Haqqinda.az

Hinduşah Naxçıvani – mənşəcə Azərbaycan türklərindən olan tarixçi, dilçi alim, filosof, ədib, mütərcim, şair, katib, dövlət xadimi.[1]

Görkəmli alim, ictimai-siyasi xadim və tərcüməçi Fəxr əd-Din Hinduşah ibn Səncər ibn Abdullah Naxçıvani XIII əsrin sonlarında (vəf. 1328) Gilan (indiki Xaraba Gilan) şəhərində sayılıb-seçilən ailələrin birində doğulmuşdur. Bu ailə Azərbaycana bir çox görkəmli şəxslər vermişdir ki, onlar da özlərinin Naxçıvandan çıxdıqlarını bildirməkdən ötrü "Naxçıvani " adını daşımışlar.

Hinduşah təhsilini Bağdaddakı ən məşhur mədrəsələrdən sayılan "Müstənsəriyyə"də almışdır. O, burada ilahiyyatı, riyaziyyatı, təbabəti, astronomiyanı və orta əsrlərdə mədrəsələrin dərs proqramlarına daxil olan digər elmləri öyrənir, fars və ərəb dillərinə dərindən bələd olur.

İlk Elxanilər zamanında Hinduşah maliyyə idarəçiliyində Ardı »

İbrahim Qəznəvi - Qəznəvilərin onuncu sultanı. Qəznəvilərin ən uzun hakimiyyətdə qalan hökmdarıdır.
[redaktə]
Xarici siyasət

Hakimiyyətə gələn kimi Səlcuqilərlə sülh müqaviləsi imzalayan sultan qızını Alp Arslanın oğlu Arslanşah ilə evləndirdi. Məlikşahın qızını isə oğlu Məsudla evləndirdi. Sultan Hindistana hücumları intensivləşdirdi və Gurlularla müharibələrə davam etdi. Gurlu hakimi Məhəmməd vassal statusu aldı.
[redaktə]
Daxili siyasət

Sultan hakimiyyəti boyu vergiləri azaltdı, ticarət və dinə önəm verdi. Həyatının son 22 ilində vəziri Əbdül Həmid ibn Əhməd Sirasin ona köməkçi oldu. Mədəniyyətə və şairlərə qucaq açan sultan Osman Muxtari, Əbül Fərəc Runi kimi şairləri sarayına gətirdi. Sultan İbrahim "Əl Düsturi Vüzəra" adlı bir kitab yazmışdı. Bu kitabda əsasən aforizmlər mövcud idi. Ardı »

Birinci Dünya Müharibəsindən sonrakı dünyanın taleyini həll etmək məqsədi ilə " Antanta" ölkələri və ABŞ-ın Parisdə çağırdıqları sülh konfransdır.1919-cu il yanvarın 18-dən iyunun 28-ə kimi davam etmişdir. Burada 27 ölkə təmsil olunurdu. Məğlub ölkələr və Sovet Rusiyası konfransa dəvət almamışdlar. Konfransda aparıcı rolu " Böyük üçlük"- ABŞ prezdenti Vudro Vilson, İngiltərənin baş naziri Lloyd Corc və Fransa baş naziri C.Klemanso oynayırdı.Konfransda məqsəd Almaniya və məğlub dövlətlərlə sülh müqavilələrini hazırlamaq idi. Müqavilənin əsasını V.Vilsonun konqresə təqdim etdiyi " 14" maddətəşkil edirdi. Bu maddələrin məğzini dünyanın ədalətli surətdə yenidən qurulması prinsipləri ( gizli diplomatiyadan imtina, azad ticarət, silahlanmanın azaldılması, xalqlara öz müqəddaratını təyin Ardı »

Aqil xan Razi (? – 1697) — şair, sərkərdəMündəricat [gizlə]
1 Həyatı
2 Mənbə
3 İstinadlar
4 Həmçinin bax

