Haqqinda.az

İBRƏT

Londonun məşhur Britaniya Muzeyində tamaşaçıları heyrətə gətirən bir zal vardır: Mumiyalar şöbəsi.

Qədim Misirə və başqa antik mədəniyyətlərə məxsus onlarla mumiyalanmış cəsəd bu şöbədə nümayiş etdirilir. Qədim dünyanın şanlı hökmdarlarının cəsədləri o dövrün saray həkimlərinin səyi nəticəsində çürüməmiş halda qalaraq sanki keçmişin ab-havasını bu günə ötürür.

Məlum olduğu kimi mumiyalanmış cəsədlərin bütün orqanları şıxarılır və onların yerinə cəsədi çürüməyə qoymayan xüsusi maddələr doldurulur. Başdan-ayağa kimi həmin maddələrlə işlənmiş cəsəd uzun əsrlər boyu çürümür.

Lakin Britaniya Muzeyinin Mumiyalar şöbəsindəki qədim bir eksponat tamaşaçıların daha çox diqqətini cəlb edir. Məsələ bundadır ki, bu şöbədə nümayiş etdirilməsinə baxmayaraq, həmin cəsəd əslində mumiyalanmamışdır. Təqribən 3000 il bundan Ardı »

Qurani-kərimin surələri arasında Fatihədən və Ixlasdan (Qül hüvəllahdan) sonra ən geniş tanınan və ən çox oxunan surə Ya-Sindir desək, yəqin ki səhv etmərik. Ən azı hüzr məclislərində və qəbir ziyarətlərində hər birimiz bu surəni dönə-dönə eşitmişik. Amma təəssüf ki, əksəriyyətimiz Ya-Sini yalnız mollanın ifasında dinləyib; yas məclislərində ehsan süfrəsindən qabaq Quran tapşırılanda, cümə axşamları qəbir üstündə molla hamının eşidəcəyi səslə ucadan bu surəni oxuyanda, ya da əziz günlərdə yaxınlarımızın məzarı üzərində sifariş verib pulla bu surəni oxutduranda. Hər bir halda Ya-Sin oxumaq bizim xatirimizdə yas məclislərinə xas olan, ölüyə aid olan bir mərasim kimi qalıb. «Ya-Sin oxumaq» sözünü eşidəndə həmin an Ardı »

[color=#4866e7]İyirmi üç illik tətbiq müddəti içində tədricən endirilən Quran vəhyi, bir tərəfdən müxatib qəbul etdiyi toplumun ehtiyaclarına cavab verərkən digər tərəfdən də, o toplumdan sonsuzluq aləminə uzanan həyat yolunda fərdin və ictimaiyyətin möhtac olduğu universal prinsipləri qoymuşdur. Başqa sözlə o, öncəki vəhy muhtəvalarının [1] bir davamı olaraq həm hal və istiqbalı ehtiva etməkdə, həm də insanı bir bütün olaraq ələ alıb ona istiqamət verməkdədir. Ən son məqsədi Allahın iradəsi istiqamətində insanları islah etmək olan Quran, öz təlimatlarını, əmr və qadağalarını bəyan etmək üçün toplumun, daha geniş mənada mühitin dəyər və davranış formalarını, inanc əsaslarını və toplumda meydana gələn ixtilaf və problemləri Ardı »

Imam Cəfər Sadiqdən (ə) soruşdular ki, Allahın ən çox sevdiyi əməl hansıdır? Imam cavab verdi: ”Onu həmd etmək“.

Əlbəttə, Allahın bizim həmd və şükrümüzə ehtiyacı yoxdur. Həmd etmək – Allahı tanımaq, Ona iman gətirmək, Onun haqqını qəbul etmək deməkdir, həmd – imanın əlamətidir. Allah öz bəndələrinə qarşı mehriban olduğu üçün onların iman gətirmələrini və mömin olmalarını istəyir. Çünki bu halda onlar bu dünyada öz missiyalarını (Allahın xəlifəsi – canişini olmaq vəzifəsini) yerinə yetirmiş olur, axirətdə isə cəhənnəmdən qurtulub cənnətdə əbədi xoşbəxt həyat qazanırlar.

