Haqqinda.az

Facebook insanlara yeni ünsiyyət imkanları təqdim etdiyi kimi, asılılıq da yarada bilir.

Doğum elanından körpəlik fotoşəkillərinə, ictimai paylaşma saytlarından bloglara, artıq bir insanın bütün həyatını internet üzərində izləmək mümkün. Bir çoxları, dünyaya özlərini nə dərəcədə göstərmələri lazım olduğunu yenidən nəzərdən keçirir. Bunlardan biri də Daniel Sieberg.
Televiziya müxbiri olan Sieberg, ictimai paylaşma saytlarının həyatına suveren olmağa başladığının fərqinə vararaq "internetdən atlamağa" qərar vermiş, yəni ictimai paylaşma saytlarıyla əlaqəsini kəsmiş.

Sieberg, Huffington Postda nümayiş olunan "Əlaqəni Kəsmə Bildirgesi"ndə "Mən və eqom, tam mənasıyla internettki saytlar tərəfindən udulmuş kimiydik. Bunun nəticəsində də əlaqələrim zərər gördü. Tanışım və sevdiyim insanlarla yaşadığım mənalı əlaqələr yerinə, tanımadığım insanlarla, passiv əlaqələr quruyurdum. Birinin divarındakı yazı və birini dürtmək məni daha çox maraqlandırar olmuşdu." deyir.

Bəzi kəslərin, idarəs(n)i, virtual həyata qapdırdıqlarını düşünər hala gəlmələri fikirindən yola çıxan Gordan Savicic, insanların ictimai paylaşma saytlarından qopmaları üçün yeni bir xidmət təqdim etməyə başlamış.

Mərkəzi Hollandiyada olan Veb 2.0 Susuçuda Machine (veb intihar maşını) istifadəçinin internet hesablarına girir və hər bir yoldaşınızı, hər bir mesaj ya da mesajınızı əldən keçirib virtual mühitdə buraxdığınız bütün izləri bütündən silir.

Sovucuçun təqdim etdiyi xidmət, böyük rəğbət görmüş. İndiyə qədər 90 min tələb gəlmiş və xidmətdən faydalanmaq üçün gözləmə müddəti bir ay. Gordan Savicic, "İnsanların eqolarını həddindən artıq səviyyədə sərgilədiklərini düşünürdük. Bir növ avatar şəxsiyyət kimi idi yaratdıqları. Təkrar gerçək insan ola bilmək üçün virtual mühitdəki o şəxsiyyətlərini öldürmə istəyini dilə gətirməyə başlamışdı bəzi kəslər." deyir.

'Veb intihar maşını' internetdəki varlığınızı tamamilə təmizləməyi vəd edir. Bu səbəbdən, problem/sualın, şəxsi həyata aid detalların xarici dünyadan qorunmasının da kənarına keçir. Sovucuca görə, ekrandakı profillərimizi yeniləmək və virtual dost ətraflarımızı genişlətmək üçün internetdə gedərək daha çox zaman xərclədikcə, gerçək dostlarımızla gerçək ünsiyyət qurma zamanımız azalır. "İnsanlar kompüter qarşısında çox çox zaman xərclədiklərini anladıqlarından virtual mühitdə nümayiş etdikləri profillərdən xilas olma ehtiyacı duy/eşitməyə başladılar. Təməl olaraq köhnə həyatlarına dönmək istəyirlər." deyir Gordan Savicic.

Ancaq Oregonlu psixiatr dr. Jerald Blocka baxılsa, internetdəki ictimai paylaşma saytlarından tamamilə qopmanın bəzi təhlükələri də var. Həftədə 30-40 saat kimi sıx olaraq internet istifadə edən xəstələri müalicə edən Dr. Block, "Əgər internetdə çox zaman keçirən bir adamsansanıq, bundan qopmaq həyatınızdakı əhəmiyyətli bir əlaqəyə son vermək mənasını verəcək. Bu 30-40 saatı gerçək həyatla doldurmaq məcburiyyətində qalacaqsınız." deyir.

Psixiatr dr. Jerald Block, bəzi insanların bundan böyük bir məmnunluq duy/eşitdiklərini, bəzi insanlarınsa internetdən qopuq yaşaya bilmədiklərini gördüklərini yazır. 23 Yaşındakı Giorgio Pagoria isə, ictimai paylaşma saytlarına qatılmağı ağılından belə keçirmədiyini söyləyir. Facebookda profili olmamasından böyük qürur duyan Pagoria, bu cür saytların böyük bir asılılıq yaratdığını izah edir.

Amma yenə də, hələ də Hollandiyada təhsil alan bir 'Erasmus şagirdi' olduğu üçün, ictimai həyatıyla əlaqədar fəaliyyətlər üçün, heç olmasa otaq yoldaşının Facebook səhifəsindən faydalandığını etiraf edir. Bəzi kəslər də, həyatlarının, profillərindəki statü dəyişmələri ya da davamlı nümayiş etdikləri 140 hərflik həyat xülasələri üzündən dəyişdiyini düşünür. Mütəxəssislərsə, açıqca sərgilənən və qloballaşan həyatlarımızda balanslı bir yanaşma tutdurulmasının əhəmiyyətini vurğulayırlar.