III – V əsrlər – Azərbaycanda feodalizmə xas olan iqtisadi münasibətlərin bərqərar olması
III – VII əsrlər – Sasanilər sülaləsinin hakimiyyəti
t. 215-255-ci illər – Alban hökmdarı I Vaçaqanın hakimiyyəti
215-276-cı illər – Maninin həyatı
226-cı il – İranda parfların hakimiyyətinə son qoyulması
226-cı il – İranda Sasanilər sülaləsinin hakimiyyətə gəlməsi
241-272-ci illər – Sasani şahı I Şapurun hakimiyyəti
242-ci il – Mani təliminin yayılması
t. 255-262-ci illər – Alban xristian hökmdarı I Vaçenin hakimiyyəti
260-cı illər – I Şapur tərəfindən Roma ordusunun məğlubiyyəti
270-275-ci illər – Roma imperatoru Avrelianın hakimiyyəti
287-332-ci illər – Ərməniyədə Arşaki nümayəndisi III Trdatın hakimiyyəti
IV əsr – Ön Asiyada xristian dininin yayılması
309-379-cu illər – Sasani şahı II Şapurun hakimiyyəti
IV əsr. 30-cu illəri – Xristianlığın Roma imperiyasında dövlət dininə çevrilməsi
t. 332-338-ci illər – Ərməniyə hökmdarı II Xosrov Kotakın hakimiyyəti
338-345-ci illər – Ərməniyə hökmdarı Tiranın hakimiyyəti
t. 342-350-ci illər – Albaniya torpaqlarının Ərməniyə tərəfindən işğalı
345-367-ci illər – Ərməniyə hökmdarı II Arşakın hakimiyyəti
t. 359-371-ci illər – Alban xristian hökmdarı Urneyrın hakimiyyəti
359-cu il – Amid döyüşü
364-378-ci illər – Roma imperatoru Valentinin hakimiyyəti
369-374-cü illər – Ərməniyə hökmdarı Papın hakimiyyəti
371-ci il – Dzirav çölündə döyüş
387-ci il – Roma və İran arasında Ərməniyənin bölüşdürülməsi
399-421-ci illər – Sasani şahı I Yezdəgerdin hakimiyyəti
421-438-ci illər – Sasani şahı V Bəhram Gürün hakimiyyəti
428-ci illər – Ərməniyənin Sasani dövlətinin canişinliyinə çevrilməsi
t. 443-451-ci illər – Syuni hakimi Vasakın hakimiyyəti
457-459-cu illər – İranda hakimiyyət uğrunda mübarizə
459-484-cü illər – Sasani şahı Firuzun hakimiyyəti
462-ci il – Haylandur hunların Albaniyaya gəlməsi
481-484-cü illər – Ərməniyə xristianlarının Sasani şahına qarşı üsyanları
481-529-cu illər – Məzdəkilər hərəkatı
484-488-ci illər – Sasani şahı Balaşın hakimiyyəti
485-ci il – Nvarsak sülhü
488-531-ci illər – Sasani I Kavadın hakimiyyəti
493-510-cu illər – Alban xristian hökmdarı III Vaçaqanın hakimiyyəti
498-ci il – Aquen məclisi
V əsr. sonu-VI əsr. əvvəli – Albaniyada xristianlığın zorla yayılması
510-629-cu illər – Albaniyada sasani mərzbanlığı dövrü
529-cu il – Məzdəkin edam olunması
531-579-cu illər – İran şahı I Xosrov Ənuşirəvanın hakimiyyəti
570-590-cu illər – Mihranın Girdman məckəni
571-591-ci illər – İran-Bizans müharibələri
579-590-cu illər – Sasani şahı IV Hörmüzün hakimiyyəti
582-602-ci illər – Bizans şahı Mavrikinin hakimiyyəti
591-ci il – İranın Bizans ilə müqaviləsi
591-628-ci illər – Sasani hökmdarı II Xosrov Pərvizin hakimiyyəti
600-615-ci illər – Girdman qalasının tikilməsi
602-ci il – İran-Bizans müharibələrinin başlanması
602-610-cu illər – Fokanın Bizansda hakimiyyəti
610-641-ci illər – Bizans hökmdarı II İraklinin hakimiyyəti
624-cü il – Bizansların Naxçıvanı tutması
t. 625-636-cı illər – Girdman hakimiyyəti Varaz-Qriqorun hakimiyyəti
628-ci il – Xəzərlərin Qafqaziyəyə yürüşü
628-ci il 3 aprel – II Kavadın Irakli ilə sülh müqaviləsinin bağlaması
630-632-ci illər – Albaniya türk xaqanlığının siyasi təsiri altında
632-634-cü illər – Abu Bəkrin hakimiyyəti
632-651-ci illər – İran şahı III Yezdəgerdin hakimiyyəti
634-636-cı illər – Yərmuq döyüşü
634-644-cü illər – Ömər ibn Xəttabın hakimiyyəti
636-680-cı illər – Albaniya hökmdarı Cavanşirin hakimiyyəti
638-ci il – Qadsiyyə döyüşü
641-668-ci illər – Bizans imperatoru II Konstantinin hakimiyyəti
642-ci il – Nəhavənd döyüşündə İranın qələbə çalması
642-ci il – Ərəblərin Muğanı işğal etməsi və müqavilənin bağlanması
644-cü il – İsfəndiyarın ərəblərlə müqaviləsi
646-cı il – Ərəblərin Arrana hücumu
VII əsrin II yarısı – İslam dininin yayılması
651-ci il – Sasani imperiyasının süqutu
654-cü il – II Konstantinin Cavanşir ilə birinci görüşü
656-661-ci illər – Əmirəl-möminin imam Əli ibn Abitalibin hakimiyyəti
660-cı il – II Konstantinin Cavanşir ilə ikinci görüşü
661-680-ci illər – Müaviyə ibn Əbi Süfyanın hakimiyyəti
661-750-ci illər – Əməvilər sülaləsinin hakimiyyəti
680-683-cü illər – Yəzid ibn Müaviyənin hakimiyyəti
705-ci il – Şeruyənin edam edilməsi
705-715-ci illər – I Vəlidin hakimiyyəti
709-cu il – Ərəblərin xəzərlərlə müharibəsinin başlanması
748-ci il – Beyləqanda üsyan
748-752-ci illər – Azərbaycanda çıxışlar
750-1258-ci illər – Abbasilər sülaləsinin hakimiyyəti
778-ci il – Xürrəmilərin ərəblərə qarşı birinci üsyanı
786-809-cu illər – Xəlifə Harun ər-Rəşidin hakimiyyəti
IX əsr – Rusların Azərbaycana yürüşü
IX əsr – Xilafətin zəifləməsi
IX-XI əsrlər – Azərbaycanda feodal dövlətlərinin istiqlaliyyətə nail olması
808-ci il – Xürrəmilərin ərəblərə qarşı İkinci üsyanı
821-822-ci illər – Azərbaycanda xürrəmilər hərəkatının genişlənməsi
829-cu il 3 iyun – Həşdadsər dağında döyüş
830-cu il – Həmədan şəhərinin xürrəmilər tərəfindən tutulması
833-cü il 25 dekabr – Həmədan yaxınlığında döyüş
836-cı il – Sərkərdə Tərxanın öldürülməsi
837-ci il 26 avqust – Bəzz qalasının süqutu
838-ci il 14 mart – Babəkin edam edilməsi
Tarix: 07.01.2015 / 16:20 Müəllif: Feriska Baxılıb: 91 Bölmə: Azərbaycan tarixinin xronologiyası