[redaktə]
Həyatı

Əmir Məhəmməd xan Yarəli sultan oğlu Xorasan əyalətinin Xafə qəsəbəsində andan olmuşdu. Atası Yarəli sultan I Şah Təhmasib zamanında Fərəh vilayətinin hakimi idi. O, qəhr edib, Hindistana getdi. İmperator Şahcahanın yanında xidmət etməyə başladı.Şahın atlı qvardiyasının sərkərdəsi oldu. Sonra, 1659-cu ildən 1663-cü ilədək şahzadə Övrəngzeyb mirzənin yanında qulluq etdi.1663-cü ildən 1665-ci ilədək əyalət valisi vəzifəsini icra etdi. 1665-ci ildən 1672-ci ilə kimi ordu komandanı oldu. 1672-ci ildən 1682-ci ilədək vəzirlik etdi. 1682-ci ildən ömrünün sonunadək Dehlinin hakimi oldu. O,1697|-ci ildə vəfat edib.

Əmir Məhəmməd xanın Canməhəmməd Ardı »

Aşina Yuankin - Aşina Mişedən sonra xaqanlıq titulu almışdı. Heç güclü bir xaqan deyildi. Xəyanət günahından öldürülmüşdü. Oğlu Aşina Şutsi müstəqillik uğrunda üsyana başladı. Ardı »

Valentinlər sülalısi I Valentinian tərəfindən 364 cü ildə əsası qoyulmuş Roma imperator sülallələrindən biri. II Valentinian Qərbi Roma imperiyasının II Valent isə Şərqi Roma imperiyasının imperatoru olmuşdur. Sülaləyə cəmi dörd imperator daxildir.
Qərbi Roma imperatorları:
I Valentinian (364-375)
Oğulları Qrasian (375-383) və II Valentinian (375-392)

Şərqi Roma imperatorları:
I Valentinianın qardaşı II Valent (364-378)
I Valentinianın kürəkəni (qızı Gallanın əri ) I Feodosiy (379-395) Ardı »

Orda (Monqolca və qədim Türk dillərində ordo) köçəri toplumlarda tayfa qarşılığı işlədilən bir termindir. Bu termin Türkcə ordu biçiminə düşmüşdür. Orda və ya ordu, ordugah ilə də bağlı bir termindir. Orda, Tatarcada urda biçimində işlənilir. Ordanın, yurd, çadır terminiylə də bağlantılı olduğu vardır.
Ağ Orda, quruluşu 1226.
Göy Orda, quruluşu 1227.
Qızıl Orda, 1240-cı ildə qurulan Tatar-Monqol dövləti.
Noqay Orda, 1390-cı ildə Şimali Qafqazda dövlət quran Tatar boyu.
Alaş Orda, 1920-ci ildə Qazaxların elan etdiyi dövlət.
[redaktə]
Orduyla yaranan terminlər və adlar
Ordubad
Ordugah
Orda xan
Orduxan
Qızıl Ordu Ardı »

Məhəmməd Şeybani hakimiyyəti (1500-1510)-Şeybani sülaləsindən özbək xanı, şair


[redaktə]
Həyatı

Məhəmməd Şeybəxt xan kimi tanınırdı. Anası Uluqbəyin qızı Reyhan Sultan bəyim idi.

Çingiz xan ın oğullarından Cuçinin oğlu, Batının qardaşı Şeybanın sülaləsindən olan və Özbəkləri idarə edən Əbuülxeyir xan tərəfindən qurulmuş xanlıqdır. 1428-ci ildə qurulan Buxara xanlığı 1468-ci ildə Əmir Teymur tərəfindən yıxılmışdır. Sonra 1500-ci ildə Məhəmməd Şeybani xan (1451-1510) tərəfindən təkrar qurulan Şeybani xanlığı (1500-1599) 1506-ci ildə Buxaranı ələ keçirmiş, mərkəzi Buxaraya köçürmüş və Buxara xanlığı olaraq xatırlanmağa başlamışdı. Bu xanlıq Özbək Xanlığı olaraq da tanınır. Şeybani ya da Şeybanoğulları xanlığı 1599-cu ildə Astarxan xanlığı mənşəli olan Din Məhəmməd, Baqi Məhəmməd və Qubernator Məhəmməd Ardı »