfdarı olan 11 cənub ştatının ABŞ-ın tərkibindən çıxdıqlarını elan edərək (sesessiya) yeni dövlətdə birləşmələri nəticəsində yaranmışdır. Həmin illəri əhatə edən vətəndaş müharibəsi nəticəsində məğlub olan Konfederativ Ştatların ərazisi ABŞ tərəfindən ələ keçirilərək 10 ildən artıq davam edən Cənubun Yenidənqurulması prosesindən sonra təkrarən ABŞ-ın tərkibinə qatılmışdır.
Tarixi[redaktə]
Yaranması[redaktə]
Amerika Konfederativ Ştatları 1860-cı il prezident seçkilərində quldarlığın qatı əleyhdarı Avraam Linkolnun ABŞ prezidenti seçilməsinin təsdiqlənməsindən dərhal sonra, yəni 4 fevral 1861-ci ildə 6 cənub ştatı (Cənubi Karolina, Missisipi, Florida, Alabama, Corciya Ardı »

Şükran günü (Thanksgiving Day), ABŞ-da və Kanadada müxtəlif günlərdə qeyd olunan milli bayramdır. Kanadada oktyabr ayının ikinci bazar ertəsi günü, ABŞda isə noyabr ayının dördüncü cümə axşamı günü qeyd olunur. Bayramın mənşəyi qırmızıdərililər və ilk koloniyaçıların ortaq təşkil etdikləri bir məhsul yeməyi olsa da, bayram bu ölkələrdə qırmızıdərili ünsürlərdən ayrılarak yalnız ailə və tanrıya adanan bir məna kəsb etmişdir. Hind toyuğu bu günün ənənəvi yeməyidir.

Tarixi[redaktə]
Plimutda Şükran günü 1621-ci ildə Amerika qitəsinə ilk ayaq basan bir neçə ingilis koloniyaçının ev heyvanı ovlamağa getməsi ilə başladı. Bir gün o qədər çox heyvan tutdular ki, təxminən 50 adam olan qrupa bir həftə kifayət etdi. Ardı »

Seminol müharibəsi — 1835-1842-ci illərdə Şimali Amerikada yaşayan hind qəbiləsi seminollar ilə ABŞ arasında olmuş qanlı müharibədir. Ardı »

Klondayk qızıl hərisliyi (ing. Klondike Gold Rush; digər adları Yukon qızıl hərisliyi, Alyaska qızıl hərisliyi, Sonuncu böyük qızıl hərisliyi — Yukon Gold Rush, Alaska Gold Rush, Last Great Gold Rush) — 1896-1898-ci illərdə Kanadanın Yukon əyaləti ərazisində baş vermiş qızıl hərisliyi.

Klondayk qızıl hərisliyi 100 minə yaxın qızılaxtaranın bu ərazilərə gəlməsinə səbəb olmuşdur. 1896-cı ilin 16 avqust tarixində ərazidə ilk qızıl mədənləri aşkarlandı, bir il sonra isə bu xəbər Sietl və San-Fransisko şəhərlərinə çatdırılmış və burada minlərlə qızılaxtaran Alyaska və Yukona getmək üçün ciddi hazırlıqlara başlamışlar. Ərazinin soyuq iqlimə malik olması, hündür dağlardan, təpələrdən ibarət olması səbəbindən 30-40 minə yaxın qızılaxtaran Klondayk Ardı »

Qanayan Kanzas müharibəsi (ing. Bleeding Kansas, ing. Bloody Kansas və ya ing. Border War) - 1854 - 1860-cı illərdə, Amerika Birləşmiş Ştatlarının Kanzas və Missuri ştatlarının sərhədlərində yerləşən şəhərlərdə, baş vermiş silahlı qarşıdurmalara verilən ad. Tərəflərdən biri quldarlığa qarşı olan abolisionistlər digər isə quldarlıq tərəfdarı olan quldarlar olmuşdur. Silahlı qarşıdurmalar, Kanzas ştatına hər iki tərəfin nəzarət etmək, istəməsi səbəbindən daha da şiddətlənmişdir. Döyüşlərə Qanayan Kanzas adını, Nyu-York Tribun qəzetinin müxbiri Hors Grilli vermişdir. Qanayan Kanzas döyüşləri ABŞ vətəndaş müharibəsinin başlanmasının əsas səbəblərindən biri olmuşdur. Ardı »

Qara Pantera Partiyası (ing. Black Panther Party) - ABŞ-da afroamerikalıların hüquqlarını müdafiə etmiş radikal yönümlü siyasi partiya. QPP 1966-cı ildə Kaliforniya ştatını Oklend şəhərində Huey Nyuton tərəfindən yaradılmışdır. Ardı »

11 sentyabr terror aktları — Əl-Qaidə terror təşkilatı tərəfindən 2001-ci il sentyabr ayının 11-də ABŞ-ın Nyu-York və Vaşinqton şəhərlərindəki hədəflərə qarşı həyata keçirilən silsilə terror aktları.

Yerli vaxtla saat 08:46-da "American Airlines" şirkətinə məxsus sərnişin təyyarəsi Nyu-Yorkda yerləşən Dünya Ticarət Mərkəzinin Şimal qülləsinə çırpıldı. 09:03 radələrində isə Cənub qülləsi bənzər hücuma məruz qaldı. Həmin qüllələr təyyarə hücumuna qarşı durmaq üçün kifayət qədər möhkəm tikilmişdi. Lakin həmin qüllələrin içərisində naməlum şəxslərin yerləşdirdiyi güclü partlayıcı qurğuların partladılması nəticəsində hər iki qüllə dağıdıldı. Sonuncu hücumdan 40 dəqiqə sonra ABŞ Müdafiə Nazirliyi — Pentaqonun binası da intiharçıların idarə etdikləri təyyarə tərəfindən vuruldu. Bu hücumdan 25 dəqiqə Ardı »

On üç koloniya (ing. Thirteen Colonies) - Şimali Amerikada Böyük Britaniyanın tabeliyində olan koloniyalar. Koloniyalar, dini zəmində təqib olunan Pilqremlər tərəfindən salınmışdır. 4 iyul 1776-cı ildə koloniyalar Böyük Britaniyaya qarşı birləşərək, Amerika Birləşmiş Ştatlarını yaratmışdılar.

Şimaldan cənuba doğru:

Nyu-Hempşir
Massaçusets
Rod-Aylend
Konnektikut
Nyu-York
Nyu-Cersi
Pensilvaniya
Delaver
Merilend
Virciniya
Şimali Karolina
Cənubi Karolina
Corciya Ardı »