Haqqinda.az

2020-ci İlin internetində nələr olacaq?
Önümüzdəki illər ərzində internet əlaqələri və infrastruktur necə olacaq?

2020 İli üçün xəyal edilən internet: Sürətli və etibarlı. Yaxşı bu gerçək olacaqmı?
Sürətli və etibarlı bir internet üçün görüşlər keçirilir, bu mövzular üzərində müzakirələr edilir.Xüsusilə fokuslanılan mövzuların başında internet təhlükəsizliyi gəlir.Cinayət işləri çoxalır amma bir tərəfdən də alverdən, dövlət işlərinə qədər həyatımız internet ilə şəkillənir.Daha çox sürət, daha aşağı gecikmə və bütün cihazlarda internet əlaqəsi ilə, lif şəbəkələrlə örtülü bir həyat yolu...

Bütün ölkələr bir deyil.IP ünvanlarının tükənməsiylə birlikdə dövrəyə girən bir proyekt, IPv6ın yayılması oldu.
Bu Google kimi böyük adların hərəkətə keçməsiylə səbəb oldu. İnkişaf etmiş ölkələrdə keçiş gözləniləndən yavaş da olsa reallaşarkən, işini son ana buraxan ölkələri internet mövzusunda çətinliklər gözləyir.
Ölkələrin internete baxışları, siyasətləri fərqlidir. Xalqların dövlətlərə bu mövzuda tətbiq etdiyi təzyiq də fərqlidir. Buna görə 2020-ci ildə, yenə dünyanın bir qisimi, digər qisimindən daha sürətli və güclü bir internetə sahib olacaq.

İşdə buna görə IRTF araşdırma qrupu ehtiyac duyulacaq standartları əvvəldən inkişaf etdirməyə çalışır. Bunlar arasında Mobility Optimisations Research Groupun çalışması olan MIPSHOP var. Bir başqa nümunə isə İnternet Congestion Control araşdırma qrupu olur.

Bütün bu proyektlərin ortaq nöqtəsi, gələcəkdə meydana gələ biləcək tıxanmaların qabağına keçmək üçün, səbəbləri ortadan qaldıracaq yeni arxitektura standartlarını inkişaf etdirməkdir.
Bütün bunlar bir tərəfə, internet təhlükəsizliyi inkişaf etsə də istifadəçi təhlükəsizliyi problem olmağa davam edir.
Məsələn e-poçtlara exe əlavə oluna bilməsə belə fırıldaqçılar, istifadəçiləri tələli əlaqələrə basmaq üçün aldadır.İşin bir də psixoloji tərəfi var və 2020-ci ilə gəldiyimizdə daha etibarlı bir internet üçün, daha şüurlu istifadəçilər lazımdır.

2020də internet sürəti nə olacaq?
2020-ci ildə internet təhlükəsizliyi və infrastruktur mühəndisləri düşündürərkən, əlaqə sürətləri artmağa davam edir.

İstifadəçilərin kabelli internet üzərindən istədiyi standart sürət 100 Mbps ətrafındadır. Günümüz şərtlərində zəngin media məzmununun azadca paylaşılması üçün yalnız endirmə deyil, göndərmə sürəti də lazımdır. Bəzi mütəxəssislər minimum standartın 20 Mbps göndərmə və endirmə sürəti olduğunu söyləyir. Ancaq 2020-ci ildə də şəbəkələrinin infrastrukturuna yük mindirmək istəməyən xidmət təmin edicilərin, aşağı yükləmə sürətləri təqdim etməsi gözlənilir.

ABŞ başda olmaq üzrə Google kimi internet üzərindən pul qazanan şirkətlər, ISPləri məcbur edərək 100 Mbps və 1 Gbps kimi sürətlərin yayılmasını təmin edəcək. Kənar yandan 3Gin davamı olan kabelsiz mobil internetdə də önümüzdəki il olmadan 140 Mbps, 2011də 340 Mbps sürət gözlənilir.

Bu inkişafa baxılsa 2020-ci ildə 100Mbps də deyil, 1 Gbps sürətin standart olması lazımdır. Amma internet, hər vaxt gözləmələrin kənarında inkişafıyla məşhur və 10 il sonra böyük ehtimalla bu günün gözləmələrinə gülür olacağıq.