Kainatda hər şey Allaha həmd və təsbih deyir, yəni Onu mədh edir, öyür, Onun böyüklüyünü və müqəddəsliyini etiraf edir. Ardı »

MÜƏLLİFİN TƏRCÜMEYİ-HALI

(Bir tələbənin qələmindən)

Müəllifin adı əş-Şeyx Əbu Abdullah Əbdürrəhman b. Nasir b. Abdullah b. Nasir Ali Səədidir, Təmim qəbiləsindəndir. Əl-Qasım bölgəsinin şəhərlərindən biri olan Uneyzə şəhərində 12 Muhərrəm 1307-ci hicri tarixində dünyaya gəlmişdir. Onun cəmisi dörd yaşı olanda anası vəfat etmiş, üç ildən sonra isə atası dünyasını dəyişmişdi. Uşaq yetim böyümüş, lakin mükəmməl tərbiyə almışdı. Onun kəskin ağlı və biliklər əldə etməyə olan böyük arzusu ətrafdakıların diqqətini cəlb etmişdi. Atasının ölümündən sonra, o, Quranı öyrənməyə və onu əzbərləməyə başladı. On bir yaşında olarkən, o artıq Quranı bütövlüklə gözəl tərzdə əzbər bilirdi. O, doğma şəhərinin alimlərindən şəriət elmlərini öyrənir və Uneyzəyə Ardı »

[color=#fe8c8c]İslami hədislərə əsasən, belə ehtimal edilir ki, Ramazan ayının 19-21-23-cü gecəlrindən biri Qədr gecəsidir. Qədr gecəsi Quranın nazil olduğu gecədir. Bu haqda Allah-Taala Quranda belə buyurur:

“Həqiqətən, Biz onu (Quranı) Qədr gecəsi nazil etdik!” (Qədr surəsi, ayə 1)

Beləliklə, bu mətləb ayrı-ayrı surələrdə müxtəlif şəkillərdə açıqlanır. Məsələn, Bəqərə surəsində buyurur:

“(Mübarək) Ramazan ayı elə bir aydır ki, Quran bu ayda nazil edilmişdir.” (Bəqərə, 185).

Qeyd etdiyimiz bu ayəlrdən nəticə alırıq ki, Qədr gecəsi mübarək Ramazan ayının gecələrindən birinə təsadüf edir. Qədr gecəsinin mübarək bir gecə olduğu haqqında Allah-Taala “Duxan” surəsində belə buyurur:

“Biz Quranı mübarək bir gecədə nazil etdik”.(Duxan surəsi, ayə 3)

Bu ayədən də Quranın Qədr Ardı »

«Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim» ayəsinin qısaldılmış formasına çox zaman “bəsmələ” də deyilir. Bu ayənin mənası, təfsiri, üstünlükləri barədə məlumatlar çoxdur. Hətta İmam Əli ibn Əbu Talib «bəsmələ» ayəsinin əvvəlindəki «be» hərfinin mənasını Abdullah ibn Abbas üçün gecədən sübh açılana kimi təfsir etmişdi (Reyşəhri – «Mövsuətül-İmam Əli ibn Əbi Talib», X, 55). Həzrət Əli buyurmuşdur: «Əgər istəsəm, «bismillah»ın əvvəlindəki «be» hərfinin mənalarını 70 dəvə yükü qədər incələyərəm» (Qunduzi Hənəfi – «Yənabiül-məvəddə», I, 205; III, 209).
Qurani-kərimin bütün surələrinin əvvəlində (yalnız «Tövbə» surəsindən başqa) «Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim» ayəsi vardır. Qurandan əvvəl göndərilmiş bütün səmavi kitablar da bu ayə ilə (yaxud buna uyğun məna daşıyan cümlə ilə) açılırmış.
Quran ayələrində bildirilir Ardı »

“Əlbəttə, Allah (Quranda) ağcaqanadı və ya ondan daha böyüyünü misal gətirməkdən çəkinməz. İman gətirənlər bunun öz Rəbbi tərəfindən bir həqiqət olduğunu bilirlər, kafirlər isə: “Allah bu məsəllə nə demək istəyir?” - deyirlər.



Allah bununla (bu məsəllə) bir çoxlarını zəlalətə salır, bir çoxlarını isə doğru yola yönəldir. Allah yalnız fasiqləri zəlalətə düçar edir” (Bəqərə, 26).



Bu ayənin izahını düzgün anlamaq üçün özündən əvvəlki ayələri də nəzərdən keçirmək lazımdır. Bəqərə surəsinin 17-20-ci ayələrində münafiqlər qaranlıqla ocaq qalayan, amma od söndükdən sonra zülmətdə qalan insanlara, ya da göydə çaxan ildırımı görüb qorxan şəxslərə bənzədilir. Daha sonrakı ayələrdə (23-24) isə Qurana istehza edən müşriklərə təklif Ardı »