Haqqinda.az

Axtardığın haqqında - Hər gün yeni məlumat öyrən

Frank Dövləti

Frank imperiyası və ya Frank dövləti (ing. Francia ya Frankia); (lat. regnum Francorum)- orta əsrlərdə yaranmış dövlət. 500-cü ildə Xlodviq tərəfindən yaradılıb. Çiçəklənmə dövrü Böyük Karlın dövrü olub.
Merovinq dövləti
486 ildə Şimali Qalliyada frank istilası nəticəsində Frank dövləti meydana gəldi. Bu dövlətin başında salik franklarının başçısı, Merovey nəslindən olan(Merovinqlər sülaləsi adını buradan götürür)Xlodviq(486-511)dururdu. Frank dövlətinin tarixi 5 əsrin sonundan 7 əsrin sonuna qədərki dövrünü əhatə edən adətən, Merovinqlər dövrü adlanan birinci dövrü belə başladı. Xlodviqin dövründə Akvitaniya(507), onun xələfləri zamanında Burqundiya(534) istila olundu; ostqotlar frankların xeyrinə Provansdan əl çəkdilər(536). 6-cı əsrin ortalarına doğru Frank dövləti keçmiş Roma əyaləti Qalliyanın, demək olar, bütün ərazisini əhatə edirdi.

Karolinq dövləti
Karolinq Frank Dövləti - 7-ci əsrin sonunda Merovinq Dövlətinin bütün vilayətlərində de-fakto hakimiyət majordomların əlində idi. Əvvəllər onlar kralın saray idarəsinə başçılıq edən vəzifəli şəxslər(majordomus -evin böyüyü(məsələn Səlcuqlular dövlətində bunun analoquAtabəy idi) saray təsərrüfatını idarə edən) idilər. Hər cür gerçək hakimiyətdən uzaqlaşdırılan Merovinqlər sülaləsi kralları majordomların iradəsindən asılı olaraq təyin olunur və taxtdan salınırdılar. Onlar müasirləri tərəfindən saymazyana, "ərincək krallar" ləğəbi almışdılar. 687 ildə frank əyyanları içərisində uzunsürən mübarizədən sonra Avstraziya majordomu Heristallı Pipin bütün Frank dövlətinin majordomu oldu. Heristallı Pipinin nəsli olan Avstraziya majordomları birləşmiş Frank Dövlətinin hökmdarları olaraq yeni frank sülaləsinin başlanğıcını qoydular. 751 ildən sonra Frank Dövlətini kralları kimi idarə edən bu sülalə sonra Böyük Karlın adı ilə Karolinqlər sülaləsi adlanmağa başladı.

Dağılması
Frank imperiyası möhkəm deyildi və buna görə az yaşadı. Frankların asılı hala saldığı tayfalar və xalqlar öz adətləri ilə yaşamağa davam edirdilər. Onlar müxtəlif dillərdə danışırdılar. Bu tayfalar və xalqlar müvəqqəti olaraq, yalnız silah gücünə birləşdirilmişdilər. Frank əyanları əvvəllər Böyük Karlı müdafiə edirdilər. Çünki o, əyanlara yeni torpaqlar zəbt etməkdə və kəndliləri təhkimli hala salmaqda kömək edirdi. Lakin icma üzvlərinin torpaqlarını zəbt etdikdən sonra əyanlar artıq qüvvətli imperator hakimiyyətinə ehtiyac duymurdular. İri feodallardan başqa, xırda və kiçik feodallar da imperatoru müdafiə etmirdilər. Çünki onlar da artıq məqsədlərinə nail olmuşdular. Onlara verilən benefisi artıq irsi olaraq keçməyə başlamış, kəndlilər isə əsasən təhkimli halına salınmışdılar. Bundan başqa, həmin feodallar vassallıq əlaqəsi yolu iləkrala deyil, iri feodallara tabe idilər. Hər bir iri feodal öz mülkündə təkbaşına hakim idi. Natural təsərrüfat şəraitində nəinki ölkənin ayrı-ayrı vilayətləri arasında, hətta, ayrı-ayrı feodal mülkləri arasında da möhkəm əlaqələr yox idi. Bu cür əlaqələr ola da bilməzdi. Hər bir feodal mülkünün əhalisi başqalarından təcrid olunmuş halda yaşayır və digər yerlərin adamları ilə zəif əlaqə saxlayırdılar. Asılı kəndlilərin işinə nəzarət etmək və onları mükəlləfiyyətlər daşımağa məcbur etmək üçün feodalın öz döyüşçü dəstəsi və məhkəməsi, öz təsərrüfat müdirləri və nəzarətçiləri olmalı idi. O zaman kəndli üsyanları kiçik rayonları, bir və ya bir neçə kəndi əhatə edirdi. Feodallar kralın köməyi olmadan belə üsyanların öhdəsindən gəlirdilər. Natural təsərrüfatın hökmranlığı şəraitində feodalların torpaq üzərində mülkiyyətinin möhkəmlənməsi Qərbi Avropa dövlətlərində feodal dağınıqlığına səbəb oldu.

Böyük Karlın ölümündən sonra onun varısləri arasında aramsız müharibələr başlandı. 843-cü ildə, nəhayət, Böyük Karlın üç nəvəsi Daz Karl, Almaniyalı Lüdoviq və Lotar Verdendə Frank imperiyasını üç hissəyə bölmək haqqında müqavilə imzaladılar.


Tarix: 26.02.2015 / 19:05 Müəllif: Feriska Baxılıb: 243 Bölmə: Almaniya tarixi
loading...