Haqqinda.az

Tarixi
Nasirəddin şah Qacar hakimiyyəti dövründə xarici dövlətlərə, o cümlədən Rusiyaya verilmis imtiyazlardan biri də İranda Kazak diviziyasının təskili barədə olan imtiyaz idi. Bu divizyanın təskili ideyası sahın 1878-ci il Avropaya 2-ci səfəri zamanı aparılmıs danısıqlar nəticəsində yaranmıs, 1921-ci ilədək fəaliyyət gostərmisdir. 1879-cu ildə rus polkovniki Aleksey Domantovicin bascılığı ilə zabitlərdən ibarət olan bir heyyət Tehrana gəldi və beləliklə tərkibi əsasən İranda muhacirətdə olan insanlardan ibarət 850 nəfərlik atlı rus kazak diviziyası yaradıldı. Bu muhacirlər kimlər idi? II Rusiya-İran muharibəsi 1828-ci ildə bağlanmıs Türkmənçay müqaviləsi ilə basa catdıqda Rusiya tərəfindən zəbt olunmus Guzey Azərbaycanı səhərlərinin sakinləri arasında dini birliyi əsas amil hesab edərək, həm də İran ordusunda Rusiyaya qarşı vuruşduqlarını düşünərək İran torpağında qalmağı münasib hesab edənlər burada mühacir olmağı qərara aldılar.

Komandirləri
1879—1882 — polkovnik Aleksey Domontoviç
1883—1885 — polkovnik Пётр Чарковский
1885—1891 — polkovnik Дмитрий Дмитриевич Кузьмин-Караваев
1891—1894 — polkovnik Александр Константинович Шнеур
1894—1903 — polkovnik Владимир Андреевич Косоговский
1903—1906 — polkovnik Фёдор Григорьевич Чернозубов
1906—1909 — polkovnik Vladimir Lyaxov
1909—1914 — polkovnik knyaz Н. П. Вадбольский
1914—1915 — polkovnik Прозоркевич
1915—1917 — general baron fon Maydell
1917—1918 — polkovnik Георгий Иосифович Клерже
1918—1920 — polkovnik Всеволод Дмитриевич Старосельский
Yüksək rütbəli zabitləri
Rza xan
Xudayar xan Xudayari
Qasım xan Vali
Əsədulla xan Əbülfətzadə
İbrahim xan Münşizadə
Həmzə xan Püsyan
Hacı Musa xan Həkimi
Teymur xan Ayrım
Mahmud xan Ayrım
Məhəmmədhüseyn xan Ayrım
Məhəmməd xan Naxçıvani
Əhməd xan Naxçıvani
Cəfərqulu xan Əmirbəyləri
Rzaqulu xan Əmirxosrovi
Canməhəmməd xan Dəvəli-Qacar
Mahmud xan Əmirvəziri
Musa xan Vəziri
Mohammad Shahbakhti
Colonel Mamonov
Ismail Khan Amir-Fazli
Hüseyn ağa Xuzai
Mahmud ağa Ənsari
İsmayıl xan Şafaei
Mürtəza xan Yəzdanpənah
Əmir Abdulla xan Təhmasibi
Sar Lashgar Buzarjomehri
Əmənulla mirzə Cahahanbani
Əhməd Əmir-Əhmədi
Fəzlulla Zahidi
Əsədulla xan Hüseynpur
Ədəbiyyat
Гоков О.А. Российские офицеры и персидская казачья бригада (1877-1894 гг.) // Canadian American Slavic Studies. – 2003. – Vol.37. – №4. – Р. 395-414.
Очерк развития Персидской казачьей бригады // Новый Восток. – 1923. – №4. – С.390-402.
Павлович М.П. Казачья бригада в Персии // Новый Восток. – 1925. – №8-9. – С.178-198.; Павлович М., Иранский С. Персия в борьбе за независимость. – М., 1925.
Иванов М.С. Иранская революция 1905-1911 годов. – М., 1957.
Рихсиева Н.Р. К истории иранских казачьих частей (по архивным материалам) // Научные труды Ташкентского государственного университета им. В.И. Ленина. – 1978. – Вып.564: Востоковедение. – С.129-138.
Красняк О.А. Роль Персидской казачьей бригады в определении политики Ирана (1905-1925 гг.) // http://humanities.edu.ru/db/msg/
Красняк О.А. Дневник полковника В.А. Косоговского как источник по изучению истории Ирана // http://humanities.edu.ru/db/msg/sect/
Красняк О.А. Становление иранской регулярной армии в 1879-1921 гг. (по материалам архивов русской военной миссии): Автореферат кандидатской диссертации на соискание учёной степени кандидата исторических наук. Специальность 07.00.03 – Всеобщая история (новая и новейшая история). – М., 2004. – 16 с.
Домонтович А. Воспоминания о первой русской военной миссии в Персии // Русская старина. – 1908. – №2-4.
Персия в конце ХІХ века (Дневник генерала Косоговского) // Новый Восток. – 1923. – №3. – С.446-469; Из тегеранского дневника полковника В.А. Косоговского. – М., 1960.